Το “ηθικό πλεονέκτημα” δεν κατοχυρώνεται εφάπαξ. Δοκιμάζεται, καθημερινά, στο αμόνι αυστηρού κώδικα αξιών…
Του Δημ. Κ. Σαρρή
Είναι γνωστό και αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι μέσα στο νέο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον έχει ξεσπάσει μια πρωτοφανής σε έκταση, γενικευμένη κρίση, με οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά, με όλες τις δυσμενείς συνέπειες για τις Εθνικές Οικονομίες, καθώς και το φυσικό & δομημένο περιβάλλον.
Οικονομίες κρατών κλυδωνίζονται, κολοσσοί τραπεζικοί & ασφαλιστικοί καταρρέουν, βιομηχανίες πτωχεύουν και εκατομμύρια εργαζομένων χάνουν τις εργασίες τους, εκτινάσσοντας την ανεργία στα ύψη και το φάσμα της φτώχειας και των κλιματικών αλλαγών προβάλλει απειλητικά.
Η παγκόσμια ,μάλιστα,πανδημία του <<κορωνοιού>>,με εκατομμύρια κρούσματα και εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς,αποδεικνύει το πόσο αδύναμα είναι και τα πιο ισχυρά κράτη απέναντι σε αυτόν το τόσο αόρατο εχθρό.
Η χώρα μας βιώνει οικονομική ,πολιτική και ηθική κρίση ,από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα…με ξέσπασμα ,κατά καιρούς, διαφόρων σκανδάλων και σκανδαλολογίας…
Η ποικίλλων αιτίων & πολλαπλών επιπτώσεων αυτή κρίση, που δίδει την εικόνα μιας γενικής παρακμής και έχει επηρεάσει και την χώρα μας, η οποία βιώνει παράλληλα και μία άλλη ιδιότυπη Κρίση Αξιών και πολιτικής Ηθικής.
Με τις θεμελιακές αυτές έννοιες της ασχολήθηκε ένας από τους μεγαλύτερους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, ο Αριστοτέλης στο έργο του: «Ηθικά Νικομάχεια».
Κατά τον μεγάλο αυτό Σταγειρίτη, βασικός στόχος της Πολιτικής, ως η ύψιστη ανθρώπινη τεχνική της οργανωμένης κοινής συμβίωσης των πολιτών, πρέπει να είναι η επίτευξη της Ευημερίας τους, μέσω των αρχών και των αξιών της Πολιτικής & Ανθρώπινης Ηθικής.
Επίσης, ο Απολλώνιος Ρόδιος, ένας από τους επτά σοφούς (296-215 π.Χ.) έλεγε με πικρία ότι « εκείνοι που ξεχωρίζουν την Πολιτική από την Ηθική, ποτέ δεν θα καταλάβουν ούτε την μία ούτε την άλλη», καυτηριάζοντας την πολιτική συμπεριφορά και δράση ανθρώπων της εποχής του.
Για τον Απολλώνιο και για κάθε έντιμο σκεπτόμενο άνθρωπο υπήρχε μία αδιάσπαστη σχέση και ταύτιση μεταξύ της πολιτικής ενέργειας και των ηθικών αρχών, ώστε του ήταν αδιανόητο να φανταστεί την Πολιτική ξέχωρα από την Ηθική.
Η άποψη όμως αυτή του Ρόδιου σοφού, είναι δυστυχώς ζητούμενο και στην σύγχρονη πολιτική ζωή του τόπου.
Έτσι, διαπιστώνουμε ότι στην εποχή μας το Ηθικό Στοιχείο στην πολιτική συμπεριφορά και δράση, συστηματικά αγνοείται και ολοένα παραμερίζεται δίνοντας την θέση του στις εκάστοτε πολιτικές σκοπιμότητες και τα ατομικά οφέλη.
Είναι συνηθισμένο φαινόμενο το «Πρέπον» να αντικαθίσταται με κυνισμό με το «Σκόπιμο».
Οι πολιτικές διακηρύξεις των κομμάτων που διαπνέονται από ένα φλύαρο ιδεαλισμό & αλτρουισμό στην πράξη μένουν γράμμα κενό και υποτάσσονται συχνά σε «κανόνες» πολιτικού αμοραλισμού.
Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής πρακτικής που τείνει να γίνει ο κανόνας, είναι η εδραιωμένη αντίληψη των πολιτών ότι η Πολιτική & Ηθική δεν έχουν σχέση μεταξύ τους, καθώς η μεν Ηθική υπαγορεύει κανόνες του «ευ αγωνίζεσθαι» και της έντιμης συμπεριφοράς προς τους ανθρώπους, η δε Πολιτική, είναι ταυτόσημη με τον καιροσκοπισμό, την ίντριγκα, την αλαζονεία, την αναξιοκρατία και η βασική της αρχή είναι ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Γεγονός πολύ επικίνδυνο για την Δημοκρατία , γιατί η Πολιτική ως συμμετοχή των πολιτών στην διαχείριση των κοινών, που αποτελεί βασικό στοιχείο της, σε μία τέτοια εξέλιξη απαξιώνεται και υποβαθμίζεται, πολίτες οδηγούνται στην ιδιώτευση, γεγονός που ρίχνει νερό στον μύλο των πάσης φύσεως εχθρών της που καραδοκούν.
Ηθικοί Ανθρωποι και Πολιτικοί υπάρχουν σε όλους τους χώρους και σίγουρα δεν αποτελούν ούτε μονοπώλιο, ούτε προνόμιο καμιάς παράταξης ούτε .βέβαια, και της παραδοσιακής Αριστεράς,άποψη που είχε επικρατήσει ,μέχρι τις μέρες μας.
Η άποψη αυτή επικράτησε ,μετά τον εμφύλιο πόλεμο ,μέσα από ποιήματα, τραγούδια,βιβλία και κινηματογραφικές ταινίες ,προσκείμενων στην Αριστερά προβεβλημένων πνευματικών δημιουργών ,που εξιδανίκευσαν την παράτολμη και ανιδιοτελή προσφορά απλών αγωνιστών της κατά των στρατευμάτων κατοχής,αλλά και νεότερους ,αναγορεύοντας τους σε ήρωες ,όπως ο Γλέζος, ο Σουκατζίδης ,ο Μπελογιάννης,ο Πλουμπίδης ,ο Λαμπράκηςκλπ.,
Όμως η όποια πατριωτική προσφορά στο παρελθόν ,κάποιων δημοκρατικών,φιλολαϊκών,παράτολμων ,ηθικών,ανιδιοτελών ,προοδευτικών αγωνιστών ,δεν μπορεί να αποτελέσει την κολυμπήθρα του Σιλωάμ,καθαίροντας τα όποια λάθη και τις αδυναμίες των μεταγενέστερων,που επικαλούνται ,ίσως πλέον εκ του ασφαλούς ,τις Αγωνιστικές περγαμηνές των , και τις θυσίες τους ,διεκδικώντας ,σαν να έχουν κάποιο κληρονομικό δικαίωμα ,το <<ηθικό πλεονέκτημα>>για τους εαυτούς τους.
Ολοι οι Πολιτικοί κρίνονται στα αμόνι ενός ,κοινά αποδεκτού <<Αξιακού Κώδικα>>.
Δεν έχουν το δικαίωμα ούτε να συμψηφίζουν ούτε να χρωματίζουν την ηθική , προσαρμόζοντας την στα δικά τους μέτρα
. Ο μύθος αυτός ,βέβαια,περί ηθικού πλεονεκτήματος ,απομυθοποιείται,συχνά, με την δράση κάποιων πολιτικών που θεωρούν ότι <<το νόμιμον είναι και ηθικόν>>,πλουτίζοντας <<νομότυπα>> μεν αλλά <<ανήθικα>> καθόσον προκαλούν ,χυδαία,ένα φτωχευμένο λαό.
Η <<πολιτική ηθική>> είναι τρόπος να ζεις, να συμπεριφέρεσαι ,να πολιτεύεσαι και όχι τρόπος να καλύπτεις τις ανεπάρκειες και τα λάθη χρησιμοποιώντας τον μανδύα ενός<< δήθεν κληρονομημένου>> ηθικού πλεονεκτήματος .
Αλλωστε ,το <<ηθικό πλεονέκτημα>>όχι μόνο δεν κληρονομείται και δεν χαρίζεται,αλλά μόνο.κατακτιέται ,καθημερινά ,με την προσωπική στάση τους σε σοβαρά πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά και εθνικά ζητήματα με τελικό κριτή τον Λαό.…