Ήταν ένας άνθρωπος όμορφος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΡΙΓΩΝΗ

«Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος».

Έτσι περιέγραψε ο Διονύσιος Σολωμός, την ομορφιά της τότε ζωής, την αγνότητα, τις αρχές, τις αξίες και τις ιδέες της εποχής του, σε ένα γλυκύτατο ποίημα, που αφιέρωσε στην Φραγκίσκα Φράιζεν, (“Εις Φραγκίσκα Φράιζερ”), θυγατέρα του Άγγλου Διοικητού του νησιού του, για να υμνήσει την υπέροχη ομορφιά της που του είχε, ως φαίνεται, κεντρίσει την καρδιά…

Θα μου επιτραπεί ελπίζω, ποιητική αδεία, να παραφράσω μερικώς τον θεόπνευστο αυτό στίχο. Και να τον προσαρμόσω, στην αναφορά μου σε έναν σπουδαίο Κρητικό, που έφυγε σήμερα από τη ζωή, τον Νίκο Εμμ. Σκουλά, ως εξής:

Ήταν ένας άνθρωπος όμορφος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος.

Ας επιχειρήσω να δικαιολογήσω την αναιδέστατη ιεροσυλία μου, κι ας έχει αυτή αγαθές προθέσεις.

Ο Νίκος Σκουλάς, ήταν ωραίος και στη μορφή, και στην ψυχή. Τα κάλλη του προσιδίαζαν περισσότερο σε Ευρωπαίο αριστοκράτη. Δεν παρέπεμπε πάντως η εξωτερική του εμφάνιση σε ορεσίβιο Κρητικό, κι ας ήταν βέρος Ανωγειανός, κι ας εκαυχάτο ανέκαθεν για την καταγωγή του. Και ο αείμνηστος αδερφός του, ο Θανάσης Σκουλάς, ήταν ωραίος άντρας, ο Νίκος όμως ξεχώριζε και υπερείχε καταφανώς.

Εντυπωσίαζε τους πάντες με την ποιότητα του λόγου του, που έφερνε στην επιφάνεια τον ψυχικό του κόσμο, ιδιαίτερα δε το ήθος που τον διέκρινε. Στην πολιτική ειδικά, ανέκαθεν δεν διαθέταμε σε πλήρη επάρκεια ανθρώπους ξεχωριστού ήθους (για σήμερα, ας μην συζητάμε καθόλου!). Ο Νίκος Σκουλάς, για όσους τον γνώριζαν καλά, ήταν κάτι, επιτρέψτε μου να το πω, “σαν τη μύγα μες στο γάλα”. Γενναίος όταν οι περιστάσεις το απαιτούσαν, ήπιος εκ πεποιθήσεως, εντιμότατος σε κάθε του βήμα και σε κάθε συναλλαγή, ευγενής εκ φύσεως, καλοσυνάτος και χαμογελαστός για όλους. Προπαντός όμως, εξοπλισμένος (κεκοσμημένος, θάταν ο σωστότερος όρος) με ηθικές αρχές και αξίες, τις οποίες εύρισκε πάντα τη δύναμη να υπερασπιστεί σθεναρά.

Η μόρφωση του ήταν πολύπλευρη. Την απέκτησε και την εμπλούτισε στα πανεπιστήμια όπου φοίτησε, στον αγωνιστικό στίβο, αλλά και στο πεζοδρόμιο της ζωής, του οποίου τις ιδιορρυθμίες εκάτεχε καλά, αφού προτιμούσε να το διασχίζει από τη μια ως την άλλη άκρη του, αντί να περνά στην πιο βολική, απέναντι πλευρά του δρόμου.

Είχε λόγο. Κι ο λόγος του ήταν συμβόλαιο. “Είπα – ξείπα” δεν υπήρχε στους κανόνες της συμπεριφοράς του. Εκπτώσεις δεν έκανε ποτέ. 

Ήταν πολύ δυνατός, ψυχωμένος άνθρωπος. Θαρραλέος. Ανυποχώρητος. Με τεράστιες αντοχές, όπως φάνηκε και στα δύσκολα χρόνια που έζησε στον Καναδά επί χούντας. Δεν ήταν εύκολη τότε εκεί η επιβίωση. Πόσο μάλλον, η διάκριση. Εκείνος όμως πέτυχε να διακριθεί κι εκεί. Να αναγνωριστεί και να κερδίσει την εμπιστοσύνη, τον σεβασμό και την αγάπη Ελλήνων και ξένων. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ένας από αυτούς. Τον τιμούσε με την εμπιστοσύνη του, κι ήταν αυτή αμφίπλευρη. 

Ιδρυτικό μέλος του ΠΑΚ, αργότερα και του ΠΑΣΟΚ. Όσα δεν πρόλαβε να προσφέρει στο ΠΑΚ, τα πρόσφερε στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Κι ήταν πολύ μεγάλη η προσφορά του, ανεκτίμητη.

Μόλις όμως διαπίστωνε πως κάτι δεν πήγαινε καλά, μόλις έβλεπε πως κάποιοι τορπίλλιζαν τις πρωτοβουλίες του και πως ορθώναν μπροστά του τείχη αδιαπέραστα, δεν δίσταζε να τα βροντήξει και να αφήσει σύξυλους τους υπονομευτές του. Γιατί εκείνος δεν υπήρξε ποτέ “επαγγελματίας πολιτικός”! Είχε τα κότσια να μεγαλουργήσει και ως ιδιώτης, όπως και έκανε.

Την Κρήτη, την λάτρευε. Η καρδιά του χτυπούσε παράλληλα με τη δική της, σε ένα διαρκή και αδιάκοπο και αξιοζήλευτο συγχρονισμό. Βέρος Ανωγειανός, ήταν από αυτούς που ανέβαζαν στα ύψη τα Ανώγεια, αντιδρώντας σε όσους προσπαθούσαν να βλάψουν και να μειώσουν την ακτινοβολία της ιδιαίτερης πατρίδας του.

Πίστευε και τιμούσε τη φιλία και τους πολυπληθείς φίλους του. Δεν είχε άλλωστε πουθενά εχθρούς… Γι αυτό και οι φίλοι του σήμερα κλαίνε, γοερά. Μέσα από τα φυλλοκάρδια τους, θρηνούν για την απώλεια ενός ακριβού Πατριώτη, του Άρχοντα της Κρήτης και της Πολιτικής, Νίκου Σκουλά. Ο οποίος ήταν, πράγματι, ένας άνθρωπος όμορφος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος.

.

Κ.Τ.