Παρουσιάστηκε η Μελέτη για τον Κοινωνικό και Οικονομικό Αντίκτυπο της Κρουαζιέρας στο Ηράκλειο 

Η Διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου, πραγματοποίησε Εκδήλωση-Ημερίδα την Τετάρτη 17 Ιουλίου 2024, στην  αίθουσα συνεδρίων του ξενοδοχείου Μέγαρον στο Ηράκλειο, όπου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα των μελετών του Κέντρου Ερευνών  του Πανεπιστημίου Πειραιώς, με κύρια σημεία παρουσίασης την ανάλυση της  τάσης της κρουαζιέρας καθώς και την ανάλυση των ευκαιριών και προοπτικών βάσει του  Κοινωνικού  & Οικονομικού  απολογισμού της Κρουαζιέρας στο Ηράκλειο. 

Τον συντονισμό της  εκδήλωσης-Ημερίδας είχε  ο  Δημοσιογράφος κ. Κώστας Συλιγάρδος. 

Χαιρετισμοί απηύθυναν ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου κ. Ιωάννης Βαρδαβάς, ο Γενικός  Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Μανώλης Κουτουλάκης, ο οποίος εξήρε την συμβολή του Υπουργείου Ναυτιλίας  στην ανάπτυξη της κρουαζιέρας, ο Γενικός Γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης του Υπουργείου Τουρισμού  κ. Μύρων Φλουρής, ο Βουλευτής Ηρακλείου και πρ. Υπουργός Ανάπτυξης  κ. Μάξιμος Σενετάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Νίκος Συριγωνάκης, ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών & Ανάπτυξης της Τοπικής Οικονομίας Δήμου Ηρακλείου κ. Αγριμανάκης, ο Κοσμήτορας  της Σχολής Ναυτιλίας και Βιομηχανίας του ΠΑΠΕΙ κ. Παντουβάκης Αγγελος, καθώς επίσης μέσω επιστολής απηύθυναν τους χαιρετισμούς τους   ο Ευρωβουλευτής ΝΔ  κ.Μανώλης Κεφαλογιάννης και ο Βουλευτής Ηρακλείου κ. Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο ανεξάρτητος βουλευτής Ηρακλείου κ. Λευτέρης Αυγενάκης, ο Λιμενάρχης Ηρακλείου κ. Τζομπάνης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ναυτιλιακής Εκθεσης Ποσειδωνίων κ. Θεόδωρος Βώκος, η Γενική Διευθύντρια της έκθεσης Ποσειδωνείων κ. Αιμιλία Παπαχρήστου,  ο Αερολιμενάρχης κ. Πλιάκας, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού, εκπρόσωποι Λιμενικών Ταμείων, Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων,  Οργανισμών, Φορέων του Τουρισμού, επιμελητηρίων, Ναυτιλιακών και Τουριστικών Πρακτόρων. 

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΗ κ. Μηνάς Παπαδάκης αφού καλωσόρισε τους προσκεκλημένους δήλωσε κατά την εισήγησή του την σημαντικότητα της κρουαζιέρας διαχρονικά από την στιγμή της εμφάνισης του πρώτου κρουαζιερόπλοιου στο κόσμο αλλά και της εμφάνισης της κρουαζιέρας στην Ελλάδα το 1950 έως σήμερα, με το 2024 να αριθμεί 441 πλοία. Τόνισε το λιμάνι του Ηρακλείου πάει για ρεκόρ σε επίπεδο κρουαζιέρας με την φετινή σεζόν να έχει μία δυναμική προσεγγίσεων στα 270 κρουαζιερόπλοια και μέχρι τέλος του έτους να φτάσουν τα 430 και 450.000 επιβάτες. Ρεκόρ δεκαπενταετίας συγκριτικά δε με  πέρυσι ήταν 253 προσεγγίσεις και 382.000 επιβάτες. 

Στο ερώτημα είναι περισσότερα τα οφέλη της κρουαζιέρας ή τα προβλήματα; έρχονται να απαντήσουν   τα στοιχεία της έρευνας του Πανεπιστημίου Πειραιώς τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με την κρουαζιέρα να αναδεικνύεται ως µία δυναμική δραστηριότητα στο λιμένα του Ηρακλείου, έχοντας προοπτικές να προσφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία τόσο στο ΑΕΠ της Κρήτης όσο και στη  δημιουργία θέσεων απασχόλησης για την τοπική οικονομία. Η µελέτη αποτίμησε τις συνολικές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της κρουαζιέρας στην οικονομία του Ηρακλείου και της ευρύτερης περιοχής, τα δε αποτελέσματα βασίζονται σε δεδομένα που συλλέχθηκαν από το σύνολο των πηγών που συνδέονται µε την δραστηριότητα κρουαζιέρας στο Ηράκλειο για ένα έτος. 

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Πάλλης ανέλυσε τα αποτελέσματα της έρευνας και τόνισε ότι η μελέτη είναι σε ένα βαθμό μοναδική, καθώς ένας σημαντικός αριθμός επιβατών συµµετείχαν στην έρευνα, πολύ μεγαλύτερος από παρόμοιες μελέτες που διεξήχθησαν σε άλλους λιμένες. 

Στα €60,2 εκ. είναι η συνολική οικονομική επίπτωση της κρουαζιέρας στο Ηράκλειο και την ευρύτερη περιοχή την περίοδο Μάιος 2023 – Μάιος 2024.  Η άμεση οικονομική επίπτωση της κρουαζιέρας διαμορφώθηκε στα €36,05 εκ. Η κρουαζιέρα που πραγματοποιήθηκε την περίοδο 2023-2024 συντήρησε 521 θέσεις πλήρους απασχόλησης. 

Η µέση δαπάνη ανά επιβάτη κρουαζιέρας στην πόλη του Ηρακλείου διαμορφώθηκε στα €45,2.  Οι δαπάνες για αγορές και µμεταφορές αποτελούν το 56,7% της δαπάνης κάθε επιβάτη. Το μέγεθος της δαπάνης είναι παρόμοιο µε την µέση δαπάνη σε άλλους λιμένες κρουαζιέρας (ports-ofcall).  Η ποιοτική ανάλυση, (τα σχόλια αξιολόγησης του προορισμού καθώς και οι προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι επιβάτες κρουαζιέρας που επισκέφθηκαν το Ηράκλειο ),  αναδεικνύει το γεγονός ότι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες μπορούν να συμβάλουν στην σημαντική αύξηση των δαπανών επιβατών και µελών του πληρώματος. Ενδεικτικά αναφέρεται το γεγονός της μικρής παραμονής του πλοίου στον προορισμό καθώς και το ότι η συµµετοχή σε εκδρομές δεν αφήνει χρόνο για αγορές.

Το 47% των επιβατών κρουαζιέρας συµµετείχε σε οργανωμένες εκδρομές, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία στην τοπική οικονομία της τάξης των €7.678.732 εκ.    Ορισμένες εταιρείες κρουαζιέρας περιλαμβάνουν το κόστος των εκδρομών στην τιμή του εισιτηρίου κρουαζιέρας, και απορροφούν ένα σημαντικό τμήμα της προστιθέμενης αξίας. Το γεγονός αυτό έχει συνυπολογισθεί για την εξαγωγή των τελικών αποτελεσμάτων της μελέτης και την εκτίμηση των άμεσων οικονομικών επιπτώσεων.  Τα µέλη του πληρώματος ξοδεύουν σημαντικό ποσό, καθώς κάθε µέλος δαπανά κατά µέσο όρο €182,95. Μόνο το 20% των µελών του πληρώματος αποβιβάζεται στον προορισμό το δε  53% των δαπανών των µελών του πληρώματος αφορά αγορές σε καταστήματα 

Σχετικά με τα ποιοτικά οφέλη της κρουαζιέρας, το Ηράκλειο ως προορισμός επωφελείται σημαντικά από το φαινόμενο γνωστό ως «Word of mouth», µε τους επιβάτες κρουαζιέρας να αποτελούν τους καλύτερους πρεσβευτές της πόλης.  Το 72% των επιβατών θα προτείνει σε φίλους και συγγενείς το Ηράκλειο ως προορισμό διακοπών.  Το 29,1% των επιβατών θα επιστρέψει για διακοπές στο Ηράκλειο. 

Όσον αφορά την Αξιολόγηση του Προορισμού, σύμφωνα µε τα ευρήματα της μελέτης το Ηράκλειο διαθέτει τις δομικές εκείνες παραμέτρους που επιτρέπουν την θετική αξιολόγησή της από τους επιβάτες κρουαζιέρας. Η φιλικότητα των ανθρώπων,  το αίσθημά ασφάλειας και η καθαριότητα ήταν από τις παραμέτρους που αξιολογήθηκαν ιδιαίτερα θετικά από τους επιβάτες κρουαζιέρας. Ωστόσο η έλλειψη σημείων τουριστικής πληροφόρησης και η καθαριότητα ήταν αυτά που έτυχαν αρνητικής κριτικής. Υπάρχει όμως αξιοσημείωτο περιθώριο για βελτίωση σε συγκεκριμένα πεδία ώστε να μεγιστοποιηθεί η θετική αξιολόγηση του προορισμού και να δημιουργηθούν πρόσθετες ροές επιβατών που θα θέλουν να επισκεφθούν το Ηράκλειο.

Αναλύοντας  τις επιλογές τόσο των επιβατών όσο και των εταιρειών, περισσότερο από 87% των επιβατών κρουαζιέρας επιλέγουν την κρουαζιέρα  με βασική πηγή των επιβατών που επισκέπτονται το Ηράκλειο να είναι  οι Η.Π.Α. (45,8% του δείγματος).  Το 60,6% του δείγματος ήταν ηλικιωμένοι (άνω των 60 ετών), το δε  80,8% των επιβατών κρουαζιέρας επισκέπτονται το Ηράκλειο για πρώτη φορά. Υπάρχει συνεπώς περιθώριο για τη διαμόρφωση στρατηγικής & μάρκετινγκ για την προσέλκυση επιβατών και από άλλες χώρες καθώς και  για την  προσέλκυση επιβατών νεότερων ηλικιών. 

Η εποχικότητα της κρουαζιέρας στο Ηράκλειο δεν είναι επικεντρωμένη σε συγκεκριμένη περίοδο. Ο προορισμός έχει κίνηση κρουαζιέρας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, µε την πλειονότητα των προσεγγίσεων να πραγματοποιείται τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες. Το επόμενο συμπέρασμα είναι ότι ο βαθμός ικανοποίησης των τουριστών από τις υπηρεσίες και τα προϊόντα του  Ηρακλείου  επηρεάζουν θετικά μια μελλοντική επίσκεψη Από τα σημαντικότερα ευρήματα της έρευνας, είναι η ικανοποίηση των επιβατών κρουαζιέρας, όπως αντικατοπτρίζεται στο γεγονός ότι το 90,1% των επιβατών να δηλώνουν ότι μετά την επίσκεψη που πραγματοποίησαν είναι εξαιρετικά έως αρκετά πιθανό να συστήσουν το Ηράκλειο ως προορισμό τουριστικής επίσκεψης. Τέλος, προέκυψε ότι η εντύπωση που είχε ο επιβάτης του κρουαζιερόπλοιου πριν  επισκεφθεί τον προορισμό Ηράκλειο, δεν επηρέασε αρνητικά την συνολική του εικόνα μετά την επίσκεψή του. Κάτι το οποίο φαίνεται και στον μεγάλο βαθμό ικανοποίησης από τις παρεχόμενες υπηρεσίες. 

Συμπερασματικά, η πόλη θα πρέπει να εκμεταλλευτεί τη θετική αντίληψη των επιβατών κρουαζιέρας για τον προορισμό, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία είναι πρόθυμη να προτείνει τον προορισμό σε φίλους και συγγενείς για µελλοντική επίσκεψη. Το γεγονός αυτό θα δημιουργήσει µια θετική ροή επισκεπτών στην πόλη και θα αυξήσει περαιτέρω τον τουριστικό οικονομικό αντίκτυπο του τουρισμού στην πόλη. Πολλοί επιβάτες πρότειναν µεγαλύτερης διάρκεια παραμονή του κρουαζιερόπλοιου στο λιμένα και την πόλη καθώς δεν είχαν την ευκαιρία (περιορισμένος χρόνος) να εξερευνήσουν καλύτερα την πόλη και το τουριστικό προϊόν που προσφέρει. Καθώς µια αύξηση της παραμονής των πλοίων αλλά και ο επανασχεδιασμός των εκδρομών θα αυξήσει περαιτέρω τις δαπάνες επιβατών και πληρωμάτων, προτείνεται η συστηματική συνεργασία του λιμένα και των εκπροσώπων του προορισμού µε τις εταιρείες κρουαζιέρας. Προτείνεται η συνεργασία µε τους φορείς εκμετάλλευσης των αρχαιολογικών και τουριστικών αξιοθέατων του Ηρακλείου καθώς πολλοί επιβάτες επεσήμαναν ότι υπήρχε µεγάλη συγκέντρωση επισκεπτών. Απαιτείται συνεργασία µε τους φορείς της πόλης για την δημιουργία πληροφοριακών πινακίδων και εντύπων για τους επιβάτες και τα µέλη πληρώματος. 

Τα αποτελέσματα της έρευνας συζήτησαν στην  συνέχεια σε  τράπεζα ομιλιών ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΗ κ. Μηνάς Παπαδάκης, ο  Εκτελεστικός Διευθυντής της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος κ. Βασίλειος Μάμαλης, η κ. Μαρία Δεληγιάννη εκπρόσωπος της CLIA, κ. Θεοδώρα Ρίγα, Γενική Εμπορική Διευθύντρια και Διευθύντρια Στρατηγικής Επικοινωνίας της ΟΛΘ Α.Ε., Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της MedCruise,  ο κ. Γεώργιος Βαγγέλας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αιγαίου,  ο  κ. Θάνος Πάλλης, Καθηγητής Ναυτιλιακής-Λιμενικής Οικονομικής και Πολιτικής, του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Τόνισαν  ότι τα ευρήματα των ερευνών επιβεβαιώνουν για μια ακόμη φορά τη συμβολή της βιομηχανίας κρουαζιέρας στην ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή οικονομία και κυρίως, αποκαλύπτουν ότι η κρουαζιέρα «ξέρει» να αντιστέκεται στις κάθε είδους κρίσεις.  Ομως έγινε  σαφές ότι πρέπει άμεσα όλοι οι φορείς της πόλης του Ηρακλείου να ασχοληθούν  με το τουριστικό προϊόν κρουαζιέρα, γιατί αυτό σημαίνει πως είναι ένα πεδίο δόξης λαμπρό για επενδυτικές προσπάθειες, για νέες θέσεις εργασίας, για να αναπτυχθεί στη πόλη μας ραγδαία τα επόμενα χρόνια, ένας ακόμα πόλος έλξης επισκεπτών.  

Για την μετεξέλιξη της κρουαζιέρας σε πρωταγωνιστικό στοιχείο του ελληνικού τουρισμού πήραν μέρος και κατέθεσαν τις απόψεις τους για τις τάσεις της κρουαζιέρας και τη δυναμική που έχει το Ηράκλειο στον τομέα αυτό, σημαντικοί εκπρόσωποι της διεθνούς τουριστικής βιομηχανίας της κρουαζιέρας,