Άρθρο του Γιώργου Α. Ζερβάκη *
Στο μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, ως ιστορικό, πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό στοιχείο, η Ελλάδα ανήκουσα στον συμπαγή και σκληρό πυρήνα του δημοκρατικού ενωσιακού οικοδομήματος, διατυπώνει σε αυτό το πλαίσιο την σταθερή θέση της ως προς την ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή, την ευημερία, την ασφάλεια των κρατών και των πολιτών των Δυτικών Βαλκανίων, μέσα από την ευρωπαϊκή τους προοπτική. Ένα διττό συμφέρον τόσο για τα κράτη αυτά, όσο και για την ΕΕ.
Τρείς και πλέον δεκαετίες, Ελλάδα και Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, είχαν ελάχιστες κοινές προσπάθειες για έναν συγκροτημένο διάλογο για να αρθούν τα εθνικιστικά και αλυτρωτικά στοιχεία από την πλευρά των Σκοπίων. Παρά την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995, η επικράτηση εθνικιστικών στοιχείων δεν δημιούργησε συνθήκες που θα επέφεραν μια συμφωνία. Μια 10ετία μετά την διάλυση της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, η εκδήλωση στις αρχές της 10ετίας του 2000 των εθνοτικών συγκρούσεων ανάμεσα στο Σλαβομακεδονικό και στο Αλβανικό στοιχείο, δεν ήταν ικανή να επιφέρει αλλαγή πορείας της ηγεσίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας σε σχέση με την Ελλάδα.
Η Ελλάδα, πάντα είχε ως σταθερή εθνική θέση, ότι μόνον μέσα από έναν ειλικρινή διάλογο που θα βάζει τέλος στις αλυτρωτικές τάσεις του κράτους των Σκοπίων, αλλάζοντας τον συνταγματικό χάρτη, μπορεί να εξευρεθεί μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Και προφανώς η στασιμότητα και η ακινησία και ως προς το όνομα και ως προς το σύνολο των σχέσεων δεν ήταν και δεν είναι απάντηση.
Σταθερή υποστήριξη της ευρωπαϊκής πορείας, χαραχθείσας για την Σερβία και το Μαυροβούνιο, των προσπαθειών για την ενταξιακή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και του κράτους της Αλβανίας, υπό την προϋπόθεση της κατανόησης από τις αρχές της χώρας, ότι μόνον η πιστή εφαρμογή των αρχών του κράτους δικαίου και όχι η καταστρατήγηση τους, όπως στην περίπτωση Μπελέρη, μπορούν να ανοίξουν τον ευρωπαϊκό δρόμο.
Tο ευρωπαϊκό περιβάλλον είναι η ευκαιρία που έχουν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, κυρίως αυτές που έχουν εντονότερα προβλήματα για να προωθήσουν αναγκαίες μεταρρυθμίσεις μέσα από την ενταξιακή τους διαδικασία.
Για την πολιτική τάξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, χρειάζεται να δοθούν από πλευράς ΕΕ πολλαπλά και ισχυρά μηνύματα ως προς την διαδικασία διεύρυνσης, ικανά να λειτουργήσουν στην κατεύθυνση ανανέωσης των προσπαθειών τους για να επιτευχθούν καίριες αλλαγές στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό τους περιβάλλον. Η ΕΕ και οι ηγεσίες των Δυτικών Βαλκανίων οφείλουν να επαναπροσδιορίσουν δυναμικά την συνεργασία τους, οι κοινοτικοί θεσμοί να προχωρήσουν την προετοιμασία της διεύρυνσης, μεταβάλλοντας την διαδικασία όπου χρειάζεται, από την πρόοδο των κριτηρίων ένταξης, όσο και την παροχή νέων κινήτρων. Η πολιτική τάξη των Δυτικών Βαλκανίων πρέπει να πιάσει ξανά το νήμα της ευρωπαϊκής προοπτικής στο εσωτερικό των κοινωνιών τους, να κατανοήσουν την σημασία του ενταξιακού περιβάλλοντος, την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων στο κράτος δικαίου, στην απονομή της δικαιοσύνης, στα κριτήρια της ενιαίας αγοράς.
Η Ευρώπη του 2030, το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η νέα ευρωπαϊκή ηγεσία που θα προκύψει μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2024, θα έχουν ως έναν από τους στρατηγικούς στόχους, την ενταξιακή διαδικασία. Να κινητοποιήσουν παράλληλα τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πάνω σε αυτή την αναγκαιότητα, χώρες όπως η Αλβανία να εργασθούν για την υλοποίηση των ενταξιακών κεφαλαίων, αντί να προβαίνουν σε καλλιέργεια συγκρουσιακών λογικών, με αφορμή ζητήματα όπως αυτό του εκλεγέντα Δημάρχου Χειμάρρας Φρέντυ Μπελέρη.
* Ο κ. Γιώργος Α. Ζερβάκης , είναι εκπρόσωπος των Ευρωπαίων Φεντεραλιστών Κρήτης. Το άρθρο έχει γραφεί για τον ιστότοπο neadrasis.gr
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019