Τα γένη των Θεών και οι κατακλυσμοί

Tης Ελένης Μανιωράκη - Ζωϊδάκη(*)

‘Oπως σήμερα θεωρείται αυτονόητη η ενσωμάτωση στην Ελληνική ιστορία του Κρητομυκηναϊκού κόσμου, έτσι αύριο θα αποδεχθούν όλοι μιαν αλήθεια, που από τώρα διαφαίνεται: ότι δηλαδή στην Προϊστορία έχουν τεθεί οι βασικές καταβολές του ελληνικού Έθνους και τα κύρια συστατικά του Ελληνικού Πνεύματος.» (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ. Α’, σελ. 9, Εκδοτικη Αθηνων).

Αν η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλη Ιστορία, τότε όπως θα δείξουμε, έχει ακόμα μεγαλύτερη Προϊστορία και οι διάφοροι πολιτισμοί των λαών της Μεσογείου και της Ασίας γονιμοποιήθηκαν από τον προϊστορικό πολιτισμό των Ελλήνων «Διογενών».

Είναι γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες, από τα πανάρχαια προϊστορικά χρόνια μέχρι την πρωτοβυζαντινή περίοδο, θεωρούσαν τους εαυτούς τους απογόνους όχι μόνον των ηρώων της Μινωικής και Μυκηναϊκής εποχής, αλλά και των Διογενών «θεών» που έζησαν πριν τους κατακλυσμούς και ήσαν οι γενάρχες τους.

Αν στηριχθούμε στις αναφορές του Ησίοδου, του Όμηρου, του Πλάτωνα, του Απολλόδωρου, του Διόδωρου του Σικελιώτη, με ανασύνθεση του «ιστορικού κατάλογου» της αρχαιοελληνικής παράδοσης, έχουμε:

Α) Γενιά του Ουρανού, Ουρανίωνες θεοί- Κύκλωπες.

Β) Γενιά του Κρόνου, Τιτάνες- «χρύσεον» γένος των πρώτων ανθρώπων.

Γ) Γενιά του Δία, οι Ολύμπιοι Διογενείς- ο οικουμενικός πολιτισμός του Δία.

Το «αργύρεον» γένος των ανθρώπων καταστρέφεται από τον κατακλυσμό του Ωγύγου.- «Χάλκεον» γένος.

Δ) κατακλυσμός του Δευκαλίωνα- Το «χάλκεον» γένος των ανθρώπων αφανίζεται.- οπισθοδρόμηση του πολιτισμού σε «νεολιθικές συνθήκες».

Ε) Ηρωική εποχή των «Ημιθέων». – Μινωική και Μυκηναϊκή Περίοδος- Τρωικά- Αργοναυτική εκστρατεία Ηρακλής- Θησέας

ΣΤ) Επιστροφή των Ηρακλειδών- Δωριείς- «Σιδήρεον» γένος. Εμφύλιοι πόλεμοι.- Κλασική περίοδος.

Έτσι κατά τη Θεογονία έχουμε τρία γένη «θεών» και πέντε γένη ανθρώπων:

ΘΕΟΙ
1) Ουρανός- ουρανίωνες
2) Κρόνος- Τιτάνες ( Τιτανομαχία )
3) Δίας- Διογενείς

ΑΝΘΡΩΠΟΙ
1) Χρυσούν γένος
2) Αργυρούν γένος ( κατακλυσμός Ωγύγου )
3) Χαλκούν γένος ( κατακλυσμός Δευκαλίωνα )
4) Ηρώων- ημιθέων γένος ( Μινωίτες- Αχαιοί )
5) Σιδηρούν γένος ( Δωριείς )

Για τον κατακλυσμό του Ωγύγου γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα.

Για τον    επόμενο κατακλυσμό του Δευκαλίωνα η αρχαιοελληνική παράδοση είναι πλούσια κι ακριβής.
Ο Δευκαλίωνας ήταν βασιλιάς της Φθίας ( σημερινή Θεσσαλία ) και ο κατακλυσμός που έγινε στην εποχή του κατάστρεψε το «χάλκεον» γένος, οπισθοδρομώντας τον τότε πολιτισμό . Εκτός από τους ήδη αναφερθέντες, έχουμε και τον κατακλυσμό του Δαρδάνου, που άνοιξαν τα Δαρδανέλια.

Μπαίνει το ερώτημα: Μπορεί να προσδιοριστεί χρονολογικά, έστω και κατά προσέγγιση, η εποχή που συνέβη ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνα;

Η απάντηση είναι μάλλον θετική, γιατί μια συνέπεια του κατακλυσμού ήταν η «διάσταση» των τότε Θεσσαλικών ορέων, του Όλυμπου και της Όσσας, και η διάνοιξη της κοίτης του Πηνειού και των Τεμπών και η διάχυση των νερών της Θεσσαλικής λίμνης στο Αιγαίο.

Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο: « …τότε δε και τα κατά Θεσσαλίαν όρη διέστη …». Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι η Θεσσαλία πολύ παλιά ήταν λίμνη ( ετυμολογικά η λέξη Θεσσαλία’ θέσις αλός= τοποθεσία θάλασσας ): « … την δε Θεσσαλίην λόγος εστιν το παλαιόν είναι λίμνην …» Τεκμήριο αποτελούν οι βραχώδεις σχηματισμοί στα Μετέωρα.

Έτσι κατά προσέγγιση περί το 9.000 π.X. έγινε ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνα. Τον γνωστό από την παλαιά διαθήκη κατακλυσμό του Νώε. Μόνο που η Κιβωτός άραξε όχι στο όρος Αραράτ ,αλλά στον  Παρνασσό. Εκεί όταν οι βροχές σταμάτησαν και τα νερά υποχώρησαν ο Δευκαλίων και η Πύρρα κατέβηκαν στην ξηρά και το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν θυσία στον Φύξιο Δία (προστάτης των φυγάδων). Ο θεός που επικαλέστηκε ο θεοσεβής Δευκαλίωνας έστειλε τον Ερμή για να τους μεταφέρει την υπόσχεση ότι ο Δίας θα πραγματοποιούσε την πρώτη ευχή τους. Και η πρώτη ευχή του Δευκαλίωνα και της Πύρρας δεν ήταν άλλη από το να δώσει και πάλι ζωή ο Δίας στο ανθρώπινο γένος.

Κατά μία άλλη εκδοχή η οποία προέρχεται από την Φωκίδα ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα πήγαν στους Δελφούς και στο ιερό της Θέμιδας για να εκφράσουν και σ’ αυτή την ίδια επιθυμία. Η θεά τους άκουσε και τους απάντησε με χρησμό λέγοντάς τους πως, αν ήθελαν να φέρουν στη ζωή νέους ανθρώπους θα έπρεπε να καλύψουν τα πρόσωπά τους και να ρίχνουν πίσω από την πλάτη τους τα οστά της μητέρας τους. Εκείνοι κατάλαβαν την ερμηνεία του χρησμού και αφού έκαναν ότι τους έλεγε ο χρησμός άρχισαν να πετάνε πέτρες πίσω από την πλάτη τους, αφού αυτές προέρχονταν από τα σπλάχνα της μάνας Γης.

Οι πέτρες που πετούσε ο Δευκαλίωνας μεταμορφώνονταν σε άνδρες και αυτές που πετούσε η Πύρρα μεταμορφώνονταν σε γυναίκες. Από την πρώτη δε πέτρα που πέταξε ο Δευκαλίωνας προήλθε ο Έλληνας, γενάρχης των Ελλήνων.

 

(*) Η κ. Ελένη Μανιωράκη – Ζωϊδάκη είναι δασκάλα, λογοτέχνις

 

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ
Click to Hide Advanced Floating Content