Γιώργου Σκαρβελάκη: “Ο Μίτος της Μνήμης” (Ιστορία και Ιστοριογραφία – Ελληνογερμανικές “Στιγμές”)

Η συνταξιοδότηση ενός δημοσιογράφου, δεν είναι κατ’ ανάγκην συνδεδεμένη με την έννοια της αδράνειας. Υπάρχουν ενίοτε περιπτώσεις δημοσιογράφων που έπρεπε να συνταξιοδοτηθούν, για να μπορέσουν να προσφέρουν στο κοινό το “μείζον” (όπως οι ίδιοι το χαρακτηρίζουν) έργο τους.

Μια από αυτές τις περιπτώσεις είναι εκείνη του γνωστού Ηρακλειώτη δημοσιογράφου, εκδότη και παλιού, καλού συναδέλφου και φίλου Γιώργου Σκαρβελάκη, που αυτό τον καιρό φέρνει στο προσκήνιο ένα αξιόλογο δίτομο πνευματικό του έργο, στο οποίο, μετά από αρκετές αναζητήσεις, έδωσε τον τίτλο: “ΑΠΟΛΛΩΝ VS ΦΑΟΥΣΤ – Ο Μίτος της Μνήμης” (σελίδες 702 + 702, εκδόσεις Τυποκρέτα ΑΕ).

Ο ίδιος εξηγεί στον πρόλογό του πως υπονοεί “την αέναη διαμάχη του Απολλωνιου ελληνικού πνεύματος με το γερμανικό Φαουστικό πνεύμα, που ξετυλίγεται ενίοτε ή και συχνά στη μνήμη μας, σαν ένας διαχρονικός Μίτος της Αριάδνης, που μας υπενθυμίζει ότι ο μακρύς τους δρόμος είναι όντως οδυνηρά οικείος”.

Βασιζόμενος σε ιστορικά δεδομένα, ο Γιώργος Σκαρβελάκης επιχειρεί να αναλύσει “το πραγματικό νόημα που διέπει διαχρονικά τις σχέσεις Ελλάδας – Γερμανίας. Ιδιαίτερα τους δυο τελευταίους αιώνες, Ακόμα και προγενέστερα, μέχρι και σήμερα”.

Ο συγγραφέας διαπιστώνει (και μάλλον δεν μπορεί εύκολα να διαφωνήσει κανείς μαζί του) ότι “αυτή η αέναη διαμάχη αναδύθηκε εκ νέου στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια με αφορμή την οικονομική κρίση. Και μάλιστα με τον χειρότερο και ενίοτε τον πλέον αντιαισθητικό τρόπο”.

“Η περιπέτεια του πνεύματος στην ελληνογερμανική έριδα είναι το αντικείμενο του πονήματος αυτού”, τονίζει ο Γιώργος Σκαρβελάκης, και διευκρινίζει: “Σκοπός και ενδόμυχος πόθος είναι να επικρατήσει πνεύμα αλληλοκατανόησης μεταξύ των δυο λαών, που να βασίζεται στη γνώση των ιστορικών τους σχέσεων, χωρίς τους βερμπαλισμούς που παρακολουθήσαμε ιδιαίτερα τα χρόνια της κρίσης του 2010. Χωρίς ωστόσο και να ενδίδουμε στη λογική κατευνασμού που στοιχειώνει το πρόσφατο παρελθόν – από τη δεκαετία του 1930 – και δεν οδηγεί πουθενά”.

Ως προς την κατανομή του περιεχομένου, ο συγγραφέας επιλέγει να διαχωρίσει τα καταγεγραμμένα στοιχεία χρονικά (Αρχαιότητα, Μεσαίωνας,Νέοι Χρόνοι), παραθέτοντας πλούσια ιστοριογραφικά και βιογραφικά στοιχεία των πιο σημαντικών προσωπικοτήτων από γερμανικής και ελληνικής πλευράς.

Ο δεύτερος τόμος είναι αφιερωμένος σε ένα πλήρες και ενδιαφέρον Ιστορικό Χρονολόγιο που επίσης ξεκινά από την Αρχαιότητα, διέρχεται από τον Μεσαίωνα και καταλήγει στους Νέους Χρόνους. Ο συγγραφέας καταγράφει αναλυτικά και ξεκάθαρα, τα πιο σημαντικά πολιτικά, οικονομικά και πολιτιστικά γεγονότα της ελληνικής και της γερμανικής Ιστορίας, αναδεικνύοντας βάσει όλων αυτών των στοιχείων, “το πολιτιστικό υπόβαθρο της διαχρονικής ελληνογερμανικής έριδας”.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει και η ευσύνοπτη έκδοση “Η Κύπρος του Ονείρου”, που δεν είναι άλλο από ένα Ιστορικό Χρονολόγιο του Κυπριακού. Ο Γ.Σ. διευκρινίζει ότι “πρόκειται ουσιαστικά για Πράρτημα του Δεύτερου Τόμου του “Μίτου της Μνήμης”, που αναφέρεται στο Ιστορικό Χρονολόγιο της Ελλάδας, με την προσθήκη και των βασικών πτυχών του Μεσανατολικού – Παλαιστινιακού, το οποίο εν μέρει ή εν πολλοίς συνδέεται με το Κυπριακό”.

Ο Γιώργος Σκαρβελάκης, που ξεκίνησε την δημοσιογραφική του πορεία από το Ηράκλειο, ακολούθησε μια αξιόλογη διαδρομή στο δημοσιογραφικό στερέωμα σε πανελλαδικό επίπεδο. Σήμερα, με το έργο που μας παρουσιάζει, δίδει ένα εντυπωσιακό δείγμα των συγγραφικών του προσόντων, που στοιχειοθετούνται με βάση τη γνώση της Ιστορίας, την εμπειρία και την ευχέρειά του στην κριτική της ανάλυση, και την πρόθεσή του να συνεισφέρει στην περαιτέρω τεκμηρίωση και μετάδοσή της.

ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΓΩΝΗΣ