Παρά τις προσπάθειες των Βενετών να ενισχύσουν την άμυνα της Κρήτης ώστε να αντέξει σε πιθανή τουρκική επίθεση, το μέλλον είναι πλέον προδιαγραμμένο. Οι Τούρκοι καταβάλλουν έντονες προσπάθειες να κυριαρχήσουν στην πολύτιμη για τον έλεγχο της Μεσογείου Κρήτη. Μετά από μια ρευστή περίοδο που συνοδεύεται από επιδρομές, λεηλασίες, διπλωματικές και άλλες ενέργειες, στις οποίες περιλαμβάνονται οι προσπάθειες και των δύο πλευρών να προσεταιριστούν το ντόπιο πληθυσμό, αρχίζει τελικά στα 1645 η εκστρατεία κατάληψης της Κρήτης από τους Τούρκους.
Ο Τουρκικός στόλος φτάνει στο δυτικό μυχό του κόλπου των Χανίων και αποβιβάζει τα στρατεύματα κοντά στη Μονή Γωνιάς, την οποία καίνε και λεηλατούν. Ο στόλος προχωρεί προς την οχυρωμένη νησίδα των Αγίων Θεοδώρων και ο στρατός από την ξηρά ακολουθεί την ίδια πορεία.
Η οχύρωση του νησιού με δυο φρούρια, ένα χαμηλά προς την πλευρά της παραλίας και ένα στην κορυφή του λόφου, απέβλεπαν στον έλεγχο της προσέγγισης στην παραλία του Πλατανιά και στον έλεγχο του θαλάσσιου δρόμου προς την πόλη. Τα δυο φρούρια είχαν μια μικρή φρουρά 70 ατόμων, αδύναμη να συγκρατήσει τους επιτιθέμενους. Έτσι ο φρούραρχος Biagio Zulian προσποιήθηκε ότι παραδίδεται και άνοιξε την πόρτα του επάνω φρουρίου στους εχθρούς. Όταν πια αρκετοί από αυτούς είχαν μπει μέσα, ανατίναξε έναν υπόνομο με πυρομαχικά με αποτέλεσμα να σκοτωθούν μαζί με τους υπερασπιστές και 200 Τούρκοι. Χωρίς άλλα εμπόδια πλέον ο στρατός και ο στόλος προχώρησαν στην πολιορκία των Χανίων. Μετά από δίμηνη σκληρή πολιορκία, η πόλη παραδόθηκε στις 22 Αυγούστου 1645. Στη μικρή αντοχή της πόλης συνέτειναν το σχετικά αιφνιδιαστικό της επίθεσης και οι ατέλειες που υπήρχαν στη σχεδίαση και κατασκευή των οχυρώσεων.
Με βάση τα Χανιά οι Τούρκοι προχωρούν στην κατάληψη και της υπόλοιπης Κρήτης. Οι οχυρωμένες ωστόσο νησίδες της Γραμβούσας και της Σούδας θα παραμείνουν στα χέρια των Βενετών έως το 1692 και το 1715 αντίστοιχα, οπότε και παραδόθηκαν.
Πηγή: Μιχάλης Ανδριανάκης, «Η ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ»
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019