Με τη φόρα που του δίνει η αύξηση –ρεκόρ 20ετίας– στην απασχόληση κινείται ο ΕΦΚΑ, με αποτέλεσμα, όπως καταγράφεται και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, το 2022 να κλείσει με πλεόνασμα 1,78 δισ. ευρώ και το 2023 να παραμείνει σε πλεονασματική τροχιά, της τάξης του 1,3 δισ. Μάλιστα αυτό επιτυγχάνεται παρά τη σημαντική αύξηση και των συνταξιοδοτικών δαπανών κατά 1,27 δισ., εξαιτίας κυρίως της, για πρώτη φορά έπειτα από 12 χρόνια, αύξησης των συντάξεων κατά τουλάχιστον 7%, από την 1η Ιανουαρίου 2023.
Η σημαντική αύξηση της απασχόλησης εντός του 2022 και η διατήρησή της σε υψηλά επίπεδα το 2023 έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, και κατά συνέπεια τη δημιουργία πλεονάσματος. Αναλυτικά, τα στοιχεία στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2023 δείχνουν ότι κατά το τρέχον έτος το πλεόνασμα των οργανισμών κοινωνικής πολιτικής θα είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το αρχικώς προϋπολογισμένο, λόγω της αύξησης της απασχόλησης κατά 6,7% στο σύνολο του πρώτου εξαμήνου και κατά 5,0% στο δεύτερο τρίμηνο του 2022. Η αύξηση του αριθμού των μισθωτών υπήρξε ακόμη μεγαλύτερη τόσο στο δεύτερο τρίμηνο του 2022 όσο και στο σύνολο του πρώτου εξαμήνου (6,6% και 8,0% αντίστοιχα), οδηγώντας σε αυξημένες αμοιβές εξαρτημένης εργασίας στο σύνολο της οικονομίας, με εύρωστο ρυθμό 7,8% σε ετήσια βάση και στις δύο περιόδους.
Βέβαια πλέον, και τουλάχιστον έως τον Μάρτιο του 2023, στην αγορά εργασίας αναμένεται από το οικονομικό επιτελείο παροδική κάμψη της θετικής τάσης, λόγω του αυξημένου κόστους παραγωγής και λειτουργίας των επιχειρήσεων και της μειωμένης ζήτησης. Ετσι, συνολικά για το 2022 ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης αναμένεται σε 4,6%.
Οσο για το 2023, ο συνολικός αριθμός εργαζομένων αναμένεται να ανέλθει σε 4,9 εκατ. απασχολούμενους, ύψος που αποτελεί ρεκόρ για όλη την περίοδο διαθέσιμων στοιχείων από το 1995. Εντούτοις, σε ετήσια βάση η αύξηση θα είναι μόλις 0,2% λόγω της επιβραδυνόμενης εξωτερικής ζήτησης και του αυξημένου λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων. Τα έσοδα επηρεάζονται βέβαια, επίσης, από τις αυξήσεις των μισθών, κυρίως του κατώτατου που αναμένεται να εφαρμοστεί τον Μάιο του 2023, από την αύξηση των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, αλλά και από τη συμμετοχή των επιχειρήσεων και των αυτοαπασχολούμενων στις ρυθμίσεις οφειλών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, στο τέλος του 2022 τα έσοδα από εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων θα ανέλθουν στα 23,636 δισ. ευρώ, περισσότερα κατά 1,306 δισ. σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη για έσοδα της τάξης των 22,33 δισ.
Αντίστοιχα και τα έσοδα το 2023 θα ανέλθουν σε 23,777 δισ., αυξημένα κατά μόλις 141 εκατ. Ετσι, το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει πλεόνασμα της τάξης του 1,3 δισ. για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, που θεωρείται σημαντικά υψηλό, αισθητά όμως μικρότερο (κατά 471 εκατ. ευρώ) σε σχέση με το εκτιμώμενο πλεόνασμα του τρέχοντος έτους.
Η πορεία της απασχόλησης εν μέσω ενεργειακής κρίσης αποτελεί άλλωστε, όπως επισήμανε και ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή Φραγκίσκος Κουτεντάκης, μία από τις αβεβαιότητες που χαρακτηρίζουν το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2023, ενώ ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση επισημαίνουν ότι μίνι δημοσιονομική βόμβα ενδέχεται να αποτελέσουν και τα συχνά λάθη στην έκδοση των νέων συντάξεων, που όπως παρατηρείται στον ιδιωτικό τομέα αφορούν σχεδόν 2 στις 10 νέες συντάξεις. Στον ΕΦΚΑ, πάντως, εκτιμούν ότι το πρόβλημα είναι περιορισμένο, προχωρούν όμως στη σύσταση ειδικής ομάδας που θα ασχοληθεί αποκλειστικά με τον έλεγχο των ενστάσεων.
Καθημερινή
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019