Λίγα μόλις 24ωρα από το επεισόδιο με τους τούρκους ψαράδες στη Λέρο και τις κατηγορίες του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι η Ελλάδα ευθύνεται για την ένταση στο Αιγαίο, απελευθερώνονται οι δύο έλληνες στρατιωτικοί.
Τους τελευταίους μήνες οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται στο χειρότερο σημείο, κι όχι μόνο λόγω των Μητρετώδη και Κούκλατζη. Κανείς δεν ξεχνά τα «θερμά» επεισόδια με τουρκικά και ελληνικά πλοία σε «ναυμαχίες» που κινούνται στα όρια της πολεμικής ρήξης.
Είναι 3 Μαίου και το τουρκικό εμπορικό πλοίο «Karmate» εμβόλισε το ελληνικό πολεμικό πλοίο «Αρματωλός».
Το περιστατικό σημειώθηκε περίπου στις 4 τα ξημερώματα και είναι άγνωστο αν πρόκειται για γκάφα των Τούρκων που βρίσκονταν στη γέφυρα του εμπορικού ή αν το τουρκικό εμπορικό πλοίο Karmate έβαλε στο στόχαστρο το ελληνικό πολεμικό πλοίο. Το περιστατικό σημειώθηκε 4 ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά της Μυτιλήνης με το τουρκικό πλοίο των 2.000 τόνων να προσεγγίζει το ελληνικό πολεμικό πλοίο από πίσω και αριστερα και με τη δεξιά του πλευρά να πέφτει πάνω στην κανονιοφόρο του ΠΝ.
Παρόμοιο περιστατικό είχε σημειωθεί στις 17 Ιανουαρίου όταν τότε σκάφος της τουρκικής ακτοφυλακής είχε ακουμπήσει την κανονιοφόρο «Νικηφόρος». Οι Τούρκοι παραβίασαν τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Η κανονιοφόρος ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ που περιπολούσε στην περιοχή κατευθύνθηκε στο σημείο και έκανε όλες τις προβλεπόμενες ενέργειες για την απομάκρυνση του τουρκικού σκάφους.
Σύμφωνα με το ΓΕΝ από λάθος χειρισμούς των τούρκων τα δύο πλοία συγκρούστηκαν δίχως ευτυχώς να υπάρξουν τραυματισμοί ή υλικές ζημιές.
Επίσης, στις 23:40 της 12ης Φεβρουαρίου, το τουρκικό πλοίο «UMUT» εμβόλισε το σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής «Γαύδος» με αποτέλεσμα να προκαλέσει σοβαρές ζημιές στην πρύμνη.
Μέλος του πληρώματος, περιέγραψε τις δραματικές στιγμές που έζησε δηλώνοντας χαρακτηριστικά: «όταν έφτασε στα 50-60 μέτρα από εμάς, ήμασταν πια σίγουροι ότι δεν μπλοφάρει. Δεν έκοψε ταχύτητα, δεν άλλαξε κατεύθυνση. Ο καπετάνιος κατάλαβε ότι πρέπει να αντιδράσει άμεσα, όπως κι έκανε. Ανέπτυξε ταχύτητα και το τουρκικό σκάφος μας χτύπησε στην πρύμνη. Αν δεν αντιδρούσαμε θα μας έβρισκε στη μέση του πλοίου και θα μας βούλιαζε».
Πυροβολισμοί
Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς και το επεισόδιο στη Ρω με την ελληνική περίπολο να ρίχνει κατά ριπάς σε τουρκικό ελικόπτερο που έκανε διελεύσεις πάνω από το νησί.
Ηταν 9 Απριλίου περίπου στις 22.30, πάνω από τη νήσο Ρω, δυτικά του Καστελόριζου, όταν τουρκικό ελικόπτερο πραγματοποίησε χαμηλή πτήση πάνω από το νησί.
Η ελληνική στρατιωτική φρουρά απάντησε με τροχιοδεικτικά πυρά στον αέρα και το ελικόπτερο απομακρύνθηκε άμεσα. Επρόκειτο για ελικόπτερο της τουρκικής ακτοφυλακής που με σβηστά τα φώτα και χωρίς διακριτικά, πέταξε σε ύψος κάτω των 100 μέτρων (300 πόδια).
Τα περιστατικά αυτά δείχνουν ότι τους τελευταίους μήνες κλιμακώθηκε η ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών, σε τέτοιο σημείο που ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς να δηλώσει σε συνέντευξή του ότι δύο – τρεις φορές φτάσαμε κοντά σε πολεμική ρήξη με την Τουρκία.
Φυσικά καθημερινές ήταν οι προκλητικές δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων κατά του προέδρου της Δημοκρατίας, του πρωθυπουργού ή άλλων υπουργών. Και βεβαίως οι συνεχείς απειλές ότι το Αιγαίο θα γίνει «υγρός τάφος» για τους Ελληνες είχαν δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο σκηνικό.
Κι όμως, το τουρκικό δικαστήριο, εκεί που κανείς δεν το περίμενε, απελευθερώνει τους δύο στρατιωτικούς, σε μια απόφαση που «μυρίζει» πολιτική παρέμβαση.
Το ερώτημα που γεννιέται από εδώ και στο εξής είναι ένα και απασχολεί όλους τους Ελληνες: Θα παραμείνει το σκηνικό πολέμου μεταξύ των δύο χωρών;
Πολλοί αναρωτιούνται αν πρόκειται για μια κίνηση καλής θέλησης, ένα βήμα προσέγγισης της Αγκυρας προς την Αθήνα. Οι πρώτες δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα, του Προκόπη Παυλόπουλου αλλά και του Πάνου Καμμένου, κινήθηκαν στη λογική των ευχολογίων. Μουδιασμένες αντιδράσεις γιατί κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει αν η Τουρκία κάνει βήματα βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Οι περισσότερες απόψεις συγκλίνουν στο γεγονός ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι μεν στριμωγμένος, αλλά δεν αποκλείεται να συνεχίσει να είναι προκλητικός απέναντι στην Ελλάδα. Η «εξαγωγή» των εσωτερικών προβλημάτων της Τουρκίας έχει ξανασυμβεί με σκοπό τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να γίνει ένα βήμα βελτίωσης των σχέσεων.
Λίγες ώρες μετά την απελευθέρωση των ελλήνων στρατιωτικών τα τουρκικά ΜΜΕ ασχολούνταν ιδιαίτερα με την πρόσκληση που απηύθυνε ο Πάνος Καμμένος στον τούρκο ομόλογό του, Χ. Ακάρ να επισκεφτεί την Αθήνα. Κάποιοι αναλυτές μάλιστα έκαναν λόγο για «διπλωματική νίκη της Αγκυρας». Ενώ το τουρκικό πρακτορείο «Ανατολού», μετά τις δηλώσεις του Προκόπη Παυλόπουλου, έβαζε τίτλο: «Ξεκινά μια καινούργια αρχή με την απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών».
Τι λένε οι ειδικοί
Μιλώντας στα nea.gr ο καθηγητής Γεωπολιτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννης Θ. Μάζης, αναφέρεται και στην επόμενη ημέρα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Και τονίζει: «Σε καμία περίπτωση δεν θα σημάνει βελτίωση σχέσεων. Αντίθετα οι σχέσεις με την Ελλάδα θα οξύνονται. Και ιδιαίτερα στα μέτωπα του Αιγαίου και της Αποκλειστικής Οικνονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ η Τουρκία θα συνεχίσει να παρεμβαίνει στα ζητήματα της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης (μουφτεία), όπως και σε οποιαδήποτε προσπάθεια της Ελλάδας να προχωρήσει σε ρύθμιση της ΑΟΖ με την Αλβανία».
Για το ίδιο θέμα, ο καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πάντειο, Κώστας Λάβδας αναφέρει στο liberal:
«Κανείς δεν θα έπρεπε να αναμένει ότι μετά την επανεκλογή Ερντογάν θα χειροτερέψουν αισθητά κι άλλο οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει και ότι θα τις δούμε να βελτιώνονται. Θυμίζω ότι παράλληλα με τη σημερινή απολύτως πολιτική απόφαση αποφυλάκισης, οι προκλήσεις στο Αιγαίο συνεχίζονται, ειδικά στη θάλασσα των Δωδεκαννήσων, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα όλων, τα όσα συνέβησαν ανοικτά της Λέρου.
Όπως λοιπόν δεν αναμέναμε κάποια έκρηξη στα ελληνοτουρκικά, έτσι και δεν θα υπάρξει βελτίωσή τους. Η ένταση θα είναι συνεχής και ελεγχόμενη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Τουρκία αποτελεί και θα αποτελεί μια δομική απειλή για την Ελλάδα. Ως τέτοια πρέπει στρατηγικά, με σχέδιο αλλά και με νηφαλιότητα να αντιμετωπίζεται από τις ελληνικές κυβερνήσεις.
Η εξωτερική πολιτική θα κινείται στο πλαίσιο της μακρόχρονης δομικής αντιπαλότητας που πρέπει να τη διαχειριστούμε σε στρατηγικό βάθος.
Τέλος, ο καθηγητής Αγγελος Συρίγος, σε άρθρο του στην Καθημερινή τονίζει:
«Με την αιφνιδιαστική του κίνηση ο Ερντογάν ήθελε να περάσει διάφορα μηνύματα:
•Προς τις ΗΠΑ και την Ευρώπη: Το καθεστώς δεν είναι απόλυτο και μονολιθικό. Υπάρχει ελπίδα σύντομης απελευθερώσεως του αμερικανού πάστορα και ίσως και άλλων.
•Προς τις ΗΠΑ: Οι δύο έλληνες στρατιωτικοί αφέθησαν μετά από απόφαση τουρκικού δικαστηρίου. Επομένως και η υπόθεση του πάστορα πρέπει να περάσει τυπικώς μέσα από την τουρκική δικαιοσύνη. Ήδη ένας τούρκος δημοσιογράφος, ο Αμπντουκαντίρ Σεβί, γνωστός για τις στενές του σχέσεις με το κυβερνών ισλαμικό κόμμα, έγραψε ότι η απελευθέρωση του πάστορα είναι θέμα χρόνου, εάν οι ΗΠΑ παρουσιάσουν στοιχεία για τα προβλήματα που έχει προκαλέσει στην ψυχική του υγεία η σχεδόν διετής παραμονή στις φυλακές.
•Προς τις διεθνείς αγορές: Η απελευθέρωση είναι σημάδι επιστροφής της Τουρκίας σε μία πιο λογική στάση. Οι αγορές που είναι εξαιρετικά ευαίσθητες σε σχετικές κινήσεις ελπίζεται ότι θα το καταγράψουν και θα μειωθούν οι διεθνείς οικονομικές πιέσεις προς την τουρκική λίρα.
in.gr
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019