ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ν. ΚΟΡΜΑΣ
ΣΤΩΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Απαρχή της Γνωσιακής Νευροψυχολογίας
Σειρά: δια-ΛΟΓΟΣ/ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ – ΜΕΛΕΤΕΣ
Η στροφή της Ελληνιστικής φιλοσοφικής σκέψης προς τον άνθρωπο και, συνακόλουθα, την ηθική ή πρακτική φιλοσοφία έθεσε στο επίκεντρο τις ψυχονοητικές διεργασίες, την εξέταση των συναισθηματικών διαταραχών και την αναζήτηση τρόπων διευθέτησης αυτών.
H Ηθική για τους Στωικούς και Επικούρειους φιλοσόφους δεν περιορίζεται στην αναγνώριση των αρχών που διέπουν τις ηθικές επιλογές, αλλά συνιστά ένα υπαρξιακό μονοπάτι με κατεύθυνση την μεταμόρφωση της ατομικής ταυτότητας. Με τον προσανατολισμό στην ανάγκη του πρακτικού βίου, προσδιόρισαν τις γνωσιακές αρχές, την παραγωγή τους και όρισαν τις συμπεριφορές τους.
Ανάμεσα στους Στωικούς και τους Επικούρειους αναδεικνύεται η κοινή πεποίθηση σχετικά με τη θεμελιώδη ενότητα ψυχής και σώματος. Η ολιστική αντίληψη για την ανθρώπινη προσωπικότητα είναι κατανοητή ως μια ψυχοφυσική και ψυχολογική μονάδα, παρά ένα συνδυασμό ψυχής και σώματος ή νου και συναισθημάτων, διακριτών και ανεξάρτητων μεταξύ τους. Συγκρίνοντας με τη σύγχρονη γνωσιακή θεραπεία, εντοπίζονται σημαντικοί παραλληλισμοί που αποτυπώνουν τη φιλοσοφική βάση πίσω από τις θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Όπως και στη σύγχρονη γνωσιακή θεραπεία, έτσι και στον Στωικισμό και Επικουρισμό, η πρόσβαση γίνεται μόνο με έλλογα μέσα. Οι επιστολές του Επίκουρου έχουν καθημερινή αξία για την απαλλαγή από τις εσφαλμένες πεποιθήσεις. Για τους Στωικούς τα πάθη είναι αλληλένδετα με τις πεποιθήσεις και εμπεριέχουν εννοιακές κατασκευές από την ερμηνεία που κάνει ο άνθρωπος για τις εντυπώσεις που παρουσιάζονται μέσω των αισθήσεων. Η θεραπεία είναι μια προσπάθεια σε όλη της διάρκεια της ζωής του ανθρώπου με στόχο τη λογική αναδόμηση των γνωστικών και συμπεριφορικών συνηθειών.
Η ξεχωριστή σημασία που έχει μελέτη της Ελληνιστικής φιλοσοφίας στο πλαίσιο της σύγχρονης γνωσιοεπιστήμης έγκειται στο ότι, ιστορικά, τότε ξεκινά η μελέτη των εννοιών της συνείδησης και ενσυνειδητότητας, της ενδοσκόπησης, της επίγνωσης των λειτουργιών του εαυτού.. Η γνωσιοεπιστημονική προοπτική των Στωικών και Επικούρειων φιλοσοφικών θέσεων θεμελιώνει και υποστασιοποιεί την νευροεπιστήμη ως μελέτη των αιτιωδών σχέσεων μεταξύ εγκεφαλικών λειτουργιών και συμπεριφοράς.
ΙSBN 978-960-02-3715-3, Σχήμα 14×21, Σελίδες 402, Τιμή €18,00 (δεν συμπερ. 6% ΦΠΑ), Βάρος: 480gr, Έκδοση Αθήνα 2021
Ο συγγραφέας
Ο Παναγιώτης Κορμάς, MD, Ph.D., είναι ορθοπαιδικός χειρουργός. Το 2020 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του Τμήματος Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό «Άριστα». Στο πλαίσιο των επιστημονικών και ερευνητικών του ενασχολήσεων, είναι Μέλος του Ιατρικού Συμβουλίου του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας του Τμήματος Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου καθώς και Μέλος της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής της Ελληνικής Πρωτοβουλίας Ενάντια στο Αλτσχάιμερ. Είναι επίσης ερευνητικός συνεργάτης του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Μέχρι πρόσφατα, ήταν μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), συμβουλευτικού οργάνου σε θέματα δομής και λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Έχει επίσης διατελέσει αντιπρόεδρος του ΕΚΑΒ με αρμοδιότητα στα θέματα εκπαίδευσης και προαγωγής της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Σήμερα, Επιπρόσθετα, είναι Ειδικός Σύμβουλος Διοίκησης στα θέματα υγείας και Συντονιστής Ιατρικών Υπηρεσιών στην Εθνική Ασφαλιστική Α.Ε.Ε.Γ.Α. Εργασίες και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων.
H Ηθική για τους Στωικούς και Επικούρειους φιλοσόφους δεν περιορίζεται στην αναγνώριση των αρχών που διέπουν τις ηθικές επιλογές, αλλά συνιστά ένα υπαρξιακό μονοπάτι με κατεύθυνση την μεταμόρφωση της ατομικής ταυτότητας. Με τον προσανατολισμό στην ανάγκη του πρακτικού βίου, προσδιόρισαν τις γνωσιακές αρχές, την παραγωγή τους και όρισαν τις συμπεριφορές τους.
Ανάμεσα στους Στωικούς και τους Επικούρειους αναδεικνύεται η κοινή πεποίθηση σχετικά με τη θεμελιώδη ενότητα ψυχής και σώματος. Η ολιστική αντίληψη για την ανθρώπινη προσωπικότητα είναι κατανοητή ως μια ψυχοφυσική και ψυχολογική μονάδα, παρά ένα συνδυασμό ψυχής και σώματος ή νου και συναισθημάτων, διακριτών και ανεξάρτητων μεταξύ τους. Συγκρίνοντας με τη σύγχρονη γνωσιακή θεραπεία, εντοπίζονται σημαντικοί παραλληλισμοί που αποτυπώνουν τη φιλοσοφική βάση πίσω από τις θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Όπως και στη σύγχρονη γνωσιακή θεραπεία, έτσι και στον Στωικισμό και Επικουρισμό, η πρόσβαση γίνεται μόνο με έλλογα μέσα. Οι επιστολές του Επίκουρου έχουν καθημερινή αξία για την απαλλαγή από τις εσφαλμένες πεποιθήσεις. Για τους Στωικούς τα πάθη είναι αλληλένδετα με τις πεποιθήσεις και εμπεριέχουν εννοιακές κατασκευές από την ερμηνεία που κάνει ο άνθρωπος για τις εντυπώσεις που παρουσιάζονται μέσω των αισθήσεων. Η θεραπεία είναι μια προσπάθεια σε όλη της διάρκεια της ζωής του ανθρώπου με στόχο τη λογική αναδόμηση των γνωστικών και συμπεριφορικών συνηθειών.
Η ξεχωριστή σημασία που έχει μελέτη της Ελληνιστικής φιλοσοφίας στο πλαίσιο της σύγχρονης γνωσιοεπιστήμης έγκειται στο ότι, ιστορικά, τότε ξεκινά η μελέτη των εννοιών της συνείδησης και ενσυνειδητότητας, της ενδοσκόπησης, της επίγνωσης των λειτουργιών του εαυτού.. Η γνωσιοεπιστημονική προοπτική των Στωικών και Επικούρειων φιλοσοφικών θέσεων θεμελιώνει και υποστασιοποιεί την νευροεπιστήμη ως μελέτη των αιτιωδών σχέσεων μεταξύ εγκεφαλικών λειτουργιών και συμπεριφοράς.
ΙSBN 978-960-02-3715-3, Σχήμα 14×21, Σελίδες 402, Τιμή €18,00 (δεν συμπερ. 6% ΦΠΑ), Βάρος: 480gr, Έκδοση Αθήνα 2021
Ο συγγραφέας
Ο Παναγιώτης Κορμάς, MD, Ph.D., είναι ορθοπαιδικός χειρουργός. Το 2020 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του Τμήματος Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με βαθμό «Άριστα». Στο πλαίσιο των επιστημονικών και ερευνητικών του ενασχολήσεων, είναι Μέλος του Ιατρικού Συμβουλίου του Εργαστηρίου Βιοπληροφορικής και Ανθρώπινης Ηλεκτροφυσιολογίας του Τμήματος Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου καθώς και Μέλος της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής της Ελληνικής Πρωτοβουλίας Ενάντια στο Αλτσχάιμερ. Είναι επίσης ερευνητικός συνεργάτης του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Μέχρι πρόσφατα, ήταν μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), συμβουλευτικού οργάνου σε θέματα δομής και λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Έχει επίσης διατελέσει αντιπρόεδρος του ΕΚΑΒ με αρμοδιότητα στα θέματα εκπαίδευσης και προαγωγής της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Σήμερα, Επιπρόσθετα, είναι Ειδικός Σύμβουλος Διοίκησης στα θέματα υγείας και Συντονιστής Ιατρικών Υπηρεσιών στην Εθνική Ασφαλιστική Α.Ε.Ε.Γ.Α. Εργασίες και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων.