Παράδοση; Ποια παράδοση;

Της Ελένης Μανιωράκη - Ζωιδάκη(*)

Πήραμε το καλοκαίρι στο κατόπιν, κλειδαμπαρώσαμε το σπίτι μας, βγάλαμε τηλεόραση και ράδιο από την πρίζα κι αγκαλιά με τα κατοικίδια, πήραμε τις θάλασσες και τα βουνά, Μα κι όσοι δεν έφυγαν δεν έμειναν μόνοι. Κατέφθασαν από  τις πρωτεύουσες παιδιά, εγγόνια, σόγια και  φίλοι να κάνουν διακοπές ανέξοδες στο μαγικό νησί μας .  Η φιλοξενία που μας κληροδότησε ο Ξένιος Ζευς ανέπαφη. Το γαλάζιο γύρω  και πάνω να αλλάζει φορεσιές  και διαθέσεις κι εμείς εξ ανάγκης  παρκάραμε στα αζήτητα τα προβλήματα μας μικρά και μεγάλα δίνοντας τους ραντεβού τον Σεπτέμβρη. Οι μεγάλοι Δήμοι συναγωνίζονται ποιος θα παρουσιάσει το ωραιότερο πολιτιστικό Καλοκαίρι, μα και οι μικροί δεν πάνε πίσω  Η παράδοση έτοιμη από καιρό προσδοκά να δώσει το παρών σε κάθε γωνιά της κρητικής γης. Εδώ να δεις  χορούς  και πανηγύρια,  τραγούδια και  βιολιά, συναυλίες και θέατρα, μουσικά σύνολα και τραγούδια ξένων τόπων, μαγειρέματα  κι ότι άλλο μπορεί να βάλει ανθρώπου νους. Όμως είναι αυτή η δική μας παράδοση; Αν γυρίζαμε 2000 χρόνια πίσω αυτά τα δρώμενα θα τελούσαν οι πρόγονοι μας στην αρχαία Ελλάδα. Δυστυχώς όχι, ευτυχώς όμως ένα μέρος τους κρύφτηκε μασκαρεμένο στα τωρινά δρώμενα γιατί οι ρίζες τους κρυμμένες στις κυτταρικές μνήμες των Ελλήνων, δεν χάθηκαν.

Κάθε χωριό έχει να επιδείξει μια γιορτή τωρινή- βγαλμένη από τα βάθη των αιώνων. Στοιχεία της αρχαιοελληνικής παράδοσης που δεν μπόρεσαν  να ροκανίσουν τα σαγόνια των θρησκειών, συμπανηγυρίζουν  με τα σύγχρονα. Αναστήσαμε τον κλήδονα συγκαλυμμένο με του αϊ Γιάννη τις φωτιές και του Μάη τα στεφάνια. Ζήσαμε  τα καζανέματα, την γιορτή της σουλτανίνα,της μουσταλευριάς των κερασιών ,του τυριού ,του λάχανου, του μελιού, του κρασιού, τις κουρές. Τα ζήσαμε σαν γνήσιοι Έλληνες,σαν γνήσιοι Μινωίτες ,γιατί δεν ήταν τίποτα παραπάνω παρά αναβίωση των εορτών που γινόταν προς τιμή της Θεάς Γαίας, της Μεγάλης Μητέρας των Μινωιτών. Παραδόσεις που κρατημένες απ΄του Ταύρου τα κέρατα που επέζησαν αιώνες σκεπασμένες με στάχτες, λάσπες και λάβα. Δεν μπορούσαν βέβαια να μείνουν έξω οι θρησκευτικές γιορτές του Χριστιανισμού. Πλήθος κόσμου έσπευσε γονυπετής να ζητήσει το θαύμα, που δεν θα ‘ρθει ποτέ, αλλά η ελπίδα δεκανίκι να προχωρούμε στα δύσκολα. Σαν γνήσιοι απόγονοι του Διόνυσου δεν αρκεστήκαμε σε προσκυνήματα και προσευχές. Γιορτή χωρίς φαγοπότι δεν εννοείτε.  Τα «μαγειροτσικαλιάσματα» στα χωριά έδιναν κι έπαιρναν.

Φορτώσαμε τα τραπέζια με φαγητά και γλυκά περίσσια, που πετάχτηκαν ενώ η Ελλάδα πεινά. Η κάθε νοικοκυρά συναγωνιζόμενη ήθελε να αποδείξει την υπεροχή της κι οι ποικιλίες των φαγητών δεν είχαν μετρημό. Οι γάμοι έδιναν κι έπαιρναν κι η σφαγή των αμνών τέλος δεν είχε.  Ο οίνος να ρέει άφθονος, οι μαντιναδολόγοι να δίνουν ρέστα και μεθυσμένοι βάψαμε δυστυχώς και πάλι την άσφαλτο κόκκινη.

Το διασκεδάσαμε το καλοκαίρι τούτο αν και  πολύ δυσάρεστα γεγονότα έβαλαν φρένο στα γλεντοκόπια, επανήλθαμε πραγματικά σοκαρισμένοι και συνεχίσαμε να γλεντάμε ανέμελοι ενώ δίπλα μας η σκιά των γεγονότων που συνέθλιβαν την χώρα  μας περνούσε απαρατήρητη. Ψέματα και λάθη κι ανατροπές θεμελιωμένων αξιών ροκάνιζαν τα θεμέλια της πατρίδος μας.(  Τι; με πατρίδες θα ασχολούμαστε τώρα, τι είμαστε εθνικιστές);

Η θέρμη του καλοκαιριού σμίκρυνε τα σπουδαία, ελάττωσε την φιλοπατρία (άλλωστε αυτή βάλλεται και υπό κανονικάς συνθήκας), φυλάκισε τους φόβους στον ντορβά του αμνήμονος αύριο, μεγέθυνε την αίσθηση της καλοπέρασης και δυστυχώς τύφλωσε την  αλήθεια. Εμείς ευδαίμονες μακαρίζαμε  γονείς και παππούδες που χρηματοδότησαν την έξοδο μας από την μιζέρια και βάζοντας το χέρι αντήλιο αρμενίζαμε σε χρυσές εποχές που πέρασαν ανεπιστρεπτί, αλλά εμείς δεν θέλουμε να το καταλάβουμε.

Νάτος καμαρωτός, μάς έφθασε  ένας Σεπτέμβρης μεταμφιεσμένος σε Αύγουστο και αυτό μας δυσκολεύει να επανέλθουμε στα πρότερα. Κι είναι πολλά και δύσκολα τα πρότερα και μας τρομάζει το μέγεθος των προβλημάτων. Αλλά είμαστε Έλληνες εμείς ,φύτρα προγόνων μοναδικών  που έβαλαν κορώνα στο κεφάλι τους το ρητό « Την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω». Ας συμπορευτούμε στα δύσκολα να βοηθήσουμε την ΜΑΝΑ κρατημένοι από το χέρι φορώντας κατάσαρκα  ότι έμεινε από την παράδοση του τόπου μας που κάποτε βιαίως αλλαξοπίστησε.

 

(*) Η κ. Ελένη Μανιωράκη – Ζωϊδάκη είναι δασκάλα-λογοτέχνις.

 

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ
Click to Hide Advanced Floating Content