Η δυσκολία ίδρυσης επιχειρήσεων λόγω της συνεχιζόμενης ακρίβειας που εντοπίζεται σε βασικά προϊόντα, οι πηγές χρηματοδότησης και η εκπαίδευση-ενημέρωση σε θέματα επιχειρηματικότητας, συνεχίζουν να απασχολούν τους Κρητικούς. Αυτό δείχνει μια νέα Παγκρήτια δημοσκόπηση για την επιχειρηματικότητα που διενήργησε από τις 20 – 27 Απριλίου 2024 το Εργαστήριο Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Διοίκησης (LAFIM) του Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του ΕΛΜΕΠΑ (lafim.hmu.gr). Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με προσωπικές τηλεφωνικές συνεντεύξεις σε τυχαίο δείγμα 993 νοικοκυριών, με υπεύθυνο της έρευνας τον Δρ. Γιώργο Ματαλλιωτάκη, μέλος του LAFIM και Διδάσκοντα του ΕΛΜΕΠΑ.
Τα βασικά αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι η ακρίβεια (30,2%) είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Κρητικοί σήμερα, ενώ ακολουθούν η ανεργία (14,4%,) τα έργα υποδομών (11,7%), οι κοινωνικές υποδομές σε σχολεία, παιδικούς σταθμούς, ΚΑΠΗ και νοσοκομεία (10,4%), ο χώρος της υγείας (8,6%), η παιδεία (7,4%) και η εγκληματικότητα (6,4%). Συγκεκριμένα, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών στην Κρήτη πιστεύει πως η ακρίβεια και η αύξηση των τιμών στα βασικά προϊόντα έχει επηρεάσει αρκετά τις καταναλωτικές ανάγκες τους (42,4%). Οι ερωτηθέντες στην έρευνα δεν θα συμβούλευαν κοντινά τους πρόσωπα να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση σήμερα (50,8%) καθώς δεν βρίσκουν καλή ιδέα την έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας λόγω της ακρίβειας. Παρόλαυτα αρκετοί είναι θετικοί στη δημιουργία επιχείρησης (45,5%), αφού φαίνονται αισιόδοξοι για το μέλλον των επιχειρήσεων στην περιοχή τους.Σε αυτό, αξιοσημείωτο είναι ότι πολλοί προτιμούν να είναι αυτοαπασχολούμενοι (52,1%), αφού δηλώνουν ότι επιθυμούν να είναι ανεξάρτητοι. Περαιτέρω, η έρευνα αποδεικνύει τις αιτίες που εμποδίζουν τους Κρητικούς να εργασθούν ως επιχειρηματίες οι οποίες αφορούν κυρίως την έλλειψη δεξιοτήτων, γνώσεων και εκπαίδευσης, την απουσία επιχειρηματικής ιδέας, το φόβο νομικών και κοινωνικών συνεπειών σε περίπτωση αποτυχίας αλλά και τη γραφειοκρατία. Τόσο ο ανταγωνισμός (30,3%) όσο και η έλλειψη ρευστότητας (27,4%), καταγράφονται ως τα μεγαλύτερα προβλήματα για μια επιχείρηση σήμερα. Ακολουθούν η γραφειοκρατία (12,5%), οι ασφαλιστικές εισφορές (10,1%), οι δυσκολίες δανεισμού (9,2%) και το παραεμπόριο (6,4%). Εστιάζοντας στους νέους ηλικίας 18-30 ετών, η έρευνα δείχνει ότι η έλλειψη κεφαλαίων (25,1%) αποτελεί τη βασική αιτία που οι νέοι αποτρέπονται από το επιχειρείν. Επίσης, εμπόδιο αποτελούν οι πιθανοί χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι (15,9%) και η έλλειψη γνώσεων, εκπαίδευσης και δεξιοτήτων για το πώς μπορεί κανείς να ξεκινήσει και να διευθύνει μια επιχείρηση (15,1%). Επιπλέον, η έρευνα εστιάζει στη γνώμη των πολιτών για τους επιχειρηματίες και δείχνει ότι οι Κρητικοί θεωρούν ότι οι περισσότεροι επιχειρηματίες σκέφτονται το κέρδος (19,1%), αλλά σε ένα μεγάλο ποσοστό τους αναγνωρίζει ότι είναι δημιουργοί θέσεων εργασίας στο νησί (17,7%). Επιπροσθέτως, αρκετοί βρίσκουν τους επιχειρηματίες φιλόδοξους (13,6%), καθώς δημιουργούν προϊόντα και υπηρεσίες που μας ωφελούν (12,1%). Περαιτέρω, οι Κρητικοί προκρίνουν τον τουρισμό (33,4%) για τα επόμενα χρόνια ως τον τομέα που πρέπει να δραστηριοποιηθούν, ενώ ακολουθεί ο κατασκευαστικός κλάδος και τα ακίνητα (13,7%), το ηλεκτρονικό εμπόριο και η αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (10,1%), η γεωργία (10%), και το εμπόριο (7,5%). Αναφορικά με την άποψη των πολιτών για το ρόλο της εκπαίδευσης στη χώρα μας στο επιχειρείν, οι πολίτες απάντησαν ότι η παρεχόμενη εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας (43%), αν και ένα μεγάλο ποσοστό (51%) των Κρητικών εξέφρασε αντίθετη γνώμη. Η έρευνα επεκτάθηκε και στις απόψεις-προτάσεις των πολιτών για το τι είδους υποστήριξη θα ήταν η πιο χρήσιμη στη δημιουργία μιας επιχείρησης στις μέρες μας. Ένα μεγάλο ποσοστό (26,1%) απαντά η οικονομική στήριξη μέσω επιχορηγήσεων, ενώ επιθυμούν καθοδήγηση από έμπειρους επιχειρηματίες (17,4%). Επιπλέον, ζητούν υποστήριξη με φορολογικές ελαφρύνσεις (12,3%), εκπαίδευση και κατάρτιση (9,8%) και ευκολίες σε δανεισμό (7,8%). Τέλος, δηλώνουν ότι οι κυριότερες πηγές χρηματοδότησης για να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση είναι οι αποταμιεύσεις τους (38,1%), οι τράπεζες (27,1%), η οικογένεια και οι φίλοι (10,6%) αλλά και οι δημόσιοι φορείς (7,9%). Συμπερασματικά, η τελευταία έρευνα του Ερευνητικού Εργαστηρίου στη Λογιστική και Χρηματοοικονομική Διοίκηση (LAFIM) του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ), αναδεικνύει τα προβλήματα του επιχειρείν σήμερα στη Κρήτη, τα οποία όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς μπορούν να λάβουν υπόψη ώστε να βοηθήσουν τους επιχειρηματίες να αναπτυχθούν ακόμη περισσότερο και τους νέους να δραστηριοποιηθούν σε ένα ασφαλές και βιώσιμο περιβάλλον προς όφελος της οικονομικής ανάπτυξης του νησιού.