Όλη τη νύχτα απόψε, ζύμωναν και έψηναν οι αρτοποιοί τις παραδοσιακές λαγάνες, που από νωρίς σήμερα το πρωί μας περιμένουν στα αρτοποιεία. Κι ο κόσμος φυσικά ανταποκρίνεται και το πρώτο πράγμα που κάνει σήμερα, όταν βγεί από το σπίτι του, είναι να τρέξει στο αρτοπωλείο για να προμηθευτεί λαγάνες και να τηρήσει το πατροπαράδοτο έθιμο.
Η λαγάνα είναι σήμερα Καθαρή Δευτέρα ο πρωταγωνιστής του τραπεζιού. Και παίζει κατά τον καλύτερο τρόπο τον πρωταγωνιστικό ρόλο της, ειδικά όταν έχει παρασκευαστεί σωστά.
Όπως λένε και οι παλιές γραφές, ο άρτος αυτός που παρασκευάζεται χωρίς προζύμι, έλκει την καταγωγή από την αρχαία εποχή. Συναντάται αρχικά στην Παλαιά Διαθήκη, αφού χρησιμοποιήθηκε από τους Ισραηλίτες κατά την έξοδό τους από την Αίγυπτο. Γι’ αυτό και οι Εβραίοι επέβαλαν τον άρτο χωρίς προζύμι στον Μωσαϊκό Νόμο, μέχρι που ο Ιησούς Χριστός ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.
Αλλά και στην αρχαία Ελλάδα έχει ρίζες η λαγάνα. Ο Αριστοφάνης στις “Εκκλησιάζουσες” λέει “Λαγάνα πέττεται” δηλαδή “Λαγάνες γίνονται”. Οι Λατίνοι επίσης, θεωρούσαν τη λαγάνα ως “το γλύκισμα των φτωχών”.
Ας τηρήσουμε λοιπόν κι εμείς φέτος το αρχαίο έθιμο της λαγάνας, κι ας φροντίσουμε αυτή που θα πάμε στο σπίτι μας να είναι όπως τη θέλει η παράδοση, δηλαδή να έχει παρασκευαστεί χωρίς προζύμι, και να μην είναι ένα απλό και συνηθισμένο καθημερινό ψωμάκι…
Κανονικά, όσο πιο παραδοσιακός είναι ο αρτοποιός και ο φούρνος του, τόσο πιο κοντά στο έθιμο θα είναι και οι λαγάνες του.