Oι κρίσεις της τελευταίας 20ετίας, έχουν φέρει στην επιφάνεια τα ελλείμματα στην αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ελλείμματα που προέρχονται και από την πολιτική ατολμία των κρατών-μελών, των εθνικών κυβερνήσεων, της θεσμικής Ευρώπης, να ξεπεράσουν την στασιμότητα που παράγει ο διακυβερνητισμός, δίνοντας ώθηση στην ενωσιακή ομοσπονδιακή δομή. Μέσα από τις κρίσεις αυτές, κυρίως από την τελευταία γεωπολιτική, με την ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, η ΕΕ έχει ενισχύσει την ενότητα της, παρά τις υπαρκτές ακόμα διαφοροποιήσεις των εθνικών κέντρων, όπως συνέβη με την επιβολή εμπάργκο πετρελαίου κατά της Ρωσίας.
Στον διεθνή περίγυρο συμβαίνουν μείζονος σημασίας και εμβέλειας εξελίξεις, με κυρίαρχη την απρόκλητη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Εισβολή που επιφέρει στα κράτη, στις κυβερνήσεις, την αναγκαιότητα να διαμορφώσουν έκτακτες πολιτικές στην ενεργειακή κρίση, στην εφοδιαστική αλυσίδα των τροφίμων.
Ο κορυφαίος οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ Εριάν, αποτύπωσε αυτή την ρευστή παγκόσμια κατάσταση, λέγοντας, «είμαστε στην μέση μιας θεμελιώδους παγκόσμιας αλλαγής» και το μείζον που τίθεται και ως αντίδραση και των κρατών και των δημοκρατικών πολιτικών συστημάτων, είναι η συνεργασία.
Τα όσα συμβαίνουν στο γεωπολιτικό περιβάλλον, με τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που προβάλλουν, επιτάσσουν στην Ευρώπη την ανάληψη πρωτοβουλιών στο ενεργειακό, στην ασφάλεια και στην άμυνα, στην διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και της ευημερίας. Η ΕΕ απέναντι σε όλο το φάσμα των σημερινών αλλά και μελλοντικών προκλήσεων, χρειάζεται να επιδείξει σαφή πολιτική βούληση στην ενίσχυση του ενωσιακού χαρακτήρα της, να λειτουργήσει ξεπερνώντας την πεπατημένη των ελάχιστων κοινών συμβιβασμών, που αποτυπώνουν την αδυναμία της διακυβερνητικής μεθόδου.
Η Ευρώπη χρειάζεται μια τολμηρή υπέρβαση των υφιστάμενων ενωσιακών δομών, αναπτύσσοντας τον χαρακτήρα της κοινοτικής κληρονομιάς του Σουμάν, του Ντε Γκάσπερι, του Αντενάουερ, της φεντεραλιστικής διακήρυξης του Αλτιέρο Σπινέλι. Απέναντι στην ανάδυση του εθνικισμού, την άνοδο των απολυταρχικών αντιλήψεων ως συνέχεια των λαϊκιστικών θεωριών, που απειλούν την σύγχρονη δημοκρατία.
Στην ΕΕ αναπτύσσονται εντονότερα πλέον, οι συζητήσεις ως προς τους δημοσιονομικούς κανονισμούς, το έλλειμα, τα ευρωομόλογα, αλλά και τα θέματα της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας, μαζί με άλλα θέματα θεμελιώδους σημασίας, που απαιτούν μια Ένωση με πλεόνασμα πολιτικής βούλησης, μέσα από μια φιλόδοξη ατζέντα για αποτελεσματικούς, λειτουργικούς μηχανισμούς άσκησης πολιτικής.
Η καταγραφή των μέχρι σήμερα αποτελεσμάτων από το έργο της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, έχει ήδη θέσει το περίγραμμα για ένα νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο, με την κινητοποίηση των ευρωπαϊκών, εθνικών, περιφερειακών, τοπικών αρχών, για μια ΕΕ που χρειάζεται να επαναπροσδιορίσει την αρχιτεκτονική της, το πως προσδιορίζεται ως οικονομική και πολιτική οντότητα, ολοκληρώνοντας την ένωση της στον οικονομικό και νομισματικό πυλώνα. Προχωρώντας προς την πολιτική ένωση, περιλαμβάνοντας μια πραγματική Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, εξοπλισμένη όχι μόνο με θεσμικά, πολιτικά εργαλεία, αλλά και με πόρους.
Στον επαναπροσδιορισμό της ευρωπαϊκής ενοποίησης, πρέπει να ενδυναμωθούν όλα εκείνα τα στοιχεία που διατήρησαν την ειρήνη και την ευημερία εδώ και επτά δεκαετίες; την ελευθερία, το κράτος δικαίου και την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Τις κοινωνικές της κατακτήσεις, την πολιτιστική και πολιτισμική της ταυτότητα, τα θεμελιώδη δικαιώματα και υποχρεώσεις των Ευρωπαίων Πολιτών.
* Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης , είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί για τον ιστότοπο neadrasis.gr.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019