Δημοψήφισμα: Μια  μορφή άμεσης Δημοκρατίας…

Του Δημ. Κ. Σαρρή

Το πλέον πρόσφατο Δημοψήφισμα ,της 5ης Ιουλίου 2015, με το εντυπωσιακό αποτέλεσμα του 61,3%   στο ΟΧΙ και 38,7 του ΝΑΙ ,αποτελεί το ένατο ,κατά σειρά δημοψήφισμα ,από την ίδρυση του νεότερου ελληνικού κράτους και το μοναδικό που με απόφαση της κυβέρνησης που το προκήρυξε ,ακυρώθηκε το αποτέλεσμα του  πριν καν επικυρωθεί επίσημα. Το ερώτημα του Δημοψηφίσματος αυτού ,παρά το ότι ήταν δυσνόητο,επικύρωση ή όχι  ενός Μνημονίου ,το περιεχόμενο του οποίου  δεν ήταν κατανοητό για την πλειοψηφία του λαού,περιορίστηκε στο δίλλημα< «θέλετε να μείνουμε στην Ευρώπη»- που σημαίνει λιτότητα-, ή «θέλετε να μην μείνουμε στην Ευρώπη», με ότι αυτό συνεπάγεται….Απαντώντας <<όχι>> ο λαός απάντησε όχι στην λιτότητα

Τελικά με την ακύρωση του είχαμε και λιτότητα και μείναμε στην Ευρώπη…

Ένα Grexit θα ήταν καταστροφικό ,καθότι η περιπέτεια του Brexit,που συνεχίζεται ,το επιβεβαιώνει….Tό δημοψήφισμα αποτελεί  μία μορφή άμεσης δημοκρατίας, στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Διενεργείται, κυρίως, με πρωτοβουλία των οργάνων της πολιτείας ή και ομάδας πολιτών υπό προϋποθέσεις, προκειμένου το εκλογικό σώμα με την ψήφο του να εγκρίνει ή να απορρίψει ένα ζήτημα μείζονος σημασίας. 

 Ο θεσμός του δημοψηφίσματος με τον οποίο εκφράζεται η λαϊκή βούληση πάνω σε σημαντικά εθνικά, πολιτικά ή πολιτειακά θέματα μ’ ένα «ναι» ή ένα «όχι», είναι μία από τις θεσμικές εκδηλώσεις άμεσης δημοκρατίας που επιβίωσε από τα αρχαία χρόνια. Στην αρχαία Αθήνα τα δημοψηφίσματα εφαρμόζονταν μέσω του <<εξοστρακισμού.>>  

 -Ιστορικά το πρώτο δημοψήφισμα έγινε στη Μασαχουσέτη το 1778 για την έγκριση από τους κατοίκους της πολιτείας αυτής του Αμερικανικού Συντάγματος. –Στην Ελλάδα, το πρώτο –πρώτο δημοψήφισμα  έγινε το τελευταίο δεκαήμερο του Νοεμβρίου του 1862, με πρωτοβουλία της  προσωρινής κυβέρνησης, που είχε προκύψει από την έκπτωση του Όθωνα, με αντικείμενο το πρόσωπο του νέου βασιλιά. Η ψηφοφορία δεν ήταν μυστική, καθώς οι εκλογές έγραφαν το όνομα που προτιμούσαν σε δημόσια πρωτόκολλα. Νικητής στο ιδιόρρυθμο αυτό δημοψήφισμα αναδείχθηκε ο Άγγλος πρίγκιπας Αλφρέδος, ο οποίος έλαβε 230.701 ψήφους, έναντι 10.229 ψήφων που έλαβαν άλλοι υποψήφιοι. 93 εκλογείς ψήφισαν υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας.  Δεν επικυρώθηκε  όμως η εκλογή του, καθώς το Πρωτόκολλο του Λονδίνου του 1830 απαγόρευε την εκλογή στον ελληνικό θρόνο μέλους των δυναστειών των τριών Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας), που είχαν εμπλακεί στην ανεξαρτησία της Ελλάδας. Έτσι, η Εθνοσυνέλευση στις 18 Μαρτίου 1863 επέλεξε ως βασιλιά των Ελλήνων τον Δανό Πρίγκιπα Γεώργιο του οίκου Χολστάιν-Σόντερμπουργκ-Γκλίξμπουργκ.

-Το δημοψήφισμα, ως θεσμός , καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας με το Σύνταγμα του 1927 (άρθρο 125 παρ. 2) και αφορά το συνταγματικό δημοψήφισμα. Στο ισχύον Σύνταγμα του 1975  προβλέπεται:

  • Για ψηφισμένα νομοσχέδια που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από δημοσιονομικά. Προκηρύσσεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, εφόσον αυτό αποφασιστεί από τα τρία πέμπτα του συνόλου των βουλευτών (180 βουλευτές), ύστερα από πρόταση των δύο πέμπτων του συνόλου (120 βουλευτές). Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι δεσμευτικό, όταν στην ψηφοφορία λάβει μέρος τουλάχιστον το 50% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.
  • Για κρίσιμα εθνικά θέματα. Προκηρύσσεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ύστερα από απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας του όλου αριθμού των βουλευτών (151 βουλευτές), που λαμβάνεται με πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι δεσμευτικό, όταν στην ψηφοφορία λάβει μέρος τουλάχιστον το 40% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους. -Στην κατηγορία αυτή εντάσσετο  και το πλέον πρόσφατο δημοψήφισμα.

Στη χώρα μας έχουν γίνει συνολικά 7 δημοψηφίσματα , από το 1920 έως το 1974, όπου κυριαρχούσε το πολιτειακό ζήτημα (βασιλευομένη ή αβασίλευτη δημοκρατία). Τα έξι δημοψηφίσματα αφορούσαν το πολιτειακό και το ένα την έγκριση Συντάγματος. Μάλιστα, τα τρία από τα επτά δημοψηφίσματα διενεργήθηκαν από δικτατορικές κυβερνήσεις.

Βέβαια  απέναντι στον θεσμό των  δημοψηφισμάτων  έχουν διατυπωθεί ,από διάφορους πολιτικούς κύκλους επανειλημμένα επιφυλάξεις και ενστάσεις με δύο επιχειρήματα : Πρώτον, ότι ως θεσμός άμεσης δημοκρατίας νοθεύει και αλλοιώνει τον αντιπροσωπευτικό χαρακτήρα του πολιτεύματος. Δεύτερον, ότι είναι θεσμός επιδεκτικός προσχηματικής ή καταχρηστικής εφαρμογής, καθώς μπορεί, με επιτηδευμένη διατύπωση των ερωτημάτων, να χειραγωγηθεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα .

Παρά τις όποιες όμως επιφυλάξεις είναι γεγονός ότι δίδει  λυτρωτική λύση σε κάποιο αμφιλεγόμενο  σοβαρό πολιτικοκοινωνικό ζήτημα ,που διχάζει την κοινή γνώμη, περιβάλλοντας την τελική  απόφαση  του με το κύρος της πλειοψηφικής άποψης του λαϊκού παράγοντα , που πρέπει οπωσδήποτε να είναι σεβαστή ,καθώς ,κατά το σύνταγμα ,όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό…

Τέτοιας μορφής Δημοψήφισμα θα ήταν ένα για την εθνική υπόθεση  της συμφωνίας των Σκοπίων ,που η κυβέρνηση επέβαλε με την ισχνή και αμφισβητούμενη πλειοψηφία της στο κοινοβούλιο, πειθαρχώντας στα κελεύσματα των ισχυρών μας <<συμμάχων>>, διχάζοντας τον λαό μας.

 

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ
Click to Hide Advanced Floating Content