Γενετική: Θετικές και αρνητικές όψεις
Του Δημ. Κων. Σαρρή (πρ. ΓΓΑ,Υφυπουργού-Νομάρχη Ηρακλείου)
Οι επιστημονικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο προέκυψαν στην προσπάθεια του ανθρώπου να δαμάσει τη Φύση και να τη θέσει στην υπηρεσία του.
Τα επιστημονικά αυτά όμως επιτεύγματα υπηρέτησαν την ανθρωπότητα αλλά και πολλές φορές απέβησαν σε βάρος του ανθρώπου αλλά και των κοινωνιών(π.χ Ατομική βόμβακλπ)
Τα τελευταία ,όμως,ιδιαίτερα χρόνια στον τομέα των επιστημονικών εξελίξεων σημαίνουσα θέση έχουν τα όσα θαυμαστά συντελούνται στον τομέα της βιοιατρικής και της βιοτεχνολογίας που δικαιολογημένα χαρακτηρίζονται με τον όρο Γενετική Επανάσταση.
Οι σύγχρονες τεχνικές ανάπτυξαν με αλματώδη τρόπο τη Γενετική με την απομόνωση του γενετικού υλικού, με την αποκρυπτογράφηση των γενετικών πληροφοριών(DNA), με την κλωνοποίηση, με την εμφύτευση γενετικού υλικού κλπ.
Τι προοιωνίζει άραγε για όλους μας η Γενετική Επανάσταση;
Οι αλματώδεις αυτές εξελίξεις της βιολογίας ανέτρεψαν τον τρόπο σκέψης και δράσης των ανθρώπων και συγκλόνισε τις μέχρι σήμερα δεοντολογικά αποδεκτές κοινωνικές, οικονομικές, νομικές και ηθικές αξίες.
Η Γενετική Επανάσταση έχει σίγουρα και την θετική και την αρνητική της όψη. Επιθυμητό είναι να θέσουμε στην διάθεση του ανθρώπου και της κοινωνίας τις θετικές πράγματι εφαρμογές αυτών των επιτευγμάτων, όπως είναι:
Α.Προγεννετική Διάγνωση και θεραπεία .
Η Γενετική Επανάσταση μπορεί να συμβάλει :
-Στην προγεννετική διάγνωση κληρονομικών ασθενειών με την μελέτη δεκάδων εκατοντάδων γονιδίων που ευθύνονται για τη δημιουργία διαφόρων σοβαρών νοσημάτων
–Στον προκαθορισμό του φύλου του εμβρύου
-Στην πιστοποίηση της ταυτότητας ενός ανθρώπου, με τη μέθοδο του DNA, που επιλύει ανεξιχνίαστες υποθέσεις ιατροδικαστικού χαρακτήρα.
-Στην παραγωγή σπάνιων εμβολίων και φαρμάκων.
Β. Παραγωγή γενετκώς μεταλλαγμένων φυτών ,ζώων (και Ανθρώπων).
Συχνά πληροφορούμαστε, από τα ΜΜΕ για την παραγωγή διαγονιδιακής τομάτας, σόγιας, αραβόσιτου ή άλλων ποικιλιών φυτικών ειδών.
Αυτό σημαίνει πως η Γενετική Επανάσταση στα φυτά, συνέβαλε στην παραγωγή ποιοτικά βελτιωμένων προϊόντων, ανθεκτικών στις διάφορες ιώσεις, στις φυτασθένειες, τα έντομα, τη ξηρασία, τον παγετό κλπ.
Με τη δημιουργία λοιπόν ανθεκτικών ποικιλιών, αποφεύγονται οι επικίνδυνοι για τη δημόσια υγεία ψεκασμοί με τοξικά φυτοφάρμακα και μειώνονται σημαντικά οι οικονομικές ζημίες των καλλιεργητών.
Ανάλογες εφαρμογές της γενετικής μετάλλαξης γίνονται και στα ζώα, με επιλογή των γονιδίων που απαιτούνται για τη μετάλλαξη του γενετικού υλικού, με την οποία έχουν επιτευχθεί θαυμαστά αποτελέσματα με την παραγωγή διαγενετικών ψαριών, αυξητικών ορμονών στην γαλακτοπαραγωγή των αγελάδων, πρωτεϊνών ανθρωπίνου γάλακτος στο αγελαδινό γάλα κ.α.
Για τη διασφάλιση πάντως της καλύτερης αξιοποίησης των προόδων της βιοτεχνολογίας στον τομέα των τροφίμων, υπάρχουν 2 σαφείς Οδηγίες του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (90/219 & 90/220 ) για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος και των καταναλωτών.
Είναι γεγονός ότι έξι γιγαντιαίες πολυεθνικές εταιρείες χημικών, με επικεφαλής την Αμερικανική ” MΟΝΣΑΝΤΟ ” προωθούν με συνεχώς αυξανόμενη ένταση τη μαζική παραγωγή βιολογικά μεταλλαγμένων φυτών και ζώων, με κύριο στόχο την επίτευξη αυτού που ήταν το ζητούμενο για εκατοντάδες χρόνια στη γεωργία :
Να παραχθούν αγροτοκτηνοτροφικά προϊόντα με μικρότερο κόστος, ανθεκτικότερα στα στοιχεία της φύσης και σε μεγαλύτερες ποσότητες.
Όταν δε η γεωργία αποτελεί το 65% της Παγκόσμιας Οικονομίας γίνεται πλέον πασιφανές ότι κάποιες πολυεθνικές επιχειρήσεις, στο βωμό των υπερκερδών τους, προωθούν μεταλλαγμένα προϊόντα στην παγκόσμια αγορά χωρίς να γνωρίζουμε ακριβώς :
Ποιες,όμως, είναι οι αλλεργικές επιπτώσεις τους στον ανθρώπινο οργανισμό ;
-Ποια είναι η συμβολή τους στην ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηριδίων στα αντιβιοτικά φάρμακα;
-Ποιες είναι οι ενδεχόμενες άλλες επικίνδυνες επιπτώσεις των μεταλλαγμένων αυτών προϊόντων στους ανθρώπους;
Κανείς δεν μπορεί να μην χαιρετίσει την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας και να μην δεχθεί την αξιοποίηση των ποικίλων θετικών αποτελεσμάτων της βιοτεχνολογίας και της Γενετικής Επανάστασης.
Δεν μπορούμε όμως παράλληλα να μην διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας πάνω στην εφαρμογή των επαναστατικών αυτών μεθόδων που επιφυλάσσουν δυσάρεστες εκπλήξεις και που δοκιμάζουν τις δοσμένες ηθικές, κοινωνικές και πολιτικές αξίες.
Απαιτείται δε η θεσμοθέτηση μιας Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, , που θα έχει την ευθύνη να εισηγείται στην Ελληνική πολιτεία τους κανόνες αποδοχής ή μη, των νέων επαναστατικών κατακτήσεων, που θα αφορούν στο ανθρώπινο γένος.