Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από την ομιλία του Γιώργου Ζανιά(*) στην παρουσίαση του βιβλίου του Ευάγγελου Βενιζέλου «Εκδοχές πολέμου», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Τη νύχτα της 17ης Ιουνίου 2011, τις πρώτες πρωινές ώρες, εγώ στις Βρυξέλλες σε συνεδρίαση του Euroworking Group, παίρνω ένα μήνυμα από τον τότε υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, που έλεγε: Νέος υπουργός Οικονομικών ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Φεύγω να πάω στη συνάντηση του Euroworking Group. Ηταν μια πάρα πολύ σκληρή συνάντηση. Μέσα από τη συνεδρίαση στέλνω μήνυμα στον Παπακωνσταντίνου και του λέω να μου στείλει το τηλέφωνο του Βενιζέλου, ούτε το τηλέφωνό του δεν είχα. Του στέλνω ένα μήνυμα που έλεγε: Είμαι ο Γιώργος Ζανιάς, κατεβαίνω στην Αθήνα. Τη Δευτέρα, σε δύο ημέρες, έχει κρίσιμο Eurogroup και πρέπει να συναντηθούμε οπωσδήποτε το Σαββατοκύριακο. Μου απαντάει αμέσως ο Βενιζέλος: αύριο στις 9.00 η ώρα το πρωί στο γραφείο.
Περάσαμε το Σαββατοκύριακο μαζί. Πήγαμε τη Δευτέρα το πρωί στο Λουξεμβούργο, που ήταν το πρώτο Eurogroup που συμμετείχε ο Βενιζέλος. Ηταν ένα πάρα πολύ δύσκολο Eurogroup, στο οποίο μάλιστα τον αδίκησαν κιόλας τον πρόεδρο, μετά βέβαια τα έπαιρναν όλα πίσω, όταν κατάλαβαν το πόσο γρήγορα έπαιρνε τις αποφάσεις. Στην επιστροφή τού είπα εγώ, υπουργέ, σε συνόδεψα στο πρώτο σου Eurogroup, μόλις φθάσουμε στην Αθήνα θα σου υποβάλω την παραίτησή μου, διότι ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων είναι ο πιο στενός συνεργάτης, μπορεί να έχεις έναν δικό σου άνθρωπο που να θέλεις να βάλεις. Μου λέει, είσαι τρελός; Εδώ ο τόπος καίγεται, για αλλαγές είμαστε τώρα; Ετσι ξεκίνησε μια πορεία. Φύγαμε και οι δύο από το υπουργείο Οικονομικών πριν από δέκα χρόνια, εγώ λίγους μήνες αργότερα από αυτόν. Εμεινε εννέα μήνες στο υπουργείο, τους οποίους ο ίδιος τους θεωρεί εννέα χρόνια. Ετσι ξεκίνησε (…).
(…) Με τον Βενιζέλο μοιραστήκαμε τη συνάντηση στο Βερολίνο με τον Σόιμπλε. Διάβαζα στα «Νέα» προχθές στη συνέντευξή του πως δεν θυμόταν το όνομά μου και του το θύμισε ο δημοσιογράφος, ήταν με έναν άλλον μαζί εκεί, λέει. Ημασταν μαζί στις Κάννες, για τις Κάννες τα περιγράφει όλα με μεγάλη λεπτομέρεια, όπως και τι συνέβη αμέσως μετά. Εκεί ζήλεψα ιδιαίτερα τον Βενιζέλο διότι άκουγε «τα γαλλικά» του Σαρκοζί στα γαλλικά, ενώ εγώ χρειαζόταν να μου τα μεταφράσουν πρώτα στα αγγλικά, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει (…).
«Εμείς σκυθρωποί, δεν ξέρω και τι χρώμα είχαμε, διασχίσαμε όλους αυτούς που μας κοίταζαν ως περίεργα όντα, διότι όλοι αναρωτιούνταν τι έκαναν οι Γερμανοί στους Ελληνες εκεί κάτω».
(…) Θέλω να αναφερθώ σε ένα περιστατικό, στο Βρότσλαβ της Πολωνίας, στο bar νούμερο 1 όπως το λέω, διότι υπήρξαν εξελίξεις σε δύο bars εκείνο το βράδυ. Από bar σε bar πηγαίναμε, αν και ο Βενιζέλος δεν βάζει σταγόνα αλκοόλ στο στόμα του – όσοι τον ξέρετε, το γνωρίζετε πολύ καλά αυτό. Θέλω να πω για το όταν φύγαμε από εκεί, γιατί το τι έγινε εκεί κάτω τα περιγράφει πολύ καλά ο Βενιζέλος. Φανταστείτε τη σκηνή που φεύγουμε από το υπόγειο bar που έγινε η συνάντηση και ανεβαίνουμε στο ισόγειο, όπου ήταν τα σαλόνια του ξενοδοχείου Monopol. Εκεί ήταν 26 χώρες με τις οποίες ενώθηκε και 27η, η Γερμανία, όταν ανέβηκαν από επάνω. Ηταν όλοι οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τις αντιπροσωπείες τους. Ολοι αυτοί έτρωγαν, έπιναν, διασκέδαζαν, ήταν υπέροχα. Εμείς σκυθρωποί, δεν ξέρω και τι χρώμα είχαμε, διασχίσαμε όλους αυτούς που μας κοίταζαν ως περίεργα όντα, διότι όλοι αναρωτιούνταν τι έκαναν οι Γερμανοί στους Ελληνες εκεί κάτω. Στην άκρη του ξενοδοχείου είχε ένα άλλο bar άδειο, μόνο ένας barman ήταν μέσα, πιάσαμε το γωνιακό τραπέζι και καθίσαμε οι δυο μας. Εκείνη τη στιγμή νομίζω αν ήταν μαζί μας ο Λάνθιμος, ο βραβευμένος σκηνοθέτης, θα μπορούσε να δείξει μια πανοραμική εικόνα, μια κάτοψη του ξενοδοχείου, να βλέπει 27 χώρες να διασκεδάζουν και εμείς σε μια άκρη, στην εθνική μας μοναξιά, όπως λέει και στο τραγούδι του ο Δημήτρης Μητροπάνος, να προσπαθούμε να συνέλθουμε. Ολοι μαζί και ο ψωριάρης χώρια, όπως λέει ο λαός. Εκεί ο Βενιζέλος πήρε τηλέφωνο τον πρωθυπουργό, διότι ξέραμε πως ό,τι έλεγε ο Σόιμπλε έπειτα από λίγους μήνες γινόταν πολιτική της Ευρωζώνης και ήταν πάρα πολύ πιθανό, θεωρούσαμε, να το επιδιώξει μέχρι τέλους παρά τις αντιδράσεις που υπήρχαν στο υπόγειο, και ίσως και να το πετύχαινε. Τον βρήκε τον πρωθυπουργό καθ’ οδόν προς την Αμερική και τον γύρισε πίσω. Τα υπόλοιπα αναφέρονται στο βιβλίο.
(*) Ο κ. Γιώργος Ζανιάς είναι καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος του Δ.Σ. της Eurobank. Την περίοδο από τον Οκτώβριο του 2009 έως τον Μάιο του 2012 ήταν πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων και κατόπιν, έως τον Ιούνιο του 2012, υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019