Τα έντομα αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος, τόσο εξαιτίας της μετάδοσης ασθενειών όπως η ελονοσία που προκαλούν περισσότερους από 500,000 θανάτους ετησίως κυρίως σε παιδιά στην Αφρική, όσο και εξαιτίας των σοβαρών προβλημάτων που δημιουργούν στη γεωργική παραγωγή και την επάρκεια τροφίμων διεθνώς. Η πιο αποτελεσματική μέθοδος καταπολέμησης των βλαβερών εντόμων είναι τα χημικά εντομοκτόνα. Ωστόσο, η χρήση τους συνδέεται με προβλήματα, τόσο αναφορικά με την αποτελεσματικότητα εξαιτίας της ανθεκτικότητας που αναπτύσσουν τα έντομα στα χημικά φάρμακα, όσο και με τις επιπτώσεις των εντομοκτόνων στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία. Η Πράσινη Συμφωνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβάλλει, μέσα και από μια πολύ αυστηρή νομοθεσία για την έγκριση των εντομοκτόνων, τη δραματική μείωση των συνθετικών γεωργικών φαρμάκων κατά 50% και τη στροφή σε ουσίες φυσικής προέλευσης και «χαμηλού κινδύνου». Οι οποίες ωστόσο υπάρχουν; Με τι όπλα θα συνεχίσουν οι ελαιοπαραγωγοί να αντιμετωπίζουν το δάκο στα επόμενα χρόνια; Το ΙΜΒΒ-ΙΤΕ συμβάλλει στην ανάπτυξη βιοεντομοκτόνων νέας γενιάς, αξιοποιώντας τη μικροβιακή βιοποικιλότητα της Μεσογείου και ουσίες που ανέπτυξαν εξελικτικά οι μικροοργανισμοί στη μάχη για την επιβίωσή τους στη φύση, με τη χρήση συνθετικής βιολογίας και βιοτεχνολογίας.
Πρόκειται για έρευνα αιχμής πολύ υψηλού επιπέδου για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, με σημαντικές προεκτάσεις στη φαρμακευτική και στη μεταφραστική βιοϊατρική, ικανή να πετύχει σημαντικά ερευνητικά αποτελέσματα, με αντίκτυπο στον παραγωγικό ιστό, στην εκπαίδευση και στην κοινωνία.
Το ΙΜΒΒ-ΙΤΕ επίσης αναπτύσσει τεχνολογίες διαγονιδιακών οργανισμών (γενετικά τροποποιημένων), οι οποίες ωστόσο, σε αντίθεση με άλλες περιοχές του κόσμου, δε φαίνεται πιθανό να χρησιμοποιηθούν στην Ελλάδα σύντομα. Θα έπρεπε;
Ομιλητής:
Γιάννης Βόντας
Καθηγητής, Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής
Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Διευθυντής, Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
Ο Γιάννης Βόντας είναι Καθηγητής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ) και Διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΜΒΒ-ΙΤΕ). Ολοκλήρωσε τις σπουδές του και τη διδακτορική του διατριβή στο ΓΠΑ. Έχει στο βιογραφικό του πολλές υποτροφίες και διακρίσεις (ΙΚΥ, Marie Curie κ.ά.). Διαθέτει πλούσια ερευνητική και ακαδημαϊκή εμπειρία, έχοντας εργασθεί σε πολλά Ιδρύματα στην Ελλάδα (ΓΠΑ, ΙΜΒΒ-ΙΤΕ, Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης 2008-2013) και στο εξωτερικό (Σχολή Βιοεπιστημών στο Πανεπιστήμιο του Cardiff 1998-2001, Liverpool School of Tropical Medicine 2001-2002, Innovative Vector Control Consortium-Bill & Melinda Gates Foundation 2013-14). Έχει επιβλέψει περισσότερες από 20 διδακτορικές διατριβές. Η έρευνα της ομάδας του (από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη στο αντικείμενο) εστιάζει στην ανάπτυξη βιοτεχνολογικών μεθόδων καταπολέμησης εχθρών καλλιεργειών (όπως ο δάκος της ελιάς) και εντόμων υγειονομικής σημασίας (όπως οι φορείς της ελονοσίας). Έχει σημαντικό αριθμό δημοσιεύσεων σε διεθνή περιοδικά υψηλής απήχησης και έχει δώσει πολλές διαλέξεις στο εξωτερικό, ως προσκεκλημένος ομιλητής.
Έχει διοργανώσει διεθνή συνέδρια και είναι Ακαδημαϊκός Εκδότης ή/και μέλος της επιστημονικής επιτροπής σε πολλά περιοδικά. Συμμετέχει και συντονίζει διεθνείς επιτροπές (panel) για την αξιολόγηση ερευνητικών προγραμμάτων. Έχει εμπειρία στο συντονισμό μεγάλων ελληνικών και διεθνών ερευνητικών προγραμμάτων από την ΕΕ και τη Βιομηχανία.
Διατέλεσε μέλος του Τομεακού Επιστημονικού Συμβουλίου Βιοεπιστημών της Γενικής Γραμματείας ¨Έρευνας και Καινοτομίας (2018-2020) και της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (2017-2022).
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019