Νέα Υόρκη, Σεπτέμβριος 1996. Είχα μόλις συμπληρώσει 15 μέρες στην αμερικανική μεγαλούπολη και περνούσα το προσωπικό μου πολιτισμικό σοκ. Όλα ήταν τόσο διαφορετικά. Από τις νοοτροπίες μέχρι τις μυρωδιές… Και αν τις δεύτερες τις συνηθίζεις εύκολα, στις πρώτες ο βαθμός δυσκολίας είναι μεγάλος και αυτό είχα ήδη αρχίσει να το διαπιστώνω…
Είχα μόλις αγοράσει ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο. Καλοδιατηρημένο και φθηνό όπως είναι σχεδόν όλα στην Αμερική σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη αλλά κυρίως με τη χώρα μας όπου κλέβουμε ο ένας τον άλλον. Αλλά αυτό είναι θέμα για άλλο άρθρο…
Η χρήση του βέβαια κάθε άλλο παρά φθηνή ήταν. Όχι, δεν αναφέρομαι στο κόστος των καυσίμων (αστείο) ούτε στο κόστος συντήρησης. Αναφέρομαι στο ότι ακόμα δεν είχα συνειδητοποιήσει σε ποια χώρα ζούσα και επέμενα να συμπεριφέρομαι… ελληνικά. Να παρκάρω όπου με βολεύει, να περνάω τα φανάρια με… βαθύ πορτοκαλί και να θεωρώ γενικώς ότι οι ταμπέλες σήμανσης της Τροχαίας αποτελούν απλώς μια… πρόταση και δεν απαιτούν συμμόρφωση.
Πλήρωσα λοιπόν μέσα σε λίγες εβδομάδες πρόστιμα που αντιστοιχούσαν στο ενοίκιο του μήνα. Όλα μου φώναζαν “συμμορφώσου και ξέχνα αυτά που ήξερες.”
Και το έκανα. Παντού… εκτός από το Πανεπιστήμιο.
Εκεί πίστευα ότι βρήκα τον μικρό μου ελληνικό παράδεισο. Έχοντας ως σημείο αναφοράς τη χαλαρή –ως ξεχαρβαλωμένη– κατάσταση των Ελληνικών ΑΕΙ και εμφορούμενος από την νέο-ελληνικήψευτομαγκια του στυλ “του Έλληνος ο τράχηλος ζυγό δεν υπομένει”, μπαίνω θριαμβευτικά με το όχημα μου στο campus. Βλέπω ένα σήμα STOP στη μέση του πουθενά το οποίο προσπερνώ με ένα απαξιωτικό μειδίαμα. Πριν προλάβω να σκεφτώ, βλέπω την αντανάκλαση από τον γαλάζιο φάρο ενός περιπολικού στον καθρέφτη μου.
Το σοκ μου δε περιγράφεται. “Αστυνομία εδώ μέσα”; Δεν έχουν ακούσει για το ακαδημαϊκό άσυλο”; Υποτίθεται ότι είμαι στη χώρα της Δημοκρατίας και της ελευθερίας…
Με ύφος μπλαζέ, αποπειράθηκα να πω τις απόψεις μου στον αστυνομικό. Ενώ έγραφε την κλήση μου απάντησε “μάλλον έχετε μπερδέψει τη Δημοκρατία με την ασυδοσία, κύριε. Είναι μάλιστα κρίμα που κατάγεστε από την κοιτίδα της δημοκρατίας, την Ελλάδα. Θα έπρεπε να ξέρετε ότι αυτό που διασφαλίζει την ευημερία και τη Δημοκρατία είναι η υπακοή στους νόμους.”
Ντράπηκα τόσο που δεν πήγα στο μάθημα. Είχα πάρει ένα καλύτερο μάθημα εκτός αίθουσας…
Αυτό το περιστατικό ήταν η απαρχή της “μετάλλαξης” μου επί Αμερικανικού εδάφους. Έκτοτε άλλαξα ριζικά τη νοοτροπία μου και τον τρόπο που φιλτράρω τα πράγματα. Εκτός βέβαια από τις στιγμές που υπερισχύει μέσα μου η στρεβλή νοοτροπία με την οποία είμαστε όλοι μπολιασμένοι και θρέφεται από το υπερμέγεθες “εγώ” μας… Αλλά αυτές οι στιγμές είναι όλο και πιο λίγες…
Αυτή μου η εμπειρία μου ήλθε στο μυαλό καθώς διάβαζα το “πόρισμα” (ο Θεός να το κάνει…) της επιτροπής για τη βία στα Πανεπιστήμια.
Οι… ρηξικέλευθες προτάσεις της έχουν αναλυθεί εις βάθος όλες αυτές τις μέρες. Από τον… διάλογο με καταληψίες (δηλαδή διάλογο με κακοποιούς), την… ενημέρωση περί ναρκωτικών (λες και υπάρχει κάποιος που δεν γνωρίζει) αλλά και τη… σύσταση ότι καλό είναι να μην ξυλοκοπούνται οι καθηγητές διότι δεν ανήκουν στην άρχουσα τάξη (η οποία προφανώς, σύμφωνα με την επιτροπή αξίζει να ξυλοκοπείται…).
Είμαι βέβαιος ότι τα μέλη της επιτροπής δεν είχαν ανάλογα βιώματα με τα δικά μου. Δεν έζησαν ποτέ σ’ ένα πραγματικό κράτος Δικαίου και μια ευνομούμενη πολιτεία. Διαφορετικά δεν θα ξεστόμιζαν τέτοιες μπαρούφες που θα ήταν γραφικές αν δεν ήταν επικίνδυνες.
Αυτό που πραγματικά ξενίζει όμως είναι η πρωτοφανής έλλειψη επαφής με την πραγματική κοινωνία και τα αληθινά προβλήματα.
Για τους κυβερνώντες, από πολιτική νοοτροπία, η συζήτηση είναι πιο σημαντική από την επίλυση.
Αγνοούν –ή μάλλον αδιαφορούν– για τον ρόλο που τους έχει ανατεθεί.
Συμπεριφέρονται ως μέλη ΜΚΟ ή φιλοσοφικού ομίλου προβληματισμού και όχι ως επιτελικά στελέχη που εντέλλονται από τους πολίτες να βρίσκουν λύσεις και όχι να μπουρδολογούν αμπελοφιλοσοφώντας…
Επιμένουν να βλέπουν τον κόσμο και την κοινωνία μέσα από το στρεβλό πρίσμα της ιδεοληψίας τους και αποστρέφονται την πραγματικότητα.
Καλυπτόμενοι πίσω από όμορφες έννοιες όπως ο “διάλογος” συσκοτίζουν αντί να επιλύουν θέματα και διαιωνίζουν προβλήματα.
Ποιο ήταν το θέμα για το οποίο κλήθηκαν να δώσουν λύσεις; Το έντονο πρόβλημα της ανομίας στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας. Πρόβλημα το οποίο γνωρίζει ακόμα και ο πλέον αδαής πολίτης.
Πώς ξεκινούν; Υποβιβάζοντας το!
“Το θέμα της ανομίας στα ΑΕΙ δεν είναι τόσο εκτεταμένο όσο παρουσιάζεται”!
Μην πιστεύετε δηλαδή στα μάτια και στα αυτιά σας. Μην ασχολείστε με καθηγητές (σαν τον κ. Συρίγο) που ξυλοκοπούνται και στοχοποιούνται. Μην ασχολείστε με χτισμένα γραφεία καθηγητών. Μην εστιάζετε στο εκτεταμένο εμπόριο ναρκωτικών και κάθε άλλου είδους παράνομες ενέργειες.
Αυτά γίνονται παντού! Γίνονται και στα πανεπιστήμια… ε και;
Αν το θέμα υποβιβαστεί σε ένα “καθημερινό προβληματάκι”, η ευθύνη της επίλυσής του εξαφανίζεται και ανάγεται σε ζήτημα… φιλοσοφικού προβληματισμού!
Προχωρούμε σε πιο… προχωρημένες προτάσεις.
Για να μην στοχοποιούνται τα ΑΤΜ, να αφαιρεθούν!
Έξοχα! Γιατί όμως είμαστε τόσο διστακτικοί; Ας γίνουμε πιο προοδευτικοί!
Ας καταργήσουμε και τις τράπεζες για να μην τις ληστεύουν! Ας απαγορεύσουμε τα αυτοκίνητα για να μην τα κλέβουν!
Επίσης, να καταργήσουμε την αστυνομία διότι η στολή θυμίζει χούντα σε κάποιους και ερεθίζονται!
Για όλα έχει λύσεις το κυβερνητικό πανηγύρι!
Νέοι δρόμοι ανοίγονται για την επιστήμη της εγκληματολογίας και νιώθω υπερήφανος που μπορώ και εγώ να συμβάλλω στην εξέλιξη της επιστήμης μου!
Επόμενη πρωτοπορία, ο διάλογος με καταληψίες. Ομολογώ ότι το φτωχό μου μυαλό δεν είχε φτάσει σε τέτοια επίπεδα διανόησης.
Οι διάσημοι πρωτοπόροι της εγκληματολογίας όπως ο Sutherland και ο Beccaria σίγουρα σεμνύνονται μπροστά στους ογκόλιθους της σύγχρονης ελληνικής διανόησης!
Μα να μην έχουν αντιληφθεί ότι ο διάλογος με τα κακοποιά στοιχεία είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος επίλυσης της βίας και της εγκληματικότητας;
Σκέφτομαι σοβαρά στην επόμενη διάλεξή μου να προτείνω μια πρωτοποριακή μέθοδο, βασισμένη πάντα στο σύγχρονο και καινοτόμο πνεύμα των προτάσεων της επιτροπής.
Η ΕΛ.ΑΣ μας πρότεινε σε περίπτωση εισβολής ληστών να προσποιούμαστε τους κοιμισμένους! Εγώ προτείνω να το εξελίξουμε λίγο το σενάριο…
Αντί να κάνουμε ότι κοιμόμαστε, να ξυπνήσουμε και να προσκαλέσουμε τους ληστές σε διάλογο προσφέροντας μάλιστα κάποιο ποτό ή ό,τι τέλος πάντων διαθέτει κανείς. Το ποτό χαλαρώνει και η ποιότητα του διαλόγου θα αγγίξει δυσθεώρητα ύψη, προς τέρψιν κάθε λογής ιδεοληπτικού…
Και φυσικά ως επιστήμων και ως άνθρωπος δεν θέλω να ακούσω από κανέναν “φασίστα” κουβέντα περί καταστολής! Αυτές οι προσεγγίσεις είναι χουντικά κατάλοιπα και δεν έχουν θέση στη σύγχρονη Συριζαϊκή κοινωνία!
Η σύγχρονη κοινωνική πολιτική επιβάλλει την ανοχή και την ειλικρινή επικοινωνία μέσω εξαντλητικού διαλόγου!
Ο κακοποιός (συγγνώμη, ο συγκυριακός παραβάτης…) είναι πάνω από όλα παραπλανημένος ταξικός μας αδελφός ο οποίος τι ζητάει; Διάλογο για να καταλάβουμε τους βαθύτερους προβληματισμούς του και ανταλλαγή επιχειρημάτων για να γαληνεύσει η ψυχή του.
Όλα αυτά στη χώρα που γέννησε την έννοια της λογικής…
Καληνύχτα μας. Δε τολμώ να πω “καλό ξημέρωμα”.
(*) Ο κ. Κωνσταντίνος Δούβλης είναι εγκληματολόγος, διδάκτωρ της Κοινωνιολογίας της Αστυνόμευσης.
Aπό το Capital.gr.