Για μια Σύγχρονη Πατριωτική Ενεργειακή Στρατηγική με Όραμα την Ελλάδα του 2050

Τον τελευταίο καιρό οι σεισμικές έρευνες εντείνονται και εξελίσσονται με ταχύτατους ρυθμούς, συγκριτικά με το παρελθόν, στο Ιόνιο πέλαγος για τη διερεύνηση ύπαρξης ορυκτού πλούτου, κυρίως κοιτασμάτων φυσικού αερίου, στο υπέδαφος της υπεράκτιας Κρήτης. Ιδιαίτερα  επικεντρώνονται νότια της Πελοποννήσου και δυτικά της Κρήτης, περίπου στα νοτιοδυτικά της Γαύδου. 

Το αυξημένο ενδιαφέρον αρκετών πετρελαϊκών εταιρειών, όπως των Exxon Mobil, HelleniQ Energy, Chevron, Petronas, Noble Energy, Eni και Total,  ήδη καταδεικνύει το υψηλό ενδιαφέρον τους και ότι εκτιμούν την ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου, που στα δυο οικόπεδα, που προαναφέρονται, εκτείνονται σε 80.000 km².

Σύμφωνα με την γνώμη ειδικών, η λήψη επενδυτικής απόφασης για ερευνητική γεώτρηση πριν από το τέλος του 2024, προκειμένου να μπει το πρώτο γεωτρύπανο μέσα στο 2025 (αισιόδοξο σενάριο) θεωρείται σχεδόν δεδομένη. 

Για να γίνουμε ακόμη πιο αισιόδοξοι, με την ολοκλήρωση του ερευνητικού προγράμματος η χώρα μας θα αποκτήσει για πρώτη φορά μια πραγματική εικόνα σε σχέση με την ύπαρξη δυνητικών αποθεμάτων φυσικού αερίου. Εκτιμάται ότι θαλάσσιες περιοχές της δυτικά της Κρήτης και νότια της Πελοποννήσου τα αποθέματα είναι της τάξης των 2,50 τρισεκ. m³ φυσικού αερίου, ποσότητα ικανή να καλύψει το 15%-20% των ετήσιων αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο!

Όμως, πώς φτάσαμε ως εδώ. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, πριν 12 χρόνια, μπήκαν οι βάσεις για την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της χώρας μας, μετά από πολλά χρόνια απραξίας. Αυτό έγινε με τον γνωστό Νόμο 4001/2011 του κ. Μανιάτη, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ-Γ. Παπανδρέου “για τη λειτουργία Ενεργειακών Αγορών Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου, για Έρευνα, Παραγωγή και δίκτυα μεταφοράς Υδρογονανθράκων”.

Επίσης, με πρόταση νόμου του ΠΑΣΟΚ (Ν. 4162/2013) δημιουργήθηκε το «Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών», από το 75% των δημοσίων εσόδων της αξιοποίησης των εθνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, με βάση και την εμπειρία από το αντίστοιχο Νορβηγικό μοντέλο. 

Έτσι, διαμορφώθηκε το ισχυρότερο θεμέλιο στήριξης του εθνικού ασφαλιστικού συστήματος, αλλά και της λεγόμενης Διαγενεακής Αλληλεγγύης προς τη Νέα γενιά, καθώς το 20% των εσόδων του Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών θα τροφοδοτεί το Πράσινο Ταμείο, για τοπικά έργα προστασίας περιβάλλοντος και ανάπτυξης, ενώ το 5% θα είναι ο Περιφερειακός φόρος. Εκτιμάται ότι περίπου 2-3 δισεκ. € κάθε χρόνο θα χρηματοδοτούν το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας κι επιπλέον, περίπου 500 εκατ. € κάθε χρόνο, τις Περιφέρειες όπου εντοπίζονται κοιτάσματα φυσικού αερίου. Τέλος, 50-80 εκατ. € κάθε χρόνο, θα χρηματοδοτούν τα Μεταπτυχιακά προγράμματα των ΑΕΙ/ΑΤΕΙ της χώρας. Επιπλέον ως κοινωνικό μέρισμα αναμένεται η δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας από τις δράσεις αξιοποίησης των εθνικών κοιτασμάτων, περίπου 1000 θέσεις εργασίας/γεώτρηση, όπως αναφερει ο κ. Μανιάτης.

Τι μπορούμε να κάνουμε από δω και πέρα. Μετά από τις διαδοχικές κρίσεις που βιώσαμε αλλά και βιώνουμε (όπως κρίση χρέους, πανδημία covid-19 και ενεργειακή και πληθωριστική κρίση), επιβάλλεται νομίζω να είναι εθνική μας προτεραιότητα η συνέχιση της διαμόρφωσης μιας σύγχρονης πατριωτικής στρατηγικής με όραμα την ενεργειακή Ελλάδα του 2050. 

Είναι καιρός να βάλουμε στο τραπέζι την αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων σε τομείς όπως: 

– Την πράσινη ενέργεια, με την ελληνική βιομηχανία κατασκευής ηλιακών θερμοσιφώνων (μια από τις καλύτερες στον κόσμο, που συντελεί σε εξοικονόμηση 30% της κατανάλωσης των νοικοκυριών).

– Την ελληνική τεχνογνωσία σε θέματα ναυπηγείων, για την ολοκλήρωση υποθαλάσσιων καλωδίων σύνδεσης ενεργειακών πόρων της Νοτιοανατολικής Μεσόγειου.

– Την ελληνική βιομηχανία μετάλλου που δεν υστερεί έναντι άλλων χωρών, για την υλοποίηση των ανωτέρω υποδομών.

Επιβάλλεται, δηλαδή, μία συνολική προώθηση της εθνικής μας οικονομίας που να υπερβαίνει την εξάρτηση από εισαγόμενες τεχνολογίες και προϊόντα, ώστε ο παραγόμενος πλούτος να επιστρέφει στη χώρα μας και σε ελληνικές εταιρείες-παραγωγούς. 

Μάλιστα, μπορούμε να υποστηρίξουμε δια μέσου τέτοιων σύγχρονων βιομηχανικών cluster (συστάδες ελληνικών επιχειρήσεων) και τις υποδομές και άλλων γειτονικών χωρών της Μεσογείου, που θα συνδυάζουν την αξιοποίηση κοιτασμάτων φυσικού αερίου. 

Θα μπορούμε να ανακόψουμε την ενεργειακή κρίση και όλα τα δεινά που συνεπάγεται, όπως είναι η ακρίβεια, η ανεργία, ο πληθωρισμός και την μείωση της ανάπτυξης της χώρας μας.  

Μπορούμε να τα καταφέρουμε, αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση και εμείς, ως ΠΑΣΟΚ, έχουμε αποδείξει ότι και τη διαθέτουμε και την μετουσιώνουμε σε υπαρκτές δομές και θεσμούς, προς όφελος της κοινωνίας μας και κυρίως της κοινωνίας των πολλών.

(*)Γεωπόνος BSc-MSc, Πληροφορικός BSc-MSc
Στέλεχος ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής Ηρακλείου