Σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών – Δείτε όλα τα άρθρα

Βγήκε το απόγευμα της Τετάρτης σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομοφύλων ζευγαριών, όπως είχε προαναγγείλει στο υπουργικό συμβούλιο το πρωί, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. 

Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, «το Σχέδιο Νόμου που βγήκε σήμερα σε διαβούλευση είναι ένα λιτό και περιεκτικό νομοθετικό κείμενο που, εφόσον υπερψηφιστεί από το Κοινοβούλιο, θα επεκτείνει τη δυνατότητα σύναψης γάμου και σε πρόσωπα του ίδιου φύλου και θα εξασφαλίσει νομική προστασία των παιδιών τους, καθιστώντας την Ελλάδα την 37η χώρα στον κόσμο που θεσμοθετεί την “Ισότητα στον Γάμο”».

Κατεβάστε το νομοσχέδιο ΕΔΩ

«Γάμος συνάπτεται μεταξύ δύο προσώπων διαφορετικού ή ίδιου φύλου»

«Πέρα από τη ρητή πρόβλεψη ότι “Ο γάμος συνάπτεται μεταξύ δύο προσώπων διαφορετικού ή ίδιου φύλου” δεν υπάρχει άλλη ουσιώδης παρέμβαση στον Αστικό Κώδικα. Οι τροποποιήσεις του νομοσχεδίου δεν αγγίζουν τον θρησκευτικό γάμο, καθώς οι προϋποθέσεις του και κάθε θέμα σχετικό με αυτόν διέπονται από το τυπικό και τους κανόνες του δόγματος ή του θρησκεύματος σύμφωνα με το οποίο γίνεται η ιεροτελεστία. Ούτε και οι διατάξεις για την υιοθεσία τροποποιούνται, καθώς κάτι τέτοιο δεν απαιτείται νομοτεχνικά για να επιτρέπεται -υπό τους ίδιους, αυστηρότατους όρους, βέβαια- και στα ζευγάρια ομοφύλων που θα συνάψουν γάμο. Επίσης το νομοσχέδιο δεν τροποποιεί καθόλου το πλαίσιο της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στη χώρα μας, που λειτουργεί από το 2002» σημειώνουν οι ίδιες πηγές.

Συνεχίζουν δε επισημαίνοντας ότι το νομοσχέδιο σκόπιμα δεν επεμβαίνει οριζόντια σε μεγάλο αριθμό διατάξεων του Αστικού Κώδικα ή του εργατικού ή κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου. Δεν αντικαθιστά νομικούς όρους όπως η μητρότητα, η μητέρα, ο πατέρας κ.ά, ούτε εισάγει νέους, όπως Γονέας 1/ Γονέας 2, παρά μόνον προχωρά σε αναγκαίες παρεμβάσεις όπου αυτό είναι απαραίτητο, γιατί διαφορετικά θα προέκυπτε κενό νόμου.

Ρυθμίσεις για γάμους και οικογένειες του εξωτερικού

Όπως σημειώνουν «το νομοσχέδιο προβλέπει ότι γάμοι ομόφυλων ζευγαριών που τελέστηκαν στο εξωτερικό θα ισχύουν, υπό προϋποθέσεις, αναδρομικά από τον χρόνο τέλεσής τους (κατά το πρότυπο του νόμου που θέσπισε τον πολιτικό γάμο το 1982, που προέβλεπε αντίστοιχα την αναδρομική αναγνώριση των πολιτικών γάμων που είχαν συναφθεί στο εξωτερικό). Για όσα από τα παραπάνω ομόφυλα ζευγάρια έχουν τελέσει επιπλέον και σύμφωνο συμβίωσης στην Ελλάδα, θα δίνεται η δυνατότητα επιλογής μίας από τις δύο οικογενειακές έννομες σχέσεις καθώς δεν μπορούν να συνυπάρχουν και οι δύο. Στις εν λόγω διατάξεις ακολουθήθηκαν οι βέλτιστες νομοθετικές πρακτικές άλλων χωρών.

»Με στόχο τη νομοθετική διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό, το νομοσχέδιο περιέχει ρύθμιση για τη νομική αναγνώριση της σχέσης με τον γονέα ή τους γονείς τους και στην Ελλάδα, εφόσον αυτή προκύπτει από επίσημα δημόσια έγγραφα ή δικαστικές αποφάσεις. Η διάταξη αυτή εκπληρώνει υποχρέωση της χώρας μας που απορρέει από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) όπως έχουν ερμηνευθεί από τα αντίστοιχα δικαστήρια, που επιτάσσουν, χάριν του συμφέροντος του παιδιού, όποιος είναι αναγνωρισμένος γονέας σε μια χώρα, να αναγνωρίζεται ως τέτοιος και στις υπόλοιπες χώρες. Το νομοσχέδιο, ρυθμίζοντας με προσοχή αυτές τις περιπτώσεις, βάζει τέλος στο σημερινό παράδοξο τα μέλη μιας οικογένειας που ζει και αναγνωρίζεται στο εξωτερικό, μόλις έρχονται στην Ελλάδα να θεωρούνται άτομα άγνωστα μεταξύ τους, όπως και στο επίσης παράδοξο και άδικο σε ορισμένες περιπτώσεις να μη μπορούν, παιδιά Ελλήνων, να λάβουν την ελληνική ιθαγένεια!».

Μεταβατικές διατάξεις

Παράλληλα τονίζεται πως «Με το νομοσχέδιο παρέχεται η δυνατότητα στα ζευγάρια του ίδιου φύλου που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης να παντρευτούν μέσα σε ένα χρόνο από την ψήφιση του νόμου και ο γάμος τους να ισχύσει αναδρομικά από τη σύναψη του συμφώνου συμβίωσης. Και τούτο, διότι σημαντικός αριθμός ομόφυλων ζευγαριών θα επέλεγε να παντρευτεί αντί να συνάψει συμφωνο συμβίωσης, αν ο γάμος προσφερόταν εξαρχής ως επιλογή για τη νομική αναγνώριση της σχέσης τους. Το νομοσχέδιο και εδώ ακολουθεί τη βέλτιστη πρακτική άλλων χωρών».

Εργατική νομοθεσία 

«Ως προς την εργατική νομοθεσία, το νομοσχέδιο προχωρά στις απαραίτητες (τεχνικής φύσεως) προσαρμογές των διατάξεων εργατικού δικαίου, δικαίου κοινωνικής ασφάλισης και υπαλληλικού δικαίου για ομόφυλους συζύγους και γονείς, π.χ. σε ζητήματα άδειας μητρότητας (που είναι ήδη μεταβιβάσιμη στον πατέρα) ή επέκτασης της εξάμηνης προστασίας από απόλυση και σε ομόφυλους γονείς που υιοθετούν παιδί (η προστασία ήδη προβλέπεται και για την υιοθεσία)», επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές.

Η ανάρτηση στο opengov.gr

Το συνοδευτικό κείμενο από τον υπουργό Επικρατείας, Άκη Σκέρτσο στην πλατφόρμα για τη δημόσια διαβούλευση αναφέρει:

«Δημόσια διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του Υπουργού Επικρατείας με τίτλο: «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις»

Τίθεται από σήμερα Τετάρτη, 24 Ιανουαρίου 2024, σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του Υπουργού Επικρατείας με τίτλο «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις».

Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θεσμοθετεί στην ελληνική έννομη τάξη τον γάμο μεταξύ δύο προσώπων ανεξάρτητα από το φύλο τους, προκειμένου να επιτευχθούν η ισότητα στον γάμο και η νομική προστασία οικογενειών. Η θεσμοθέτηση της ισότητας στον γάμο δημιουργεί και ισότητα στα δικαιώματα παιδιών ομόφυλων ζευγαριών που ήδη υπάρχουν.

Η προβλεπόμενη επέκταση του δικαιώματος σύναψης γάμου αποτελεί ένα αποφασιστικό βήμα προς την κατεύθυνση της εμπέδωσης της ισότητας και της άρσης του κοινωνικού αποκλεισμού και των διακρίσεων σε βάρος των ομόφυλων ζευγαριών και εντάσσεται στo ευρύτερο πλαίσιο της δημιουργίας μιας κοινωνίας χωρίς διακρίσεις. Έτσι η χώρα μας προστίθεται στον μακρύ κατάλογο των χωρών που αναγνωρίζουν την ισότητα στον γάμο, από μακρού χρόνου, όπως η Ολλανδία, το Βέλγιο, ο Καναδάς, η Σουηδία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία, η Αργεντινή, η Δανία, η Γαλλία, η Βραζιλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ή πιο πρόσφατα, όπως η Φινλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, η Εσθονία, η Γερμανία, η Μάλτα, η Αυστραλία, η Ελβετία και οι ΗΠΑ (συνολικά 36 χώρες στον κόσμο).

Το σχέδιο νόμου, η σύνταξη του οποίου βασίστηκε και στη νομοθετική πρακτική που ακολουθήθηκε σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν ήδη καθιερώσει την ισότητα στον γάμο (Γαλλία, Γερμανία κ.ά), στοχεύει με δεκατρία μόλις άρθρα και με ελάχιστες παρεμβάσεις στον Αστικό Κώδικα και τη λοιπή νομοθεσία να κατοχυρώσει τη δυνατότητα των ομόφυλων ζευγαριών να συνάπτουν γάμο, συμπεριλαμβάνοντας όλες τις απαραίτητες σχετικές μεταβατικές διατάξεις που συνδέονται με αυτόν, καθώς και ρυθμίσεις σχέσεων συγγένειας με στοιχεία αλλοδαπότητας. Επίσης γίνονται οι αναγκαίες παρεμβάσεις για ίση πρόσβαση των ομόφυλων ζευγαριών σε δικαιώματα της εργατικής νομοθεσίας. Τέλος, το νομοσχέδιο ενισχύει την προστασία από διακρίσεις, επεκτείνοντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης και στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στην παροχή υπηρεσιών.

Το παρόν σχέδιο νόμου αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ, που είχε εκπονηθεί το 2021 από ειδική επιτροπή που είχε ορίσει ο Πρωθυπουργός με επικεφαλής τον πρώην Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Καθηγητή κ. Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο.

Σε αυτήν τη σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία σας καλούμε να συμμετάσχετε με τα σχόλια και τις επισημάνσεις σας στη δημόσια διαβούλευση, η οποία θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη, 31 Ιανουαρίου 2024 και ώρα 21:00.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΧΡΗΣΤΟΣ – ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΚΕΡΤΣΟΣ»

ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ:

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις» ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 1 Σκοπός

Ο παρών νόμος αποσκοπεί στη διασφάλιση της αρχής της ισότητας, μέσω της επέκτασης της δυνατότητας σύναψης γάμου και σε πρόσωπα του ιδίου φύλου και στην ενίσχυση της προστασίας από διακρίσεις, προς την κατεύθυνση της υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+.

Άρθρο 2 Αντικείμενο

Αντικείμενο του παρόντος νόμου αποτελούν: α) η τροποποίηση του Αστικού Κώδικα, προκειμένου να αναγνωρισθεί η δυνατότητα σύναψης γάμου από πρόσωπα του ιδίου φύλου, β) οι αναγκαίες παρεμβάσεις στην εργατική νομοθεσία για την προστασία των ομοφύλων συζύγων και γονέων, γ) η διεύρυνση της προστασίας από διακρίσεις και δ) η ειδικότερη ρύθμιση σχέσεων με στοιχεία αλλοδαπότητας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣΤΗΣ ΣΥΝΑΨΗΣ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΩΝΥΜΟ – ΛΗΞΙΑΡΧΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Άρθρο 3 Σύναψη γάμου από πρόσωπα του ιδίου φύλου – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 1350 Αστικού Κώδικα

Στην παρ. 1 του άρθρου 1350 του Αστικού Κώδικα, περί των όρων σύναψης γάμου, προστίθεται νέο, πρώτο, εδάφιο, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 1350
Όροι για τη σύναψη γάμου

Ο γάμος συνάπτεται μεταξύ δύο προσώπων διαφορετικού ή ίδιου φύλου. Για τη σύναψη γάμου απαιτείται συμφωνία των μελλονύμφων. Οι σχετικές δηλώσεις γίνονται αυτοπροσώπως και χωρίς αίρεση ή προθεσμία.».

Άρθρο 4 Απάλειψη διάκρισης λόγω φύλου κατά τον νομοθετικό ορισμό του επωνύμου των τέκνων σε περίπτωση μη επιλογής εκ μέρους των γονέων – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 1505 Αστικού Κώδικα

Στην παρ. 3 του άρθρου 1505 του Αστικού Κώδικα, περί του επωνύμου των τέκνων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, η φράση «έχουν για επώνυμο το επώνυμο του πατέρα τους» αντικαθίσταται από τη φράση «έχουν σύνθετο επώνυμο, αποτελούμενο από το επώνυμο και των δύο γονέων τους», β) προστίθενται εδάφια, δεύτερο και τρίτο, και το άρθρο 1505 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 1505

Επώνυμο των τέκνων

Οι γονείς υποχρεούνται να έχουν προσδιορίσει το επώνυμο των τέκνων τους με κοινή αμετάκλητη δήλωση τους. Η δήλωση γίνεται πριν από το γάμο, είτε σε συμβολαιογράφο, είτε στο λειτουργό, ενώπιον του οποίου θα τελεσθεί ο γάμος. Ο λειτουργός οφείλει να ζητήσει τη σχετική δήλωση.
Το οριζόμενο επώνυμο, κοινό για όλα τα τέκνα, μπορεί να είναι, είτε το επώνυμο του ενός από τους γονείς, είτε συνδυασμός των επωνύμων τους, που όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα από δύο επώνυμα.

Αν οι γονείς παραλείψουν να δηλώσουν το επώνυμο των τέκνων τους, σύμφωνα με τους όρους των προηγούμενων παραγράφων, τα τέκνα έχουν σύνθετο επώνυμο, αποτελούμενο από το επώνυμο και των δύο γονέων τους. Πρώτο τίθεται το επώνυμο με αρχικό που προηγείται στο αλφάβητο. Αν το επώνυμο του ενός ή και των δύο γονέων είναι σύνθετο, το επώνυμο των τέκνων σχηματίζεται με το πρώτο από τα δύο επώνυμα.».

Άρθρο 5 Καθορισμός υποχρέων προς δήλωση των γεννήσεων – Αντικατάσταση άρθρου 21 ν. 344/1976

Το άρθρο 21 του ν. 344/1976 (Α’ 143), περί των υπόχρεων προς δήλωση των γεννήσεων, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 21
Υπόχρεοι προς δήλωση των γεννήσεων

1. Υπόχρεοι προς δήλωση των γεννήσεων είναι:
α) καθένας εκ των γονέων,
β) ο/η ιατρός,
γ) ο μαιευτής/η μαία και
δ) οποιοσδήποτε παρευρισκόταν κατά τη διάρκεια του τοκετού.

2. Οι υπόχρεοι υπέχουν τη συγκεκριμένη υποχρέωση κατά τη σειρά αναφοράς της παρ. 1, η δε υποχρέωση των επομένων γεννάται μόνον εφόσον ο προηγουμένως αναφερθείς υπόχρεος δεν υπάρχει ή κωλύεται να δηλώσει τη γέννηση.

3. Η δήλωση μπορεί να γίνει και από αντιπρόσωπο καθενός εκ των γονέων, εφόσον αυτός είναι εφοδιασμένος με ειδική εντολή δυνάμει συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου.

Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών ρυθμίζονται όλα τα θέματα που αφορούν στην προσθήκη ή αντικατάσταση στοιχείων που απαιτούνται για τη σύνταξη ληξιαρχικών πράξεων κατά την καταχώριση αυτών στα ληξιαρχικά βιβλία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον παρόντα νόμο, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εκτέλεση του παρόντος νόμου.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ, ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΓΙΑ ΟΜΟΦΥΛΟΥΣ ΣΥΖΥΓΟΥΣ ΚΑΙ ΓΟΝΕΙΣ Άρθρο 6 Επέκταση παροχών και προνομίων σε ομόφυλους συζύγους και γονείς – Προσθήκη άρθρου 228 Α, παρ. 4 στο άρθρο 220 και παρ. 3 στο άρθρο 226 Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου, παρ. 3Α στο άρθρο 151 ν. 5078/2023

1. Μετά το άρθρο 228 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022, Α΄ 222), περί της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας, προστίθεται νέο άρθρο 228Α ως εξής:

«Άρθρο 228Α
Επέκταση παροχών και προνομίων σε ομόφυλους συζύγους και γονείς

Σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από ομόφυλους συζύγους, ο δικαιούχος της άδειας του άρθρου 228 γονέας καθορίζεται με κοινή δήλωση των συζύγων προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαιούχος γονέας δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά (7) μήνες από την άδεια προς τον άλλο γονέα, αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις με πλήρη ή μερική απασχόληση. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για τη μεταβίβαση της άδειας, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.».
2. Στο άρθρο 151 του ν. 5078/2023 (Α΄ 211), περί της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας, προστίθεται παρ. 3Α ως εξής:
«3Α. Σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από ομόφυλους συζύγους, ο δικαιούχος της ειδικής παροχής του παρόντος γονέας καθορίζεται με κοινή δήλωση των συζύγων προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαιούχος γονέας δικαιούται να μεταβιβάσει έως επτά (7) μήνες από την ειδική παροχή προς τον άλλον γονέα, ανεξαρτήτως αν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος ή αγρότης.».
3. Στο άρθρο 220 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου προστίθεται παρ. 4 ως εξής:
«4. Σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από συζύγους του ίδιου φύλου, η άδεια του παρόντος χορηγείται έπειτα από σχετική δήλωση προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες για το ποιος γονέας θα κάνει χρήση της άδειας. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους εργαζόμενους, σχετικές βεβαιώσεις.».
4. Στο άρθρο 226 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου προστίθεται παρ. 3 ως εξής:
«3. Σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από συζύγους του ίδιου φύλου, η άδεια του παρόντος χορηγείται έπειτα από σχετική δήλωση προς τον εργοδότη ή τους εργοδότες για το ποιος γονέας θα κάνει χρήση της άδειας. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους εργαζόμενους, σχετικές βεβαιώσεις.».
5. Σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από συζύγους του ίδιου φύλου, που είναι υπάλληλοι κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. (ν. 3528/2007, Α’ 26), καθορίζεται με δήλωση προς την υπηρεσία ποιος γονέας θα κάνει χρήση καθεμιάς εκ των διευκολύνσεων του τετάρτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 50 και του πρώτου και του δεύτερου εδαφίου της παρ. 9 του άρθρου 53 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ..

Άρθρο 7 Προστασία από την απόλυση των ομόφυλων γονέων – Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 281 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου

Στο άρθρο 281 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 80/2022, Α’ 222), περί προστασίας της μητρότητας, προστίθεται παρ. 4 ως εξής:

«4. Σε περίπτωση απόκτησης κοινού παιδιού από συζύγους του ίδιου φύλου, η προστασία του παρόντος χορηγείται έπειτα από σχετική δήλωση προς τους εργοδότες για το ποιος γονέας θα κάνει χρήση της προστασίας. Οι εργοδότες υποχρεούνται να παρέχουν στους εργαζόμενους, σχετικές βεβαιώσεις.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΕ ΑΛΛΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ Άρθρο 8 Εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στη διάθεση και παροχή αγαθών και υπηρεσιών – Τροποποίηση άρθρου 1 και παρ. 2 και 4 άρθρου 3 ν. 4443/2016

1. Στο άρθρο 1 του ν. 4443/2016 (Α’ 232), περί σκοπού, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην περ. β) η φράση «ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας» αντικαθίσταται από τη φράση «ταυτότητας, χαρακτηριστικών ή έκφρασης φύλου στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας», β) μετά από τη φράση «της 27ης Νοεμβρίου 2000,» προστίθεται η φράση «γ) λόγω φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, χαρακτηριστικών ή έκφρασης φύλου στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών παροχών και των φορολογικών διευκολύνσεων ή πλεονεκτημάτων, της εκπαίδευσης, και της πρόσβασης στη διάθεση και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών που διατίθενται (συναλλακτικά) στο κοινό, συμπεριλαμβανομένης της στέγης,» γ) η φράση «μεταξύ άλλων και για γ)» αντικαθίσταται από τη φράση «μεταξύ άλλων και για δ)» και το άρθρο 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 1
Σκοπός

Σκοπός των διατάξεων του Μέρους Α είναι η προώθηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και η καταπολέμηση των διακρίσεων: α) λόγω φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών σύμφωνα με την Οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2000, β) λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, χαρακτηριστικών ή έκφρασης φύλου στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας σύμφωνα με την Οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2000, γ) λόγω φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, χαρακτηριστικών ή έκφρασης φύλου στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών παροχών και των φορολογικών διευκολύνσεων ή πλεονεκτημάτων, της εκπαίδευσης, και της πρόσβασης στη διάθεση και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών που διατίθενται (συναλλακτικά) στο κοινό, συμπεριλαμβανομένης της στέγης, μεταξύ άλλων και για δ) τη διευκόλυνση της άσκησης των δικαιωμάτων των εργαζομένων στο πλαίσιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων σύμφωνα με την Οδηγία 2014/54/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Απριλίου 2014.».

2. Στην παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 4443/2016, περί πεδίου εφαρμογής, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) η φράση «Με την επιφύλαξη των παρ. 3, 4, 6» αντικαθίσταται από τη φράση «Με την επιφύλαξη των παρ. 3 και 6», β) μετά από τη φράση «αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης» προστίθεται η φράση «, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, χαρακτηριστικών ή έκφρασης φύλου» και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Με την επιφύλαξη των παρ. 3 και 6 του παρόντος, καθώς και του άρθρου 4, η αρχή της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, χαρακτηριστικών ή έκφρασης φύλου εφαρμόζεται σε όλα τα πρόσωπα, στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, και όσον αφορά:
α) την κοινωνική προστασία, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης,
β) τις κοινωνικές παροχές και τις φορολογικές διευκολύνσεις ή πλεονεκτήματα,
γ) την εκπαίδευση,
δ) την πρόσβαση στη διάθεση και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών που διατίθενται (συναλλακτικά) στο κοινό, συμπεριλαμβανομένης της στέγης.».

3. Η παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 4443/2016 αντικαθίσταται ως εξής:

«4. Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου αναφορικά με την αρχή της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης δεν εφαρμόζονται στις πάσης φύσεως παροχές που προσφέρουν τα δημόσια συστήματα ή τα εξομοιούμενα προς τα δημόσια, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης ή πρόνοιας.
Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου αναφορικά με την αρχή της ίσης μεταχείρισης δεν θίγουν τα μέτρα που είναι αναγκαία για την τήρηση της δημόσιας ασφάλειας, τη διασφάλιση της δημόσιας τάξης, την πρόληψη ποινικών παραβάσεων, την προστασία της υγείας και την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών άλλων.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΛΛΟΔΑΠΟΤΗΤΑΣ Άρθρο 9 Ρυθμίσεις περιπτώσεων προϋφιστάμενου γάμου προσώπων ιδίου φύλου που τελέστηκε στο εξωτερικό

1. Γάμοι Ελλήνων που τελέστηκαν στο εξωτερικό με πρόσωπα του ίδιου φύλου πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος σύμφωνα με το δίκαιο του τόπου τέλεσής τους θεωρούνται υποστατοί από τη στιγμή που έγιναν σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, εκτός αν:
α) Έστω ένας από τους συζύγους τέλεσε στο μεταξύ νέο έγκυρο γάμο.
β) Η ανυπαρξία του γάμου είχε ήδη αναγνωριστεί με αμετάκλητη απόφαση ελληνικού δικαστηρίου.
γ) O γάμος έχει λυθεί με οποιοδήποτε τρόπο ή ακυρωθεί. Αποφάσεις ξένων δικαστηρίων που έλυσαν ή ακύρωσαν γάμο θεωρούμενο ως ανυπόστατο κατά το προηγούμενο δίκαιο αναγνωρίζονται σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις.
2. Πρόσωπα του ίδιου φύλου που τέλεσαν γάμο στο εξωτερικό, ως προς τον οποίο συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 1, και στη συνέχεια σύναψαν σύμφωνο συμβίωσης του ν. 4356/2015 (Α’ 185), μπορούν, εντός ενός (1) έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος, να λύσουν τον γάμο τους με διαζύγιο και να δηλώσουν τη λύση του γάμου τους στο ληξιαρχείο όπου έχει καταχωριστεί το σύμφωνο. Η δήλωση γίνεται από κοινού, αυτοπροσώπως και χωρίς αίρεση η προθεσμία. Σε αυτή την περίπτωση, το σύμφωνο συμβίωσης θεωρείται έγκυρο από τον χρόνο κατάρτισής του. Διαφορετικά το σύμφωνο θεωρείται ότι δεν καταρτίστηκε. Ό,τι καταβλήθηκε σε εκπλήρωση του συμφώνου δεν αναζητείται.

Άρθρο 10 Γονεϊκή σχέση που έχει δημιουργηθεί στο εξωτερικό

1. Σχέση γονέα ή γονέων και τέκνου που έχει καταχωριστεί σε δημόσια έγγραφα ή δικαστική απόφαση τρίτης χώρας αναγνωρίζεται στην Ελλάδα, τηρουμένων και των διατάξεων για την αναγνώριση δικαστικών αποφάσεων όπου αυτή είναι απαραίτητη, ανεξαρτήτως του φύλου του ενός ή των δύο γονέων και της πρόβλεψης ή μη του τρόπου δημιουργίας της ως άνω σχέσης στο εσωτερικό δίκαιο. Δημόσια αρχή, δικαστήριο ή τρίτος δεν δύναται να αντιταχθεί στην αναγνώριση της γονεΐκής σχέσης του πρώτου εδαφίου που έχει δημιουργηθεί στο εξωτερικό ή στις συνέπειες από την αναγνώριση αυτή. Με την επιφύλαξη της παρ. 2, οι προξενικές αρχές και το Ειδικό Ληξιαρχείο υποχρεούνται σε καταχώριση πράξης αλλοδαπής δημόσιας αρχής που αποτυπώνει γονεϊκή σχέση που έχει ιδρυθεί σύμφωνα με τους κανόνες της οικείας έννομης τάξης και με τήρηση των εκεί προβλεπομένων διατυπώσεων.
2. Ειδικώς στην περίπτωση υιοθεσίας από συζύγους του ίδιου φύλου ή υιοθεσίας του παιδιού του ενός συζύγου από τον άλλο σύζυγο του ίδιου φύλου που έχει τελεστεί στο εξωτερικό κατά το δίκαιο του τόπου τέλεσής της, η υιοθεσία αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, από τον χρόνο που έγινε, με την επιφύλαξη του άρθρου 23 του Αστικού Κώδικα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 11 Αναδρομική ισχύς γάμου σε περίπτωση προηγούμενης σύναψης συμφώνου συμβίωσης

Πρόσωπα του ίδιου φύλου που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης του ν. 4356/2015 (Α’ 185), το οποίο δεν έχει λυθεί με οποιοδήποτε τρόπο ή ακυρωθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, μπορούν, εντός ενός (1) έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος, να τελέσουν γάμο και να προβούν σε δήλωση στο ληξιαρχείο στο οποίο έχει καταχωριστεί το σύμφωνο ότι επιθυμούν να ισχύσει αναδρομικά ο γάμος τους από τον χρόνο τέλεσης του συμφώνου. Οι σχετικές δηλώσεις γίνονται αυτοπροσώπως και χωρίς αίρεση ή προθεσμία. Σε αυτή την περίπτωση το σύμφωνο θεωρείται ότι δεν καταρτίστηκε. Ό,τι καταβλήθηκε σε εκπλήρωση του συμφώνου δεν αναζητείται.

Άρθρο 12 Καταργούμενες διατάξεις – Κατάργηση παρ. 3 άρθρου 3 ν. 4491/2017

Η παρ. 3 του άρθρου 3 του ν. 4491/2017 (Α΄ 152), περί της προϋπόθεσης αγαμίας για τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου, καταργείται.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’ ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ Άρθρο 13 Έναρξη ισχύος

Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν άλλως ορίζεται σε επιμέρους διατάξεις.

Μητσοτάκης: Θέμα ισότητας η θεσμοθέτηση των ομόφυλων ζευγαριών

Μιλώντας στους υπουργούς, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι σέβεται τη διαφορετική θέση της Εκκλησίας ενώ διαβεβαίωσε ότι δεν θα χαλάσει η συνεργασία Πολιτείας – Εκκλησίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε θέμα ισότητας τη θεσμοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών με το νομοσχέδιο, το οποίο παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο. 

Ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η τροπολογία της υπουργού Εσωτερικών Νίκης Κεραμέως που θα καθιερώνει την επιστολική ψήφο και στις εθνικές εκλογές θα επανέλθει μετά τις ευρωεκλογές, ενώ ειδική αναφορά έκανε και στο νομοσχέδιο για τον νέο δικαστικό χάρτη, που θα παρουσιάσει ο υπουργός Δικαιοσύνης, κάνοντας λόγο για μια «σημαντική μεταρρύθμιση», που εκκρεμεί εδώ και 100 χρόνια. 

Η παρουσίαση του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια στο υπουργικό: Μπαίνει τέλος στις διακρίσεις

Υπενθυμίζεται πως έμφαση στην εξάλειψη των διακρίσεων, τόσο για τα ομόφυλα ζευγάρια, όσο και για τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών έδωσε ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου για την ισότητα στον γάμο. Ο υπουργός ανέφερε ότι ήδη υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνουν με ομόφυλα ζευγάρια, αλλά ο νόμος δεν αναγνωρίζει τον δεύτερο γονέα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν ακόμα και bulling. 

Ο υπουργός επανέλαβε τα γνωστά στοιχεία σχετικά με τις χώρες που αναγνωρίζουν τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών – είναι 39 σε ολόκληρο τον πλανήτη και από αυτές, οι 20 είναι στην δυτική Ευρώπη.  Κατέληξε δε με αναφορά στην απόφαση του Ανωτάτου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου των ΗΠΑ του 2015, σχετικά με τα ζευγάρια ομοφύλων: «Θα ήταν λάθος να ισχυριστούμε ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν σέβονται την ιδέα του γάμου. Η αλήθεια είναι ότι τον σέβονται και τον σέβονται τόσο βαθιά που αποζητούν την προσωπική τους ολοκλήρωση μέσα από αυτόν. Προσδοκούν ότι δεν θα είναι καταδικασμένοι να ζουν στη μοναξιά, αποκλεισμένοι από έναν από τους αρχαιότερους θεσμούς του πολιτισμού μας.Το Σύνταγμα τους αναγνωρίζει αυτό το δικαίωμα». 

Δείτε όλη την παρουσίαση: 

Η ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου

Συνεδρίασε σήμερα, 24 Ιανουαρίου 2024, υπό την Προεδρία του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, το Υπουργικό Συμβούλιο.

Μετά την εισαγωγική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού, ο Υπουργός Επικρατείας κ. Χρήστος – Γεώργιος Σκέρτσος παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο για την ισότητα στον πολιτικό γάμο.

Το νομοσχέδιο εισάγει την ισότητα στον πολιτικό γάμο για όλους τους Έλληνες πολίτες, χωρίς διακρίσεις, και ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού και προστατεύει τα συμφέροντα των παιδιών, ρυθμίζοντας ζητήματα οικογενειακού δικαίου σε οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών. 

Αποτελεί υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+, που περιλαμβανόταν στο προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ. Η Νέα Δημοκρατία είναι το κόμμα της έννομης τάξης, των δικαιωμάτων αλλά και των υποχρεώσεων. Η ισότητα των πολιτών απέναντι στον νόμο είναι συστατικό στοιχείο κάθε φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Την ισότητα στον γάμο έχουν νομοθετήσει 36 χώρες στον κόσμο και στις 5 ηπείρους, 20 από τις οποίες βρίσκονται στην Ευρώπη. Η νομοθέτηση της ισότητας στον γάμο αυτόματα συνεπάγεται την εφαρμογή ολόκληρου του νομοθετικού πλαισίου των σχέσεων συγγένειας, συμπεριλαμβανομένης και της υιοθεσίας, που έχει θεσπιστεί και ισχύει σε 39 χώρες στον κόσμο, εκ των οποίων 23 κράτη βρίσκονται στην Ευρώπη και 16 είναι κράτη-μέλη της Ε.Ε., όπου επιτρέπεται η υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια. 

Με το νομοσχέδιο δεν επεκτείνεται το δικαίωμα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής σε ζευγάρια ανδρών και σε ζευγάρια εκτός γάμου ή σε σύμφωνο συμβίωσης, δεν γίνεται καμία αναφορά στις έννοιες: Γονέας 1/ Γονέας 2 και δεν τροποποιείται καθόλου το νομοθετικό πλαίσιο για το Σύμφωνο Συμβίωσης

Πρώτο Θέμα