Ενώπιον αυτής της οικονομικής κρίσης, με αξιοποίηση βεβαίως των «τεχνασμάτων επικοινωνίας» και του «λαϊκισμού», η κοινωνία αποστασιοποιείται από την πολιτική. Προκειμένου όμως να επιβιώσει ένας λαός, απαιτείται συνειδητοποίηση της κατάστασης! Ως εκτούτου χρέος όλων είναι να βοηθηθεί η κοινωνία στο να «συνειδητοποιήσει» το «ποια» είναι η κατάσταση της!
Συνεπώς επιβάλλεται η επαναφορά της πολιτικής στο προσκήνιο για να δοθούν απαντήσεις σε όλους τους λαϊκιστές κάθε κατηγορίας και προέλευσης!
Με αυτό ως πρόκριμα υπόψιν τα εξής:
Αδυσώπητο δε είναι τόσο το επαχθές δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, όσο και το προσφάτως εκδηλωθέν ισχυρό κύμα ανατιμήσεων, το οποίο είναι ικανό να περιφέρει σε απόκρημνη κατάσταση όχι μόνο τα κατώτερα, αλλά και τα μεσαία εισοδηματικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας.
Ήδη η ΕΛ.ΣΤΑΤ. κατέγραψε εκρηκτικές αυξήσεις στο φυσικό αέριο (108,5%), στο πετρέλαιο (28,9%) και στη βενζίνη (18,1%) έναντι του Σεπτεμβρίου του 2020. Σημειώνεται, επίσης, σοβαρό κύμα ανατιμήσεων στη διατροφή και στα αλκοολούχα ποτά, όπου καταγράφηκε αύξηση 3,1%. Επίσης, ανατιμήσεις έχουμε στη στέγαση (4,7%) και στις μεταφορές (7,8%).
Η οικονομία καθορίζει τις εξελίξεις – Η αδράνεια της κοινωνίας
Το προαναφερόμενο κύμα ανατιμήσεων, με επέκταση από τη διατροφή στα ζητήματα τόσο της ενέργειας όσο και των μεταφορών, συνεπάγεται άμεση επίπτωση στο λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς», αλλά και στον εν γένει τρόπο και ποιότητα διαβίωσης των χαμηλότερων και μεσαίων σε εισοδήματα στρωμάτων της κοινωνίας. Αδιστάκτως βέβαιον είναι, δε, ότι θα υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις – προσφυγή δηλαδή στη λαϊκή ετυμηγορία – πριν η οικονομική κρίση δημιουργήσει περαιτέρω επιδείνωση στην καθημερινότητα των πολιτών.
Το «πολιτικό πρόβλημα»
Η κοινωνία και η οικονομία στενάζουν και πιέζονται από τη μακρόχρονη λιτότητα, η οποία ήδη έχει υπερβεί τη δεκαετία. Οπότε εγείρεται το ερώτημα: «γιατί» άραγε η πλειοψηφία των πληττόμενων-μη προνομιούχων Ελλήνων δεν έχει ουσιαστικά αντιδράσει και «γιατί» άραγε σημαντική μερίδα του εκλογικού σώματος αποφεύγει ακόμη και να προσέλθει στις κάλπες την ημέρα των γενικών βουλευτικών εκλογών; Το ερώτημα αυτό είναι κρίσιμο ενόψει του δεδομένου ότι η οικονομία καθορίζει κατά κανόνα και καταρχήν τις εξελίξεις.
Η πρώτη απάντηση είναι ότι, από το δημοψήφισμα του 2015 και μετά, κοινωνικές δυνάμεις σε μεγάλο ποσοστό έχουν αποστασιοποιηθεί από την πολιτική… Εκτιμάται, δηλαδή, ότι σημαντικά τμήματα της κοινωνίας πιστεύουν ότι δεν μπορούν να αλλάξουν σχεδόν τίποτα. Όταν ένα συντριπτικό ποσοστό του 61,31% του εκλογικού σώματος αποφαίνεται για ένα συγκεκριμένο ζήτημα – όπως τουλάχιστον αυτό είχε επικοινωνηθεί – και ευθύς αμέσως το αποτέλεσμα του 61,31% ακυρώνεται, τότε εμπεδώνεται στην κοινωνία η άποψη ότι δεν υπάρχει εναλλακτική! Και το χειρότερο ότι δεν υπάρχει πολιτική! Ή, εν πάση περιπτώσει, η κοινωνία δεν πρέπει να εμπιστεύεται την πολιτική! Έτσι η κοινωνική δυναμική καταστέλλεται- ηττάται- συντηρητικοποιείται.
Συνεπώς: η πολιτική και νομική αποψίλωση του δημοψηφίσματος του 61,31% απογοήτευσε τον ελληνικό λαό, συντηρητικοποίησε σε μέγιστο βαθμό την κοινωνία και αποστράτευσε δυνάμεις από την πρώτη γραμμή υπεράσπισης των κοινωνικών δικαιωμάτων.
Από το αδρανές 61,31% του δημοψηφίσματος, στο δοκιμαζόμενο 83% της κοινωνίας
Με τούτα τα δεδομένα, μέρος του εκλογικού σώματος απέστρεψε το πρόσωπό του από την πολιτική. Ήταν το «επίτευγμα» της ανατροπής της ετυμηγορίας του δημοψηφίσματος του 2015. Αυτό το 61,31% του εκλογικού σώματος του δημοψηφίσματος του 2015 δεν μπορεί να επανενεργοποιηθεί, με βάση τα συνθήματα της περιόδου εκείνης. Και φυσικά εξ αυτού αναδεικνύεται «πολιτικό ζήτημα», ακριβώς γιατί αφορά πλειοψηφικές δυνάμεις! Και οι δυνάμεις αυτές του 61,31%, αν και είχαν μία ευρεία διαστρωμάτωση ως προς τα συμφέροντα και τα κοινωνικά δικαιώματα, ακόμη και διαφορετικές κομματικές καταβολές και τοποθετήσεις, εντούτοις η αποψίλωση της ετυμηγορίας τους διαπέρασε το σύνολο της κοινωνίας αυτής και συντηρητικοποίησε μέγα ποσοστό των κοινωνικών αυτών δυνάμεων. Ο Ιούλιος του 2015 αποθάρρυνε αυτές τις κοινωνικές δυνάμεις για επίλυση των προβλημάτων τους μέσω της πολιτικής! Ό,τι χειρότερο, δηλαδή, για τη δημοκρατία μας!
Αυτό, όμως, το «πολιτικό ζήτημα» μπορεί να επιλυθεί στη βάση νέων απαντήσεων, που θα αφορούν στα ενεστώτα κοινωνικά προβλήματα, που επιδρούν στη διαβίωση των ασθενέστερων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας. Συνεπώς, πρέπει να υπάρξει πειστική πρόταση στους μη προνομιούχους της ελληνικής κοινωνίας, ανεξαρτήτως των κομματικών τους προτιμήσεων και καταβολών, ότι υπάρχει πρόγραμμα εξόδου από την κρίση, το οποίο μπορεί να υπηρετήσουν φερέγγυες πολιτικές δυνάμεις, με φερέγγυο πολιτικό προσωπικό.
Ιδού το 83% των μη προνομιούχων Ελλήνων
Μετά από δέκα (10) έτη λιτότητας ισχύουν τα εξής: 3,75 εκατομμύρια Έλληνες πολίτες ή το 59% του συνόλου των φορολογούμενων πολιτών δηλώνει εισόδημα έως και 10.000 ευρώ, και 1,55 εκατομμύριο ή το 24%, επίσης, του συνόλου των φορολογούμενων πολιτών δηλώνει εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ. Εάν τα στρώματα αυτά της κοινωνίας συνειδητοποιήσουν ότι πρέπει να υπερασπιστούν τα κοινωνικά και ατομικά τους δικαιώματα, το σύνολό τους αφορά στο 83% της κοινωνίας. Οποτεδήποτε δε ήθελε προκηρυχθούν γενικές βουλευτικές εκλογές, με βεβαιότητα θα διενεργηθούν-διεξαχθούν με το 83% της κοινωνίας σε κρίση.
Το λεγόμενο δε «Ταμείο Ανάκαμψης» ουδεμία ωφέλεια θα έχει σ’ αυτό το 83% της κοινωνίας! Κι αυτό θα πρέπει να μεταβολιστεί σε κάθε μη προνομιούχο Έλληνα. Είναι θέμα ευθύνης να πειστεί το 83% της κοινωνίας και του εκλογικού σώματος σε «ποια πολιτική πρόταση» πρέπει να προσχωρήσει! Και εντέλει «ποιο» πολιτικό υποκείμενο-κομματικό σχηματισμό πρέπει να εμπιστευθεί! Πρωτίστως ομως αναγκαία είναι η επαναφορά της πολιτικής στο προσκήνιο και η κατάργηση του λαϊκισμού!
(*) Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019