Πολιτική και Ηθική: Δύο έννοιες που πρέπει να είναι ταυτόσιμες
Του Δημ. Κων. Σαρρή (π. Υφυπουργού-Νομάρχη Ηρακλείου)
Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι μέσα στο νέο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον έχει ξεσπάσει μια πρωτοφανής σε έκταση, γενικευμένη κρίση, με οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά, με όλες τις δυσμενείς συνέπειες για τις Εθνικές Οικονομίες, καθώς και το φυσικό & δομημένο περιβάλλον.
Οικονομίες κρατών κλυδωνίζονται, κολοσσοί τραπεζικοί & ασφαλιστικοί καταρρέουν, βιομηχανίες πτωχεύουν και εκατομμύρια εργαζομένων χάνουν τις εργασίες τους, εκτινάσσοντας την ανεργία στα ύψη και το φάσμα της φτώχειας και των κλιματικών αλλαγών προβάλλει απειλητικά.
Αν λάβει κανείς υπόψη του, τα μείζονα προβλήματα όπως της παγκόσμιας Ειρήνης ,που δοκιμάζεται σε πολλά σημεία της γης, της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των αρχών της δικαιοσύνης, του δράματος των προσφύγων , των εκατομμυρίων ανέργων και χιλιάδων εργαζομένων που δεν τους παρέχεται ιατροφαρμακευτική & νοσοκομειακή περίθαλψη και είναι ουσιαστικά ανασφάλιστοι , αλλά και των συνταξιούχων , που με την καταβαράθρωση των εσόδων τους αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης , δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.
Η ποικίλλων αιτίων & πολλαπλών επιπτώσεων αυτή κρίση, που δίδει την εικόνα μιας γενικής παρακμής και έχει επηρεάσει και την χώρα μας, η οποία βιώνει παράλληλα και μία άλλη ιδιότυπη Κρίση Αξιών & Πολιτικής Ηθικής.
Ο λαός μας είναι αγανακτισμένος από την προκλητική αυτή συμπεριφορά πολιτικών αλλά και από την ατιμωρησία την οποία πέτυχαν, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο κομμάτι του να θεωρεί πλέον την Πολιτική ως έννοια Ασύμβατη με την έννοια της Ηθικής , ενώ αντίθετα σε μία ευνομούμενη Δημοκρατία θα ήσαν Ταυτόσημες.
Με τις θεμελιακές αυτές έννοιες της Ηθικής & της Πολιτικής ασχολήθηκε ένας από τους μεγαλύτερους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ στο έργο του: «Ηθικά Νικομάχεια».
Κατά τον μεγάλο αυτό Σταγειρίτη, βασικός στόχος της Πολιτικής, ως η ύψιστη ανθρώπινη τεχνική της οργανωμένης κοινής συμβίωσης των πολιτών, πρέπει να είναι η επίτευξη της Ευημερίας τους, μέσω των αρχών και των αξιών της Πολιτικής & Ανθρώπινης Ηθικής.
Οι αρχές και οι αξίες αυτές πρέπει να διακρίνουν τους πολιτικούς που παράγουν πολιτική και οι οποίοι ανυπόκριτα χαίρονται με την χαρά και λυπούνται με την λύπη των απλών ανθρώπων , πράγμα που σημαίνει ότι είναι κοινωνικά ευαίσθητοι.
Επίσης, ο Απολλώνιος ο Ρόδιος, ένας από τους επτά σοφούς (296-215 π.Χ.) έλεγε με πικρία ότι « εκείνοι που ξεχωρίζουν την ΠΟΛΙΤΙΚΗ από την ΗΘΙΚΗ, ποτέ δεν θα καταλάβουν ούτε την μία ούτε την άλλη», καυτηριάζοντας την πολιτική συμπεριφορά και δράση ανθρώπων της εποχής του.
Για τον ΑΠΟΛΛΩΝΙΟ και για κάθε έντιμο σκεπτόμενο άνθρωπο υπήρχε μία αδιάσπαστη σχέση και ταύτιση μεταξύ της πολιτικής ενέργειας και των ηθικών αρχών, ώστε του ήταν αδιανόητο να φανταστεί την Πολιτική ξέχωρα από την Ηθική..
Η άποψη όμως αυτή του Λίνδιου σοφού, είναι δυστυχώς ζητούμενο και στην σύγχρονη πολιτική ζωή του τόπου.
Έτσι, διαπιστώνουμε ότι στην εποχή μας το Ηθικό Στοιχείο στην πολιτική συμπεριφορά και δράση, συστηματικά αγνοείται και ολοένα παραμερίζεται, δίνοντας την θέση του στις εκάστοτε πολιτικές σκοπιμότητες και τα ατομικά οφέλη.
Είναι συνηθισμένο φαινόμενο το «Πρέπον» να αντικαθίσταται με κυνισμό με το «Σκόπιμο».
Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής πρακτικής που τείνει να γίνει ο κανόνας, είναι η εδραιωμένη αντίληψη των πολιτών ότι η Πολιτική & Ηθική δεν έχουν σχέση μεταξύ τους, καθώς η μεν Ηθική υπαγορεύει κανόνες του «ευ αγωνίζεσθαι» και της έντιμης συμπεριφοράς προς τους ανθρώπους, η δε Πολιτική, είναι ταυτόσημη με τον καιροσκοπισμό, την ίντριγκα, την «ανθρωποφαγία», την αλαζονεία, την αναξιοκρατία και η βασική της αρχή είναι ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Γεγονός πολύ επικίνδυνο για την Δημοκρατία, γιατί η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ως συμμετοχή των πολιτών στην διαχείριση των κοινών, που αποτελεί βασικό στοιχείο της σε μία τέτοια εξέλιξη απαξιώνεται και υποβαθμίζεται, πολίτες, δε, οδηγούνται στην ιδιώτευση, γεγονός που ρίχνει νερό στον μύλο των πάσης φύσεως εχθρών της που καραδοκούν.
Οι θεμελιώδεις ηθικές στάσεις ζωής και ο αλτρουισμός, βασίζονται στην ικανότητα των πολιτικών να αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα των απλών ανθρώπων και να συμπάσχουν ή να χαίρονται μαζί τους.