Στις 5 Μαρτίου 1913, λίγο προτού συμπληρώσει τα πενήντα χρόνια παραμονής του στο θρόνο, δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α΄. Ήταν μια εξαιρετικά άτυχη στιγμή για την Ελλάδα, δεδομένου ότι αν ο Γεώργιος δεν εδολοφονείτο, ενδεχομένως η τύχη της χώρας να ήταν εντελώς διαφορετική, αφού δεν θα υπήρχε ούτε εθνικός διχασμός, ούτε όσα θλιβερά ακολούθησαν…
Ο Γεώργιος ο Α΄ήταν Βασιλιάς των Ελλήνων από τις 18 Οκτωβρίου 1863 έως τη δολοφονία του, στις 5 Μαρτίου 1913. Ήταν το πρώτο μέλος της δυναστείας Σλέσβιχ – Χολστάιν – Σόντερμπουργκ – Γκλίξμπουργκ στον ελληνικό θρόνο.
Ο πρίγκηπας Χριστιανός Γουλιέλμος Φερδινάνδος Αδόλφος Γεώργιος Σλέσβιχ – Χολστάιν – Σόντερμπουργκ – Γκλίξμπουργκ (Prins Christian Vilhelm Ferdinand Adolf Georg Schleswig – Holstein – Sonderburg – Glücksburg), όπως ήταν το πλήρες όνομά του, γεννήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 1845 στην Κοπεγχάγη και ήταν ο δευτερότοκος γιος του βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ’.
Μετά την έξωση του Όθωνα στις 11 Οκτωβρίου 1862 εκλέχθηκε με τη συναίνεση των Προστάτιδων Δυνάμεων από τη Β’ Εθνοσυνέλευση βασιλιάς των Ελλήνων στις 18 Μαρτίου 1863, αφού προηγήθηκε η άκαρπη περιφορά του ελληνικού θρόνου σε διάφορους άλλους Ευρωπαίους ευγενείς. Έφτασε στην Ελλάδα σε ηλικία μόλις 18 ετών και είχε να αντιμετωπίσει την έντονη πολιτική και οικονομική κρίση.
Η Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα (1864) και το Σύνταγμα του 1864, που καθιέρωνε ως πολίτευμα της χώρας τη Βασιλευόμενη Δημοκρατία αντί της Συνταγματικής Μοναρχίας, στερέωσαν τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του. Ακολούθησαν η αποτυχημένη Κρητική Επανάσταση (1866 – 1869) και η πολιτική κρίση του 1875 που προέκυψε από τη δημοσίευση του άρθρου «Τις πταίει;» του Xαρίλαου Τρικούπη και η οποία οδήγησε στην «αρχή της δεδηλωμένης», την υποχρέωση δηλαδή του ανώτατου άρχοντα να αναθέτει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του πλειοψηφούντος κόμματος.
Η προσάρτηση της Θεσσαλίας (10 Φεβρουαρίου 1881), η Κρητική Επανάσταση (1896-1897), που επέφερε την αυτονομία της Κρήτης με ύπατο αρμοστή τον πρίγκιπα Γεώργιο, δευτερότοκο γιο του Γεωργίου Α’, και ο «ατυχής» ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897, με αποτέλεσμα την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου στην Ελλάδα, ήταν τα πιο σημαντικά γεγονότα, που σημάδεψαν τη βασιλεία του Γεωργίου Α’ στα τέλη του 19ου αιώνα.
Με την ίδρυση του Στρατιωτικού Συνδέσμου και την επικράτηση της Επανάστασης στο Γουδή (15 Αυγούστου 1909), η εκθρόνιση του Γεωργίου αποσοβήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Λίγο αργότερα ξέσπασε ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος κι έγινε η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Παρά τους αρχικούς του δισταγμούς για την είσοδο της Ελλάδας στον πόλεμο, ο Γεώργιος ακολούθησε τελικά τη γνώμη του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου και στις στις 24 Νοεμβρίου 1912 εισήλθε θριαμβευτικά στη Θεσσαλονίκη, όπου και εγκαταστάθηκε για λίγο καιρό.
Όμως, στις 5 Μαρτίου 1913, λίγο προτού συμπληρώσει τα πενήντα χρόνια της παραμονής του στο θρόνο, δολοφονήθηκε από τον Αλέξανδρο Σχινά, που ακόμα δεν έχει διευκρινισθεί ο ρόλος του στη δολοφονία του βασιλιά. Ήταν απλά ένας παρανοϊκός ή πράκτορας των Γερμανών, που ήθελαν να ανεβάσουν στο θρόνο τον γερμανόφιλο γιο του Κωνσταντίνο.
Ο Γεώργιος Α’ υπήρξε συνετός βασιλιάς, σε αντίθεση με τον διάδοχό του Κωνσταντίνο. Γνώρισε άριστα τους Έλληνες και κατόρθωσε να προσαρμοστεί γρήγορα στο χαρακτήρα και το περιβάλλον τους. Τον διέκρινε υπομονή και ψυχραιμία στην αντιμετώπιση των πολιτικών διενέξεων, ενώ δεν έτρεφε εμπιστοσύνη στους αυλοκόλακες και ήθελε να μαθαίνει ο ίδιος την αλήθεια, όσο δυσάρεστη κι αν ήταν. Επί της βασιλείας του, η Ελλάδα υπερδιπλασιάστηκε και οργανώθηκε σε κράτος.
Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στη Ρωσία, ο Γεώργιος γνώρισε και παντρεύτηκε στις 27 Οκτωβρίου 1867 στην Αγία Πετρούπολη τη δεκαεξάχρονη ρωσίδα δούκισσα Όλγα Κωνσταντίνοβνα, με την οποία απέκτησε 8 παιδιά.