Αν και ανορθόδοξα, μετά από εγκληματικό εφησυχασμό σχεδόν είκοσι ετών, η Ελλάδα κάνει τα σωστά βήματα για να ξαναγίνει μια ισχυρή πολιτικο-στρατιωτική δύναμη στην περιοχή, με σκοπό να αντιμετωπίσει και να αποτρέψει την τουρκική επιθετικότητα, που είναι σε οίηση.
Το σωστό θα ήταν η πατρίδα μας να παρακολουθεί κατά βήμα τις κινήσεις της Τουρκίας σε επίπεδο στρατηγικού σχεδιασμού και εξοπλιστικών προγραμμάτων και να προετοιμάζεται αναλόγως, και όχι να έρχεται αντιμέτωπη με την τουρκική επιθετικότητα και να τρέχει εκ των υστέρων να αποκτήσει τα οπλικά συστήματα που θα της επιτρέψουν αν όχι να ανατρέψει υπέρ ημών, τουλάχιστον να επαναφέρει τη διαταραχθείσα ισορροπία δυνάμεων.
Εν πάση περιπτώσει, αφού Ελλάδα και Κύπρος προσκρούσαμε στο «παγόβουνο» που λέγεται αναθεωρητική πολιτική του Ερντογάν, αφυπνιστήκαμε, συνειδητοποιήσαμε το μέγεθος της απειλής και αρχίσαμε να κάνουμε βήματα που έπρεπε να γίνουν χρόνια τώρα και με άλλες προϋποθέσεις.
Γιατί αλλιώς σε αντιμετωπίζει η διεθνής κοινότητα όταν απευθύνεσαι σ’ αυτήν για σύναψη συμμαχιών και προμήθεια οπλικών συστημάτων από θέσεως ισχύος, κι αλλιώς όταν είναι σε κατάσταση ανάγκης, με την απειλή όχι προ αλλά εντός των πυλών.
Όμως έστω και αργά, έστω και ανορθόδοξα, αρχίσαμε να κινούμαστε και να κάνουμε βήματα σε δύο κατευθύνσεις. Η μία είναι η σύναψη συμμαχιών, και η άλλη η προμήθεια οπλικών συστημάτων.
Όσον αφορά τις συμμαχίες, στη σωστή κατεύθυνση είναι οι τριμερείς Ελλάδας και Κύπρου με Αίγυπτο και Ισραήλ, αρκεί να έχουμε κατά νου την περίπτωση του Αζερμπαϊτζάν, όπου Τουρκία και Ισραήλ βρέθηκαν στην ίδια πλευρά, εναντίον των Αρμενίων. Το Ισραήλ είναι με το Αζερμπαϊτζάν, για δικούς του λόγους, που σχετίζονται με την απειλή που αντιμετωπίζει από το Ιράν.
Όμως θα ήταν πιο ειλικρινές και η τριμερής με Κύπρο και Ελλάδα θα είχε πιο γερά θεμέλια, αν το Ισραήλ αναγνώριζε την γενοκτονία των Αρμενίων, των Ασσυρίων και των Ελλήνων από τους Νεότουρκους και τους κεμαλιστές. Όσο δεν την αναγνωρίζει, τόσο αυξάνονται οι υποψίες ότι το Ισραήλ δεν θα σταθεί στο πλευρό της Κύπρου και της Ελλάδα στη δύσκολη στιγμή.
Επίσης, σε σωστή κατεύθυνση είναι η αναβάθμιση των σχέσεων σε πολλά επίπεδα της Ελλάδας με τη Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αυτή η συμμαχία μπορεί να καταστεί στρατηγικής σημασίας για μια σειρά από τομείς, από την οικονομία μέχρι την αμυντική βιομηχανία και την εθνική μας άμυνα.
Μια χώρα προς την οποία θα έπρεπε να έχουμε κινηθεί και η Ελλάδα –αλλά κυρίως η Κύπρος– εδώ και χρόνια, είναι η Ινδία. Αντ’ αυτού, φροντίσαμε με την αυτοκτονική πολιτική των ανοιχτών συνόρων να φέρουμε στην Ελλάδα δεκάδες (αν δεν είναι εκατοντάδες) χιλιάδες Πακιστανούς, οι οποίοι έχουν το θράσος να διαδηλώνουν στην πρεσβεία της Ινδίας στην Αθήνα υπέρ του Κασμίρ, για την «απελευθέρωση» του οποίου η Τουρκία φέρεται να έχει στείλει στρατιωτικά τμήματα στο Πακιστάν. Ταχύτατα βήματα συνεργασίας και στον τομέα της άμυνας με την Ινδία, γιατί είναι κάτι παραπάνω από προκλητικό να βλέπουμε να σουλατσάρουν στις ελληνικές θάλασσες φρεγάτες του Πακιστάν! Και δώστε επιτέλους το μήνυμα στους εν Ελλάδι Πακιστανούς, ότι δεν έχουν δικαίωμα με τις πράξεις τους να δημιουργούν προβλήματα στις σχέσεις της Ελλάδας με την Ινδία. Αν θέλουν διαδηλώσεις εναντίον της Ινδίας, ο δρόμος για την Τουρκία και το Πακιστάν είναι ανοικτός.
Αφήσαμε τελευταία τη Γαλλία. Εκεί η κατάσταση είναι περιπεπλεγμένη, γιατί, όπως ισχυρίζονται διπλωματικοί κύκλοι, υπάρχουν θεσμικά ζητήματα που σχετίζονται με τη συμμετοχή και των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ, που δεν επιτρέπουν τη σύναψη ξεχωριστής και δεσμευτικής αμυντικής συμφωνίας. Πάντως υπάρχουν πληροφορίες που λένε ότι υπήρχε μια συμφωνία έτοιμη για υπογραφή και υπαναχώρησε την τελευταία στιγμή η Ελλάδα, άγνωστο για ποιους λόγους, αν και υπάρχουν φήμες που λένε ότι δεχτήκαμε πιέσεις από Βερολίνο και Ουάσινγκτον.
Υπάρχουν και δύο άλλα ζητήματα σε επίπεδο αναζήτησης συμμαχιών, με μη κρατικούς δρώντες. Το ένα είναι οι σχέσεις της Ελλάδας με την αντιπολίτευση στη Λιβύη και το άλλο με τον κουρδικό παράγοντα.
Και στις δύο περιπτώσεις η Ελλάδα δεν έκανε τα βήματα που θα έπρεπε, αφού, όσον αφορά τη Λιβύη, από το αποτέλεσμα των εκλογών που θα γίνουν το 2021 θα κριθεί το μείζον ζήτημα του τουρκολιβυκού μνημονίου αλλά και της «νόμιμης» παρουσίας τουρκικών ερευνητικών σκαφών και γεωτρύπανων νοτίως της Κρήτης. Η Ελλάδα πρέπει να δραστηριοποιηθεί και να είναι πανταχού παρούσα, από τώρα μέχρι τις εκλογές, για να έχουμε το αποτέλεσμα που θέλουμε.
Όσον αφορά τον κουρδικό παράγοντα, δυστυχώς το βήμα που σωστά σχεδίασε να κάνει ο Ν. Δένδιας, με την επίσκεψή του στην πρωτεύουσα της Αυτόνομης Διοίκησης του Κουρδιστάν, στα αλεξανδρινά Άρβυλα, δεν έγινε λόγω βλάβης του αεροσκάφους στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης. Ελπίζω και εύχομαι το ταξίδι αυτό να πραγματοποιηθεί το ταχύτερο δυνατόν, γιατί τα μηνύματα που λαμβάνω από εκεί είναι μηνύματα ανυπομονησίας. Θέλουν την Ελλάδα κοντά τους.
Οι σχέσεις με τον κουρδικό παράγοντα, με όλες τις συνιστώσες του, είναι δύσκολες, αφού από αυτές επηρεάζονται οι σχέσεις με Τουρκία, Ιράν, Ιράκ και Συρία, όμως οδηγός είναι οι άλλες χώρες της Ευρώπης. Ας πράξουμε τουλάχιστον αυτά που πράττουν αυτές.
Άφησα τελευταίο τον αμερικανικό παράγοντα, που είναι και ο πιο καθοριστικός. Στην κατεύθυνση αυτήν γίνονται βήματα ίσως επιταχυνθούν με την ανάληψη της εξουσίας από τον Μπάιντεν.
Όμως υπάρχει το δόγμα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, που εκφράστηκε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο με τη δήλωση του Τζέφρι Πάιατ σε ομιλία του σε εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, και επανέλαβε και σε τηλεοπτικό σταθμό, για να το εμπεδώσουμε προφανώς: «Υποστηρίζουμε τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη και την προσήλωση της ελληνικής κυβέρνησης για την επιστροφή στη διπλωματία. Δεν πιστεύω ότι άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ είναι τόσο δεμένοι όσο η Ελλάδα και οι ΗΠΑ, στην αρχή πως ό,τι και να γίνει πρέπει να κρατήσουμε την Τουρκία στη Δύση».
Και επειδή ο ρόλος των ΗΠΑ είναι καθοριστικός στην περιοχή αλλά και στις τελικές επιλογές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, εντοπίζουμε μια αντίφαση: Από τη μια κάνουμε προσπάθειες να ισχυροποιήσουμε την θέση της Ελλάδας διεθνώς και να καταστήσουμε την Ελλάδα ισχυρή στρατιωτικά έναντι της Τουρκίας, και από την άλλη δηλώνουμε –και μάλιστα διά στόματος του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα– πως «ό,τι και να γίνει πρέπει να κρατήσουμε την Τουρκία στη Δύση».
Που σημαίνει ότι εάν οι κινήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου για επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ απομακρύνουν την Τουρκία από τη Δύση, ή εάν οι κινήσεις για σύναψη συμμαχιών και απόκτηση οπλικών συστημάτων αναχαίτιση της τουρκικής επιθετικότητας την απομακρύνουν κι αυτές από τη Δύση και την στρέφουν προς Ρωσία, Κίνα, Ιράν, τότε θα πρέπει να κάνουμε πίσω, αφήνοντας την Τουρκία να αλωνίζει στα Βαρώσια, την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, για να μείνει κοντά στη Δύση;
Τροφή για σκέψη και προβληματισμό.
Για το θέμα της προμήθειας οπλικών συστημάτων θα επανέλθουμε.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019