grylos-aggouridakis

Λεονίντ Μπρέζνιεφ, η τελευταία… μεγάλη Αρκούδα

Σαν σήμερα, στις 16 Ιουνίου του 1977, ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ γίνεται πρόεδρος της ΕΣΣΔ. Εξ ου και το αφιέρωμα που ακολουθεί.

Ο Λεονίντ Ιλίτς Μπρέζνιεφ ήταν Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης από το 1964 μέχρι το 1982 και Πρόεδρος του Προεδρείου του Ανωτάτου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ από το 1977 ως το 1982. Τιμήθηκε τέσσερις φορές με τον τίτλο Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης και του είχε απονεμηθεί ο τίτλος του Στρατάρχη της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο Μπρέζνιεφ μαζί με άλλα στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, απομάκρυναν τον Χρουστσόφ από την εξουσία στις 14 Οκτωβρίου 1964 μετά από πολύμηνο σχεδιασμό. Ο Μπρέζνιεφ ανέλαβε καθήκοντα Γενικού Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του Κ.Κ.Σ.Ε. την ίδια ημερομηνία.

Επί εποχής Μπρέζνιεφ, η Σοβιετική Ένωση απομακρύνθηκε από τις πολιτικές του Χρουστσόφ και προσέγγισε ξανά τη σταλινική θεωρία. Ο ίδιος ο Μπρέζνιεφ ενθάρρυνε ιδιαίτερα την λατρεία προς το πρόσωπό του και ενέτεινε την προπαγάνδα.

Η Σοβιετική Ένωση άρχισε επίσης να επεμβαίνει στο εσωτερικό άλλων κομουνιστικών κρατών-δορυφόρων, καταστέλνοντας τον Αύγουστο του 1968 την εξέγερση της Πράγα στην Τσεχοσλοβακία και εγκαθιστώντας εκεί το σταλινικό καθεστώς του Γκούσταβ Χούζακ. Το 1979, η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στο Αφγανιστάν με πολυάριθμα στρατεύματα και εγκαθίδρυσε εκεί κομουνιστικό καθεστώς. Η αντίδραση, ωστόσο των φανατικά αντικομουνιστών μουσουλμάνων “μουτζαχεντίν”, οι οποίοι μάλιστα εξοπλίζονταν από τις Η.Π.Α. ήταν ιδιαίτερα σφοδρή και ο σοβιετικός στρατός αντιμετώπισε απρόσμενες δυσκολίες. Η Σοβιετική Ένωση κατάφερε να εγκαθιδρύσει μία κομουνιστική κυβέρνηση, αλλά ο σφοδρός ανταρτοπόλεμος είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου ατόμων και μία φανερή ήττα για τη Σοβιετική Ένωση.

Τα χρόνια διακυβέρνησης του Μπρέζνιεφ σε οικονομικό επίπεδο αποκαλούνται τα “χρόνια της αποτελμάτωσης”, περίοδος κατά την οποία παρατηρήθηκε μία συνεχής παρακμή στην οικονομία της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Μπρέζνιεφ παραχώρησε μία σχετική αυτονομία στις κρατικές επιχειρήσεις, καθώς επέτρεψε να καθορίζουν οι ίδιες το ύψος της παραγωγής τους και την τιμολόγηση των προϊόντων τους, πάντοτε όμως στο πλαίσιο των πενταετών προγραμμάτων παραγωγής και τον προϋπολογισμό του κράτους. Ο Μπρέζνιεφ προσπάθησε να έρθει σε συνεννόηση με τη Δύση και αυτή η πολιτική πέτυχε εν μέρει, καθώς στη δεκαετία του 1970 παρατηρήθηκε ύφεση του Ψυχρού Πολέμου, το λεγόμενο δόγμα detente. Παράλληλα, η Σοβιετική Ένωση άρχισε να παρουσιάζει ελλείψεις στην τεχνολογική πρόοδο σε σχέση με τη Δύση και το τεχνολογικό χάσμα άρχισε να γίνεται χαώδες.

Ο συντηρητισμός του Μπρέζνιεφ δεν επέτρεψε την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Μπρέζνιεφ επίσης δεν πήρε αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς, η οποία εξελίχτηκε σε μείζον πρόβλημα. Οι στρατιωτικές δαπάνες καταλάμβαναν ετησίως το 12,5% του Α.Ε.Π. της Σοβιετικής Ένωσης, λόγω του στρατιωτικού παρεμβατισμού της Σοβιετικής Ένωσης και του ανταγωνισμού με τις Η.Π.Α.

Το 1975, ο Μπρέζνιεφ υπέστη σοβαρή καρδιακή προσβολή λόγω της αρτηριοσκλήρηνσης από την οποία έπασχε και άρχισε να προκύπτει το πρόβλημα της διαδοχής του, καθώς από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, η ανώτατη ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης αποτελούνταν από ηλικιωμένους άνδρες άνω των 70 ετών, οι περισσότεροι εκ των οποίων αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως και ο Μπρέζνιεφ. Ο Μπρέζνιεφ λέγεται ότι δεν ασκούσε πραγματική εξουσία τα τελευταία έτη της ζωής του, καθώς οι συνεργάτες του είχαν επιδοθεί σε έναν αγώνα εξουσίας για τη διαδοχή του. Ο Μπρέζνιεφ απεβίωσε στις 10 Νοεμβρίου 1982 από έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ηλικία 75 ετών και τάφηκε με όλες τις πρέπουσες τιμές ενός αρχηγού κράτους. Ο Γιούρι Αντρόπωφ, τέως διοικητής των μυστικών υπηρεσιών (ΚGB) τον διαδέχτηκε στην ηγεσία του Κομουνιστικού Κόμματος αν και ήταν και αυτός ηλικιωμένος και άρρωστος.

 

 

 

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ
Click to Hide Advanced Floating Content