Η φλεβίτιδα είναι μια πάθηση που εμφανίζεται συχνότερα σε μεγαλύτερη ηλικία (μετά τα 40) και η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Πρακτικά σημαίνει φλεγμονή της φλέβας. Μπορεί να προκύψει και επιφανειακά αλλά και πιο βαθιά.
Γράφει ο Στέλιος Κωστάκης , Γυμναστής , Καλλιθέα
- Η θρομβοφλεβίτιδα ή εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση οφείλεται σε έναν ή περισσότερους θρόμβους σε μία φλέβα που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή. Συχνά προκύπτει στα πόδια αλλά δεν αποκλείεται να εμφανιστεί και στα χέρια ή σε άλλα μέρη του σώματος. Ο θρόμβος στη φλέβα προκαλεί πόνο και ερεθισμό και μπορεί να εμποδίσει την ομαλή κυκλοφορία του αίματος. Επηρεάζει τα μεγαλύτερα αιμοφόρα αγγεία και μπορούν να σχηματιστούν μεγάλοι θρόμβοι, οι οποίοι μπορεί να σπάσουν και να ταξιδέψουν προς τους πνεύμονες. Αυτή είναι μία σοβαρή κατάσταση που ονομάζεται πνευμονική εμβολή.
- Η επιφανειακή φλεβίτιδα από την άλλη επηρεάζει τις φλέβες στην επιφάνεια του δέρματος. Αυτή η κατάσταση είναι σπάνια επικίνδυνη και με κατάλληλη αντιμετώπιση συχνά αντιμετωπίζεται. Μερικές φορές άνθρωποι με επιφανειακή φλεβίτιδα έχουν επίσης και εν τω βάθει θρομβοφλεβίτιδα, οπότε είναι αναγκαία η ιατρική αξιολόγηση.
Αιτίες φλεβίτιδας
Η επιφανειακή βλεφίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά ή χειρουργικά. Κάποιοι από τους παράγοντες που μπορούν να την προκαλέσουν είναι οι παρακάτω:
- Παρατεταμένη απραξία. Παραμονή στο κρεβάτι για πολλές ώρες, καθιστός σε αμάξι ή αεροπλάνο. Γενικά ότι δημιουργεί στασιμότητα ή αργή ροή αίματος στα πόδια
- Καθιστική ζωή – Όχι αρκετή άσκηση
- Παχυσαρκία
- Κάπνισμα
- Παθήσεις (π.χ. καρκίνος)
- Τραυματισμός στα χέρια ή τα πόδια
- Αντισυλληπτικά ή κάποια θεραπεία που επηρεάζει τις ορμόνες
- Εγκυμοσύνη
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι η συχνή άσκηση κάνει καλό. Μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, να μειώσει τον κίνδυνο ασθένειας, ακόμα και να βελτιώσει τη νοητική λειτουργία. Ωστόσο λιγότεροι γνωρίζουν ότι μπορεί να βοηθήσει ακόμα και στην υγεία των φλεβών.
Η σωματική δραστηριότητα ευνοεί την καλή κυκλοφορία του αίματος. Η παχυσαρκία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση φλεβικής νόσου η φλεβικής ανεπάρκειας (στις οποίες η φλεβίτιδα είναι ένα σύμπτωμα).
Τι ασκήσεις να κάνω αν εχω φλεβίτιδα;
Όταν αναφερόμαστε σε προπόνηση που ευνοεί την υγεία των φλεβών, δεν είναι όλες οι δραστηριότητες εξίσου σημαντικές. Μερικές από αυτές που ευνοούν στην αντιμετώπιση της φλεβίτιδας είναι οι παρακάτω:
Περπάτημα
Το να καθόμαστε ή να στεκόμαστε όρθιοι για πολλές ώρες είναι ένας μεγάλος παράγοντας κινδύνου για φλεβική ανεπάρκεια. Αυτή η συνήθεια για παρατεταμένα διαστήματα οδηγεί σε κακή κυκλοφορία του αίματος στα πόδια και καθιστά δυσκολότερη την επιστροφή του στην καρδιά. Επομένως το αίμα λιμνάζει στα πόδια, αυξάνει την πίεση και στρεσάρει το φλεβικό τοίχωμα. Με τον καιρό αυτό τις κάνει πιο αδύναμες και προκαλεί ζημιά.
Αν έχεις μία από τις παραπάνω συνήθειες, προσπάθησε να κάνεις ένα διάλειμμα κάθε μισή ώρα για να περπατάς. Αυτό θα βοηθήσει στην κυκλοφορία του αίματος. Το περπάτημα είναι μία δραστηριότητα με μικρή καταπόνηση και συστήνεται για ανθρώπους όλων των ηλικιών και επιπέδων φυσικής κατάστασης.
Η θετική επίδραση δε, δεν περιορίζεται μόνο στις φλέβες αλλά αφορά τη γενικότερη υγεία. 30 λεπτά περπάτημα την ημέρα δυναμώνει και διατείνει τους μύες των ποδιών και βοηθάει στη διατήρηση της πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα.
Ποδηλασία
Η ποδηλάτηση είναι ακόμα μία δραστηριότητα με μικρή καταπόνηση και ιδιαίτερα ωφέλιμη. Βελτιώνει επίσης την κυκλοφορία του αίματος χωρίς να επηρεάζει αρνητικά τις αρθρώσεις και βοηθώντας στην ενδυνάμωση των μυών των ποδιών (όπως οι γάμπες).
Η άσκηση στις γάμπες βοηθάει την επαναφορά του αίματος προς την καρδιά μέσω της μυϊκής αντλίας. Η σύσπαση δηλαδή που επιτυγχάνεται σε αυτές λειτουργεί σαν αντλία που σπρώχνει το αίμα προς τα πάνω.
Ασκήσεις για γάμπες
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η σύσπαση της γάμπας βοηθά στη φλεβική επαναφορά του αίματος. Οι ασκήσεις που επιφέρουν κινητικότητα στην ποδοκνημική λοιπόν είναι ιδανικές για να επιτευχθεί αυτό. Και οι πρώτες που έρχονται στο μυαλό είναι συγκεκριμένα εκείνες που στοχεύουν στο γαστροκνήμιο.
Κολύμβηση
Αν κάποιος θέλει να βελτιώσει συνολικά όσο περισσότερους παράγοντες της φυσικής κατάστασης γίνεται, χωρίς να κάνει πολλά είδη διαφορετικών ασκήσεων, τότε η κολύμβηση είναι ιδανική επιλογή. Είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη και σε ανθρώπους που πάσχουν από αρθρίτιδα (καθώς λείπουν οι κραδασμοί).
Η χαμηλή καταπόνηση δεν επιβαρύνει τις αρθρώσεις, τους μύες και τις φλέβες. Πολλές και μεγάλες μυϊκές ομάδες ενεργοποιούνται ταυτόχρονα βοηθώντας στη συνολική ενδυνάμωση χωρίς εκτεταμένη επιβάρυνση. Βελτιώνει επίσης την κυκλοφορία του αίματος και συνεισφέρει στη διατήρηση υγειών φλεβών.
Άρσεις ποδιών
Οι άρσεις ποδιών (άσκηση για κοιλιακούς), όπως και οι διατάσεις, βοηθούν στην επαναφορά του αίματος προς την καρδιά και μειώνουν το ενδεχόμενο πρήξιμο που προκύπτει από τη φλεβίτιδα. Στα συν ότι δεν χρειάζεται κάποιος ιδιαίτερος εξοπλισμός και μπορεί να γίνει οπουδήποτε. Απλά ξάπλωσε στο έδαφος και σήκωσε ένα ένα τα πόδια ή και τα δύο μαζί και κατέβασε τα ελεγχόμενα προς τα κάτω για μερικές φορές.
Ποιες ασκήσεις να αποφύγεις
Υπάρχουν μερικές ασκήσεις και δραστηριότητες που θα πρέπει να γίνονται περιορισμένα ή και να αποφεύγονται αν υπάρχει φλεβίτιδα. Αν είναι πολύ επιβαρυντικές μπορεί να έχουν αντίθετη επίδραση από την επιθυμητή και να χειροτερέψουν τα συμπτώματα.
Τρέξιμο
Παρότι το τρέξιμο δυναμώνει τις γάμπες, είναι επιβαρυντικό για τις αρθρώσεις και τους μύες. Οι κρούσεις και η μεγάλη καταπόνηση από αυτές δε βοηθούν τη φλεβίτιδα. Οι ασθενείς με αυτό το πρόβλημα μπορεί να δουν χειροτέρευση των συμπτωμάτων. Ωστόσο το τρέξιμο σε πιο μαλακό έδαφος ή/και φορώντας κάλτσες συμπίεσης μπορούν να μειώσουν την αρνητική επίδραση.
Άρση βαρών
Άρση μεγάλων φορτίων αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση και την πίεση στις φλέβες. Κάτι που δεν θέλουμε στην περίπτωση της φλεβικής ανεπάρκειας. Η σωστή τεχνική και η εξάσκηση με λιγότερα βάρη μπορούν να μειώσουν την αρνητική επίδραση. Σε κάθε περίπτωση οι ασθενείς με φλεβίτιδα θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους πριν κάνουν αυτή τη δραστηριότητα. Η άσκηση αντιστάσεων σε όργανα είναι μια καλή εναλλακτική.
Συμπέρασμα
Παρότι η άσκηση δεν μπορεί να θεραπεύσει ή να αποτρέψει πλήρως τις φλεβικές παθήσεις, μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των δυσάρεστων συμπτωμάτων και στη βελτίωση της υγείας των φλεβών. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να μη γίνονται δραστηριότητες που αυξάνουν πολύ την πίεση καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο η δυσφορία.
Ακολούθησε το fmh.gr στο Google News, στο Twitter, στο Facebook στο Υoutube και στο Instagram
Στέλιος Κωστάκης , Γυμναστής , Καλλιθέα
Βιβλιογραφία
Cesarone, M. R., Belcaro, G., Agus, G., Georgiev, M., Errichi, B. M., Marinucci, R., … & Zukowski, A. (2007). Management of superficial vein thrombosis and thrombophlebitis: status and expert opinion document. Angiology, 58(1S), 7S-14S. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17478877/
Roca, G. M., Bertolo, C. B., Lopez, P. T., Samaranch, G. G., Ramirez, M. C. A., Buqueras, J. C., … & Martinez, J. A. (2012). Assessing the influence of risk factors on rates and dynamics of peripheral vein phlebitis: an observational cohort study. Medicina clinica, 139(5), 185-191. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0025775312002308