Η θανατική καταδίκη δια σταυρώσεως , ήταν ένα φρικτό μαρτύριο που επέβαλαν οι Ρωμαίοι στους κατακτημένους λαούς προς τιμωρία και παραδειγματισμό.
Ο σταυρικός θάνατος όμως ήταν συνυφασμένος με την θρησκεία από αρχαιοτάτων χρόνων. Έτσι από αρχαίες θρησκείες προκύπτουν δεκαπέντε εσταυρωμένοι(θεοί, ημίθεοι, γιοι των θεών, προφήτες απεσταλμένοι που εσταύρωθηκαν για τη σωτηρία του κόσμου και στην συνέχεια ανεστήθηκαν.
Ο σταυρός λοιπόν προΰπήρχε. Ήταν συμπαντικό σύμβολο, σημείο επικοινωνίας ουρανού και γης ,σύμβολο του αρχετυπικού ανθρώπου.
Είναι η φιγούρα του ανθρώπου σε πλήρη έκταση.
Η κατακόρυφη γραμμή είναι η ουράνια, η πνευματική η διανοητική.
Η οριζόντια είναι η γήινη,η λογική, η παθητική.
Για τους Αιγυπτίους ο σταυρός συμβόλιζε την αθανασία , την μέλλουσα ζωή , την κρυμμένη σοφία, το κλειδί για τα μυστήρια της ζωής και της γνώσης.
Για τους Κινέζους ο σταυρός μέσα στο τετράγωνο ήταν το σύμβολο της ζωής.
Για τη θρησκεία των Μάγια ο σταυρός ήταν το δέντρο της ζωής και της θρέψης.
Για τους Ινδούς εξακολουθεί να είναι «τα τσάκρας»η επέκταση του όντος.
Μα και για τους Ινδιάνους ήταν ιερώτατο σύμβολο.
Ο ελληνικός (Μινωικός) σταυρός είναι ο ισόπλευρος.
Η οριζόντια πλευρά συμβολίζει το υλικό το γήινο, ενώ η κάθετη τα θεία πεδία.
Το δε σημείο τομής την ένωση του θείου με τον γήινο τον υλικό ,τον νοητό μέσα κόσμο από τον κόσμο των αιθερικών πεδίων.
Η κάθετη συμβολίζει την τάση του νου και της ψυχής για νέα ανύψωση.
Γι’ αυτό ο Πλάτων ορίζει το σταυρό σαν τον δημιουργό που χωρίζει τον κόσμο σε δύο μέρη και τα ενώνει ξανά. με ένα άλλο.
Εννοείται βέβαια ότι η κάθετη πλευρά επεκτείνεται και διαπερνά τα έγκατα τη γης, και φθάνει στα παλάτια του Πλούτωνα ενώνοντας το υποχθόνιο ,το επέκεινα με το αιθερικό.
Παράλληλα όμως κατά τα Αρχαιοελληνικά Μυστήρια ο σταυρός ήταν το σύμβολο της θυσίας, ο δε εσταυρωμένος ήταν ο οικιοθελώς θυσιαζόμενος υπέρ του συνόλου των ανθρώπων.
Κλασσικό παράδειγμα ο Προμηθέας, ο οποίος σταυρώθηκε εκδηλώνοντας έτσι την αγάπη του προς τον άνθρωπο χαρίζοντας του την γνώση για την χρήση της φωτιάς.
Εκτός του Προμηθέα ο Ορφέας είναι μια ελληνική μορφή που ως εσταυρωμένος αποτελεί ένα επί πλέον αρχέτυπο που έκλεψαν οι Ιουδαιοχριστιανοί για να κατασκευάσουν την ιστορία του δικού τους θεού.
Είναι φυσικό λοιπόν η εικόνα του εσταυρωμένου να συγκινεί τους Έλληνες αφού κουβαλούν στα γονίδια τους υποσυνείδητες θαμμένες μνήμες αλλά και όλους τους λαούς αφού ο σταυρός δεσπόζει σε όλες τις θρησκείες από αρχαιοτάτων χρόνων.
(*) Η κ. Ελένη Μανιωράκη – Ζωϊδάκη είναι δασκάλα, λογοτέχνις