Σεισμοί: Να είμαστε Προμηθείς και όχι Επιμηθείς
Του Δημ. Κων. Σαρρή (π. Υφυπουργού-Νομάρχη Ηρακλείου)
<<Τρέμει τώρα η ΕΥΒΟΙΑ>>μας πληροφόρησε ,πρόσφατα, ο Ημερήσιος Τύπος μετά την σεισμική δόνηση των 4.9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ,που σημειώθηκε στα Ψαχνά Ευβοίας ,και που συνοδεύτηκε από δεκάδες μετασεισμούς και ανησύχησε έντονα τους κατοίκους και έγινε αισθητός μέχρι την Αθήνα…..
.Αποτελεί κοινή πεποίθηση η ανάγκη της έγκαιρης σχεδίαση ,εκτίμησης και μελέτης για την λήψη των ενδεικνυόμενων προληπτικών και επεμβατικών μέτρων ,που αποσκοπούν στην οργανωμένη, συντονισμένη και αποτελεσματική χρησιμοποίηση του διατιθεμένου δυναμικού (έμψυχο και άψυχο), προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις ενός πιθανού καταστροφικού σεισμικού φαινομένου, αλλά και στην παροχή κάθε δυνατής αρωγής στον πληγέντα πληθυσμό, καθόσον οι διαθέσεις του ΕΓΚΕΛΑΔΟΥ είναι απροσδιόριστες και συχνά αιφνιδιαστικές…
Το έμψυχο δυμαμικό συνίσταται από:
α. Τις Δυνάμεις Πολιτικής Προστασίας και τα
Ειδικευμένα Στελέχη Πολιτικής Προστασίας
¬ Οι Κρατικές Αρχές & Υπηρεσίες
¬ Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου & Ιδιωτικού Δικαίου
¬ Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης
¬ Οι Δημόσιες, Δημοτικές, Κοινοτικές & Ιδιωτικές Επιχειρήσεις
¬ Οι Κοινωφελείς Οργανισμοί (ΔΕΗ – ΟΤΕ – ΕΜΥ, κλπ.)
¬ Όλοι οι πολίτες του Νομού
β. Υλικά Μέσα
¬ Εγκαταστάσεις ζωτικής σημασίας (Νοσοκομεία, Σχολεία, Δημόσια Κτίρια .
¬ Μηχανήματα παντός είδους Δημοσίου, Δημοτικού και Ιδιωτικού Τομέα
¬ Υλικά διαφόρων ειδών απαραίτητα για την αντιμετώπιση των συνεπειών
του σεισμικού φαινομένου (απώλειες, ζημιές, καταστροφές).
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ
α. Αποτελεί καταστροφικό φαινόμενο απρόβλεπτο ως προς τον χρόνο, τον
χώρο, την ένταση, την διάρκεια και την εξέλιξη του .
β. Προκαλεί απώλειες έμψυχου δυναμικού και ζημιές, καταστροφές στο
άψυχο .
γ. Προκαλεί δευτερογενείς καταστροφές (παλιρροϊκά κύματα, πυρκαγιές,
μολύνσεις υδάτων, κλπ.)
δ. Προκαλεί καταστροφές σε σταθμούς παραγωγής και δυναμικής ενέργειας
αλλά και σε κτιριακές εγκαταστάσεις που στεγάζουν κρίσιμες δραστηριότητες (
Νοσοκομεία, Δημόσια Κτίρια, Υπηρεσίες Άμεσης Επέμβασης) ή σε δημόσιαέργα υψίστης σημασίας (Γέφυρες, Λιμάνια, Αεροδρόμια, κλπ.) .
ε. Γενικά αποδυναμώνει και αποσυντονίζει το έργο των δυνάμεων επεμβάσεως με το ψυχολογικό σοκ, που επικρατεί στα πρώτα στάδια εκδήλωσης του σεισμικού φαινομένου .
στ. Ειδικότερα, για την περιοχή του Νομού Ηρακλείου, βασικό χαρακτηριστικό
είναι ότι το βάρος του Επιχειρησιακού Σχεδιασμού για την αντιμετώπιση ενός
σεισμικού φαινομένου και των συνεπειών του, δίδεται στα μεγάλα αστικά
κέντρα αλλά κυρίως στην πόλη του Ηρακλείου, όπου κατά κανόνα οι
επιπτώσεις ενός σεισμού αναμένονται ιδιαίτερα δυσμενείς λόγω :
¬ Της σεισμικής ιστορίας του Ηρακλείου .
¬ Την μορφή της ποιότητας και της ποικιλίας του κτιριακού ιστού της πόλης
(πυκνή δόμηση, παλαιά κτίσματα, στενοί δρόμοι) αλλά και της εν γένει
απαρχής της Πολεοδομικής ανάπτυξης της πόλης .
¬ Του έντονου κυκλοφοριακού προβλήματος .
¬ Της έλλειψης ελεύθερων χώρων
¬ Της έλλειψης δράσεως κατά την περίοδο της ηρεμίας (Προσεισμική) για
την βελτίωση της τρωτότητας του συστήματος (κατασκευές, κυκλοφοριακό,
περιβάλλον, κλπ.) αλλά και της τρωτότητας του πληθυσμού (ενημέρωσης,
ασκήσεις, κλπ.)
¬ Την αδυναμία να μεταφέρουμε το μήνυμα ότι : ‘’Η συνεχής ενημέρωση του
κοινού δεν αποτελεί κινδυνολογία αλλά μοναδικό μέσο να αποφύγουμε τις
αντιδράσεις του από τον αιφνιδιασμό που είναι το κυκλοφοριακό χάος και
ανεξέλεγκτες αντιδράσεις που δεν βοηθούν στην λύση των…..προβλημάτων .
Απαιτούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση του σεισμού πριν εκδηλωθεί.
¬ Επίβλεψη, εκπόνηση και δοκιμή των σχεδίων για την αντιμετώπιση του
σεισμικού φαινομένου από τα αρμόδια ειδικευμένα στελέχη Πολιτικής
Προστασίας σε Περιφερειακό και Τοπικό επίπεδο .
¬ Δράσεις για την βελτίωση της τρωτότητας του συστήματος (εφαρμογή
αντισεισμικού σχεδιασμού, κυκλοφοριακό, περιβάλλον) .
¬ Δράσεις για παρέμβαση και μείωση της τρωτότητας του πληθυσμού
(ενημέρωση – ασκήσεις, κλπ.)
¬ Σωστή και ολοκληρωμένη σχεδίαση που θα προβλέπει τον καθορισμό
συγκεκριμένων μέτρων αλλά και αρμοδιότητες και υπεύθυνους για την
υλοποίηση τους , για την αντιμετώπιση των καταστροφών και ζημιών ενός
πιθανού έντονου σεισμικού φαινομένου στα όρια του Νομού .
¬ Εξασφάλιση πλήρους, έγκαιρης και έγκυρης αρχικής ενημέρωσης των
αρμοδίων συνυπεύθυνων φορέων και υπηρεσιών αμέσως μετά την
εκδήλωση του .
¬ Ενημέρωση και εκπαίδευση όλων των συμμετασχόντων στην
αντιμετώπιση των καταστροφικών επιπτώσεων των σεισμών .
¬ Συντονισμός των δράσεων όλων των Φορέων και Υπηρεσιών και
εξασφάλισης των απαιτουμένων μέσων και μηχανημάτων ( Δημοσίου –
Ιδιωτικά με μίσθωση, κλπ.)
3. Πραγματοποίησης τακτικών ασκήσεων ετοιμότητας για την εφαρμογή των
σχεδίων και εκπαίδευσης του κοινού για τα ενδεικνυόμενα μέτρα
προστασίας .
¬ Ενημέρωση προκειμένου να αποφευχθούν καταστάσεις πανικού,
κυκλοφοριακού χάους και ανεξέλεγκτων αντιδράσεων .
Απαιτούμενες δράσεις μετά την εκδήλωση του σεισμού.
¬ Εφαρμογή & επίβλεψη υλοποίησης υφισταμένων σχεδίων.
¬ Κινητοποίηση συναρμοδίων Υπηρεσιών και Φορέων .
¬ Κινητοποίηση Νοσηλευτικών Μονάδων και Υπηρεσιών Υγείας, & Πρόνοιας
.¬ Κινητοποίηση Στρατιωτικών Μονάδων και Πρόνοιας για την διάθεση
σκηνών, κλινοσκεπασμάτων και λοιπών υλικών για τις ανάγκες διαμονής
στο ύπαιθρο του πληθυσμού .
¬ Κινητοποίηση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, ΕΜΑΚ, ΕΚΑΒ και ειδικών
συντονιστικών συνεργείων .
¬ Συγκρότηση και κινητοποίηση των ειδικών συνεργείων από τεχνικούς και
μηχανήματα διαφόρων φορέων για την διαπίστωση του βαθμού
επικινδυνότητας των κτιρίων .
¬ Οργάνωση χώρων υποδοχής και προσωρινής διαμονής του πληθυσμού
(καταυλισμοί, κλπ.) στο ύπαιθρο .
¬ Κινητοποίηση Αστυνομικών Δυνάμεων για έλεγχο κυκλοφορίας, τήρηση
τάξεως και παροχή βοήθειας .
¬ Κινητοποίηση οργανισμών κοινής ωφέλειας για την αποκατάσταση ζημιών
και βλαβών στα αντικείμενα αρμοδιότητας τους .
¬ Κινητοποίηση των Εθελοντικών Ομάδων για την παροχή βοήθειας όπου
απαιτείται ταχεία κινητοποίηση. Καθήκον και αποστολή των δυνάμεων Πολιτικής Προστασίας είναι να :
¬ Να λαμβάνουν μέτρα πρόληψης
¬ Σχεδιάζουν και να
¬ Διατηρούν ετοιμότητα ΑΜΕΣΗΣ επέμβασης στον χώρο της καταστροφής
ώστε με συντονισμένη χρησιμοποίηση των διατιθέμενου δυναμικού να
αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις συνέχειες και τα αποτελέσματα ενός
έντονου σεισμικού φαινομένου.
Εκτέλεση
Η υλοποίηση κάθε αποστολής των δυνάμεων Πολιτικής Προστασίας
για κάθε έκτακτη ανάγκη πραγματοποιείται πάντοτε σε δύο φάσεις .
Η Φάση Ι καλύπτει τις ανάγκες Σχεδίασης – Προετοιμασίας και αφορά
όλες τις δράσεις που απαιτούνται προ της εκδηλώσεως του Σεισμού
(περίοδος Ηρεμίας – Προσεισμικής) για την ετοιμότητα αντιμετώπισης του .
Η Φάση ΙΙ καλύπτει τις ανάγκες Εκτέλεσης – Επέμβασης και αφορά
όλες τις δράσεις που απαιτούνται μετά την εκδήλωση του Σεισμικού
.Φαινομένου για την αντιμετώπιση των συνεπειών του και την ανακούφιση των
πληγέντων .
Ιδιαίτερα, επισημαίνεται ότι είναι τεράστιο το πρακτικό όφελος της
πρώτης φάσης (ΠΡΟΛΗΨΗ) έναντι του αντίστοιχου της δεύτερης φάσης
(ΕΠΕΜΒΑΣΗ) και γι’ αυτό πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα στις
δραστηριότητες της πρώτης φάσεως.
Λεπτομέρειες και αποστολές κατά φάση παρέχονται για όλες τις
Υπηρεσίες της, οι οποίες και υποχρεούται βάσει των καθοριζομένων να
συντάξουν αντίστοιχα Μνημόνια Ενεργειών, αλλά παρέχονται και στοιχεία
από το έργο και τις υποχρεώσεις των συναρμοδίων και συνυπεύθυνων
Φορέων και Υπηρεσιών για ενημέρωση .
Η λήψη λοιπόν των αναγκαίων προληπτικών και επεμβατικών μέτρων
προστασίας του πληθυσμού ,πριν και κατά την έξαρση ενός σεισμικού
φαινομένου , αποτελεί ύψιστο καθήκον του κράτους και της Τοπικής
Αυτοδιοίκησης ,στο οποίο πρέπει να δοθεί η απαιτούμενη σημασία και
βαρύτητα και να επιδεικνύεται πάντα υψηλή ετοιμότητα ,καθόσον οι
διαθέσεις του ΕΓΚΕΛΑΔΟΥ είναι άγνωστες , μπορεί να εκδηλωθούν ανά
πάσα στιγμή και δεν είναι αποδεκτό να μας αιφνιδιάσει ,