Ακούγοντας την παραπάνω φράση του κ. πρωθυπουργού στην βουλή, όσον αφορά για την συμφωνία των δεκαεφτά ωρών της διαπραγμάτευσης του, ήρθε στην σκέψη μου η φράση του Πλάτωνα, 427-347 π.Χ., «Πόθεν τούτο τεκμαίρεις;» και σχολιάζω τα λόγια του.
Δύο τρόποι υπάρχουν να χρησιμοποιήσει ένας ομιλητής για να μπορέσει να κάμει αποδεκτή την άποψή του για κάποιο γεγονός, κάποιο θέμα, ή κάποια υπόθεση ο ένας τρόπος είναι πείθοντας και ο άλλος τρόπος πλανώντας τους ακροατές του.
Στην ελληνική μυθολογία υπήρχε θεά που προσωποποιούσε την Πειθώ, τη μεγάλη και πολύπλευρη δύναμη του ανθρώπινου λόγου.
Με την πειθώ ο ομιλητής στηρίζει τους συλλογισμούς του με επιχειρήματα τεκμηριωμένα και δίδει την δυνατότητα στους ακροατές να μπορούν να εξάγουν συμπεράσματα που ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Απαραίτητη λοιπόν προϋπόθεση είναι ο πομπός και ο δέκτης ( ομιλητής και ακροατής) να έχουν την ικανότητα και την καλή θέληση να λειτουργήσουν σωστά για να υπάρξει σύμπνοια απόψεων για κάποιο θέμα ούτως ώστε τα συμπεράσματα να γίνουν κοινή γνώση ομιλητή κα ακροατή να καταλήξουν σε σωστή συμφωνία. .
Όπως αναφέραμε παραπάνω για την απόκτηση σωστής άποψης απαιτείται θέληση, ειλικρίνεια, και πλήρης κατανόηση των εννοιών των λέξεων της γλώσσας που χρησιμοποιούμε στην συνομιλία ή τον μονόλογο και επί πλέον και η πνευματική ικανότητα και επάρκεια να λειτουργήσει γρήγορα η οξύνοια (αγχίνοια)μας όπως την αποκαλεί ο Αριστοτέλης.
Ο δεύτερος τρόπος της ταύτισης (συμφωνίας) των απόψεων με ρητορείες και σοφίσματα οι συνομιλητές ή οι ρητορεύοντες στοχεύουν να δημιουργήσουν σύγχυση ώστε να γίνουν αποδεχτές οι απόψεις χωρίς δυνατότητα κριτικής του καθαρού λόγου (μυαλού) όπως αναλύσαμε παραπάνω.
Γιαυτό τον λόγο ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης αρνούνται να χαρακτηρίσουν ως επιστήμη ή τέχνη τη ρητορική ή τον διάλογο που δεν πληρεί τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την απόκτηση του καθαρού μυαλού , Και κατ’ αυτούς η ρητορία είναι απλώς μια εμπειρία, μια ικανότητα, ένα όργανο μόνον απάτης με χωρίς ηθικούς φραγμούς στον αγώνα της διπλωματίας.
Χρειάζονται γνώσεις και εμπειρίες για να μη πέφτει οιοσδήποτε θύμα οιουδήποτε ομιλούντα. Αυτήν ακριβώς την διάκριση πειθούς και ρητορείας μας διδάσκει η τέχνη του ορθού λόγου του Αριστοτέλη του Κάντ και πολλών άλλων μεταγενέστερων και σύγχρονων επιστημόνων και φιλοσόφων.
Για να πειστούμε πρέπει πρώτα να συμφωνούμε στην ερμηνεία των εννοιών πως καθαρό μυαλό (καθαρός Λόγος) για μια σωστή απόφαση δεν σημαίνει να μην έχομε πιει ή να μη νυστάζουμε αλλά να πληρούνται και όλες οι προϋποθέσεις των γνωστικών λειτουργιών που αναφέρει η λογική για να πείσομε και να μας πείσουν.
Επομένως μετά από όλα αυτά δεν μπορούμε να λέμε πως μια συμφωνία μας είναι σωστή με ατεκμηρίωτες απόψεις και ισχυριζόμενοι καθαρό μυαλό χωρίς από πουθενά να τεκμαίρεται όπως ρωτά και ο Πλάτων.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019