Ο κορωναϊός ταπεινώνει το «όλον σύστημα»

Του Πέτρου Μηλιαράκη(*)

Από Κωστας Τριγώνης Δημοσιεύθηκε στις Απρ 27, 2020

Στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία είναι κοινός τόπος ότι ο «Πλούτος των Εθνών» του Adam Smith, έγινε ο «πλούτος των ολιγαρχών» , καθώς οι επιχειρήσεις του μεγάλου κεφαλαίου επωφελήθηκαν από τον παγκοσμιοποιημένο καταμερισμό εργασίας και την εποβολή μέτρων λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Αναντίρρητο δε παράδειγμα αμετανόητων νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων και πολιτικών είναι η στάση της Γερμανίας , της Αυστρίας και της Ολλανδίας (Κάτω Χωρών), στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη Κορυφής όπου προέκυψε σκηνικό πρόθεσης υποταγής των χωρών του Νότου με αναφορά στον ESM. Κύριο δε ερώτημα εγείρεται μετά το ναυάγιο αυτής της τηλε-Συνόδου λόγω του κορωναϊού (Covid-19) της 26ης Μαρτίου 2020 ποιό θα είναι το μέλλον για μια Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία.

• άκαμπτο το «δόγμα T.I.N.A»

Η άκαμπτη δε αυτή στάση ανένδοτων αντιλήψεων νεοφιλελεύθερων πολιτικών , αφορά εμμονή στο: «δόγμα Τ.Ι.Ν.Α» (There Is No Alternative). Ότι δηλαδή δεν υπάρχει εναλλακτική πέραν εκείνης που οι κανόνες του νεοφιλευθερισμού προσδιορίζουνκαι επιτάσσουν.

Το δόγμα αυτό αντιπολιτεύονται όσες προοδευτικές δυνάμεις υπάρχουν οι οποίες πράγματι πρεσβεύουν στο κοινωνικό κράτος δικαίου , την ανάγκη του οποίου, άλλωστε, προεχόντως επιβεβαιώνει η παρούσα κρίση του κορωναϊού. Και τούτο διότι αδιστάκτως απεδείχθη ότι η δημόσια υγεία πρέπει να τελεί υπό την προστασία, την ευθύνη και την αιγίδα του κράτους, του κοινωνικού όμως κράτους δικαίου. Πρέπει δε ο κανόνας αυτός να γίνει κοινός τόπος στις κοινωνίες των ανθρώπων όταν πλέον είναι κανόνας κοινής πείρας ότι η μοίρα όλων και των 7,7 δισεκατομμυρίων ανθρώπων του Πλανήτη Γη είναι κοινή!

• η υπεροχή του κοινωνικού κράτους

Η έλευση της παρούσας πανδημίας ακύρωσε στην πράξη τα δόγματα του νεοφιλελευθερισμού με κύριο εκείνο ότι η δημόσια υγεία πρέπει να δοθεί και να αφεθεί στους ιδιώτες και όχι στο κράτος.

Ασφαλώς, όμως, σε μια ευνομούμενη δημοκρατική πολιτεία το άτομο είναι ελεύθερο να επιλέξει, εάν το επιθυμεί και εάν το δύναται, να ζητήσει την παροχή ιατρικών υπηρεσιών, και στον ιδιωτικό τομέα. Παραλλήλως και ο ιδιώτης έχει κατοχυρωμένα δικαιώματα να μετέχει στην κοινωνική και οικονομική ζωή και να συμβάλει με επενδύσεις στην προαγωγή και απο πλευράς του στη δημόσια υγεία, με το οικονομικό αντάλλαγμα του καταναλωτή των υπηρεσιών του.

Όπως δεν προεκτέθηκε,ο πολίτης έχοντας στην διάθεσή του αμφότερες τις υπηρεσίες μπορεί να επιλέξει σύμφωνα:α) με την ποιότητα των υπηρεσιών, και β) με την οικονομική δυνατότητα του να ανταποκριθεί στα κόστη του ιδιωτικού τομέα,εφόσον προσφύγει στις υπηρεσίες του για πρόληψη ή περίθαλψη. Επουδενί δε πρέπει να παραβλέπεται ότι στο πλαίσιο του δημοκρατικού πολιτεύματος μπορεί να υπάρξει και ανταγωνισμός μεταξύ αμφοτέρων των ιατρικών υπηρεσιών επ´ωφελεία της ποιότητας της παροχής των σχετικών υπηρεσιών.

• Πρόεδρος Trump και μεταδημοκρατία

Τώρα πλέον είναι ξεκάθαρο για όλους, εκτός από τους πιο παρωπιδικούς κόλακες ότι ο Πρόεδρος Trump επιλέγει την οικονομία έναντι της δημόσιας υγείας και αποδέχεται πως η οικονομία είναι υπερκείμενο αγαθό που επιβάλλεται στη πολιτική. Πιστή είναι η προσήλωση του Προέδρου Trump στην ιδέα και στη θεωρία της μεταδημοκρατίας. Στο πλαίσιο τέτοιων αντιλήψεων η Ουάσινγκτον σε κεντρικό επίπεδο είχε αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη για την επιβαλλόμενη ψυχολογική και με υλικές πράξεις προετοιμασία για την ατομικοποίηση της ευθύνης ως προς την πανδημία. Παραλλήλως αποδείχτηκε ότι η μεγάλη οικονομία του κόσμου δεν είχε την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή για να αντιμετωπίσει τις έκτακτες ανάγκες λόγω του κορωναϊού. Αδικαιολόγητη επίσης συμπεριφορά υπήρξε και από βασικούς θεσμούς που αφορούν όχι μόνο στον Λευκό Οίκο και στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας, αλλά και στα Κέντρα Ελέγχου Νοσιμάτων και Πρόληψης (Centers for Disease Control and Prevention, CDC).

• αυστηρή κριτική στον Πρόεδρο Trump

Τούτων δοθέντων, ο γνωστός μας NICHOLAS BURNS (1) που είναι καθηγητής Διπλωματίας και Διεθνών Σχέσεων και διετέλεσε Υφυπουργός Πολιτικών Υποθέσεων και Πρεσβευτής των ΗΠΑ, ασκει οξεία κριτική στον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Ειδικότερα προσφάτως έχει τοποθετηθεί με τα εξής:

«Καθ’ όλη την ιστορία τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν την τύχη να έχουν οραματική και χαρισματική ηγεσία σε περιόδους κρίσης: Ο George Washington κατά την διάρκεια της επανάστασης, ο Abraham Lincoln κατά τον εμφύλιο πόλεμο, ο Franklin D. Roosevelt κατά την διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου». Και επισημαίνει σε ελεύθερη, αλλά ορθή στο πνεύμα του λόγου μετάφραση ότι: «δυστυχώς o Trump , δεν έχει αποδείξει ότι προσεγγίζει (είναι κοντά) να είναι ένας τέτοιος ηγέτης».

• η σκληρή πραγματικότητα

Με βάση τα προηγούμενα αποδείχτηκε τελικώς ότι η προσήλωση σε δόγματα που αφορούν στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία, μπορεί να αποβούν ολέθρια από γεγονός εκτός της βούλησης των οικονομικά δρώντων ή των πολιτικών εκπροσώπων της μεταδημοκρατίας. Και τούτο διότι ένας ιός μπορεί να ταπεινώσει ένα ολόκληρο σύστημα!

Το status τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών έχει δεχτεί μεγάλο πλήγμα!

(1) NICHOLAS BURNS : «Throughout its history, the United States has been fortunate to have visionary, charismatic leadership at times of great crisis: George Washington during the Revolution, Abraham Lincoln during the Civil War, Franklin D. Roosevelt during the Great Depression and World War II. Trump, unfortunately, has not proved himself to be anywhere close to such a leader».

——————————————-

(*) Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).