Παραδοσιακός Κρητικός ελαιώνας … με βοήθεια από την επιστήμη! – Η αξιόλογη περίπτωση της Μονής Απεζανών (φωτογραφίες)

Έναν ελαιώνα από αυτούς … του παλιού καλού καιρού θα έχουν την ευκαιρία να δουν όσοι συμμετάσχουν σε εκδήλωση πο οργανώνεται στην Ιερά Μονή Απεζανών. Πρόκειται για τον ελαιώνα με τις χοντρολιές της Μονής, που τα τελευταία χρόνια, με αγάπη, μεράκι και σκληρή δουλειά αναγεννήθηκε αποτελώντας ένα σπουδαίο μνημείο της φύσης αλλά και δείχνοντας το δρόμο για την αναβίωση των παραδοσιακών ελαιώνων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στον ελαιώνα υπάρχουν ακόμα και δέντρα 18 αιώνων που εξακολουθούν να δίνουν το εξαιρετικής ποιότητας προιόν τους.

Απόψε στην Μονή θα γίνει εκδήλωση πο οργανώνεται από το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο που πλέον μπαίνει δυναμικά στην υπόθεση της αναβίωσης του παραδοσιακού Κρητικού ελαιώνα με δράσεις που χρηματοδοτούνται από το ΤΟΠΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ CLLD/LEADER ΜΕΣΑΡΑΣ-Ομάδα Τοπικής Δράσης: ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Α.Ε.Ε. ΟΤΑ.

Η υπόθεση πάντως του ελαιώνα των Απεζανών είναι παλιά όσο και οι ελιές του και διατηρήθηκαν για πολλά χρόνια από τον π.Μελέτιο. Όταν έφυγε από τη ζωή, ο π.Γαβριήλ ο τωρινός ηγούμενος της Μονής θυμήθηκε ότι ο γέροντας Μελέτιος, που ήταν χρόνια στην Μονή πριν φύγει για τους ουρανούς του είπε ότι κάποτε στην κατοχή ζούσαν από αυτές τις ελιές στο Μοναστήρι. Κράτησε την κουβέντα και ενώ όλοι έλεγαν να ξεριζωθούν οι χοντρολιές για να φυτευτούν ψιλολιές, οι άνθρωποι του Μοναστηριού αποφάσισαν να πορευτούν με αυτές τις ελιές που τους άφησαν οι προκάτοχοι τους.

Καλόγεροι μεν, έχοντας δε την γεωργία βαθιά ριζωμένη στο DNA τους καθώς κατάγονταν από αγροτικές οικογένειες, σήκωσαν τα μανίκια και ξεκίνησαν.

Έτσι ελαιόδεντρα εκατοντάδων ετών λίγο πριν το τέλος, κλαδεύτηκαν, οργώθηκαν και κέρδισαν μια νέα ζωή για άλλους τόσους αιώνες ίσως. Η καλλιέργεια τους όσο κι αν φαντάζει απλή έχει κόπο, πολύ κόπο όπως όλες οι εργασίες του ανθρώπου με τη γη. Στην καλλιέργεια συμμετέχουν κερδίζοντας το μεροκάματο και άνθρωποι από την περιοχή, ενώ δεν υπάρχει δισταγμός στο να δοκιμάζονται και νέες μέθοδοι.

Έτσι οι ελιές για παράδειγμα δε μαζεύονται από το έδαφος καθώς αυτό θα ήθελε πολύ χρόνο και θα επιβάρυνε την οξύτητα του λαδιού αλλά ραβδίζονται. Οι 500 ελιές του ελαιώνα είναι άνυδρες και η καλλιέργεια τους στηρίζεται πολύ στα όσα δίνουν τα εδάφη και η φύση στη συγκεκριμένη περιοχή.

Το πρόγραμμα

Το Πρόγραμμα του ΕΛΜΕΠΑ για τον παραδοσιακό ελαιώνα αφορά στους οικισμούς Μαγαρικάρι, Κλήμα, Λαγολιό, Τυμπάκι, Πιτσίδια, Καμηλάρι, Πόμπια, Πηγαϊδάκια, Αντισκάρι και Αληθινή και έχει σκοπό την ανάδειξη, προστασία και αναβίωση του παραδοσιακού κρητικού ελαιώνα μέσα από δράσεις, μελέτες και έρευνες που αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων των παραπάνω οικισμών και στην προβολή των μοναδικών σε ομορφιά αυτών ελαιόδεντρων.

Κύρια δράση του έργου είναι ο εντοπισμός μεμονωμένων ελαιόδεντρων ή και ολόκληρων ελαιώνων οι οποίοι παρουσιάζουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (όπως είναι οι μεγάλες διαστάσεις της κόμης, το ειδικό σχήμα, η ξεχωριστή αισθητική και επιβλητικότητα του κορμού) και η κατά προσέγγιση χρονολόγηση τους.

Τα δέντρα αυτά συναντώνται σε πολλές περιοχές της Κρήτης και ονομάζονται «Φράγκικα». Πολλά από αυτά είναι συνδεδεμένα με κοινωνικά, θρησκευτικά και ιστορικά γεγονότα, τοπικές παραδόσεις, οικογενειακές μνήμες και ιδιωτικές στιγμές. Στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν ως χώροι αποθήκευσης αγροτικών εργαλείων, ως καταφύγιο ανθρώπων, ως χώροι παιχνιδιού για παιδιά.

Στην επιστημονική ομάδα του έργου συμμετέχουν ο κ. Ανδρέας Αναστασάκης, μέλος ΔΕΠ του ΕΛΜΕΠΑ – Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου και ο κ. Μιχαήλ Παπαηλιάκης, γεωπόνος του ΕΛΜΕΠΑ.

Στην προγραμματισμένη εκδήλωση της Κυριακής, θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στη Μονή Απεζανών και στον παραδοσιακό, άριστα φροντισμένο, ελαιώνα Θρούμπας (χοντρολιάς) της Μονής.

Θα ακολουθήσει εκδήλωση – ενημέρωση για τον παραδοσιακό Μεσαρίτικο ελαιώνα.

Η εκδήλωση θα είναι ανοικτή στο κοινό.