Τους κεντρικούς σταθμούς του πολιτικού οδικού χάρτη για τους επόμενους τέσσερις μήνες οριοθετεί η εξαγγελία του πρωθυπουργού για προσφυγή στις κάλπες στις 21 Μαΐου 2023.
Σύμφωνα με πληροφορίες η Βουλή θα παραμείνει ανοιχτή έως την Μεγάλη Τετάρτη 12 Απριλίου ενώ αναμένεται να ανοίξει τις εργασίες της στις 24 Απριλίου.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Σύνταγμα η Βουλή πρέπει να διαλυθεί προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί σε Εθνικές εκλογές από 30 έως 22 ημέρες πριν την προσφυγή στις κάλπες.
Αυτό σημαίνει πως το Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής θα θυροκολληθεί στο κοινοβούλιο είτε την Δευτέρα 24 Απριλίου είτε την Παρασκευή 28 Απριλίου.
Η επόμενη της πρώτης κάλπης – Διερευνητικές εντολές
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής που δυσκολεύει εξαιρετικά την επίτευξη μονοκομματικής αυτοδύναμης κυβέρνησης ή ακόμα και τον σχηματισμό κυβέρνησης χωρίς την συμμετοχή του πρώτου κόμματος. Για παράδειγμα αν το ποσοστό των εκτός βουλής κομμάτων κινηθεί από 7% εως 11% τότε για να εξευρεθούν 151 βουλευτές απαιτούνται ποσοστά από 44,9% – 46,9%.
Με πιθανότερο σενάριο ότι κανένα κόμμα δεν θα προσεγγίσει αυτά τα ποσοστά, την επομένη των Εθνικών εκλογών θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα πάρει την πρώτη διερευνητική εντολή ώστε σε διάστημα 3 ημερών να διαπιστώσει εάν μπορεί να εξασφαλίσει την δεδηλωμένη της Βουλής και να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν η προσπάθεια αποβεί άκαρπη, η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος ενώ αν αποτύχει και αυτός στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Συνολικά η διαδικασία μπορεί να κρατήσει εως 9 ημέρες ώστε την 10η να καλέσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας. Όταν η ΠτΔ διαπιστώσει αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί ξανά σε εκλογές.
Η Βουλή της μιας ημέρας
Περίπου εκείνη την περίοδο, δηλαδή 31 Μαΐου με 2 Ιουνίου θα ορκιστεί η νέα Βουλή, δηλαδή οι βουλευτές που θα εκλεγούν από την διαδικασία της 21ης Μαΐου. Η διαδικασία που θα ακολουθηθεί θα είναι παρόμοια με εκείνη των εκλογών του Μαΐου 2012. Δηλαδή θα γίνει η ορκωμοσία των βουλευτών, η εκλογή προεδρείου του κοινοβουλίου και το απόγευμα της ίδιας ημέρας ή το πρωί της επόμενης θα θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής.
Δεύτερες εκλογές με λίστα
Οι δεύτερες εκλογές ακολουθώντας το συνταγματικό χρονοδιάγραμμα θα διεξαχθούν στις αρχές Ιουλίου με λίστα βουλευτών. Για την συγκεκριμένη διαδικασία οι ψηφοφόροι θα επιλέγουν μόνο το ψηφοδέλτιο του κόμματος που προτιμούν και δεν θα «σταυρώνουν» τους υποψηφίους. Για την κατάρτιση της λίστας των βουλευτών, οι ηγεσίες των κομμάτων συνήθως σέβονται τα αποτελέσματα «σταυροδοσίας» της πρώτης κάλπης τοποθετώντας πρώτο στην σειρά τον υποψήφιο βουλευτή που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019