Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος
Πριν από μήνες, έφυγε πλήρης ημερών (περίπου 100 ετών), ο τελευταίος θρύλος της Πολεμικής Αεροπορίας, την περίοδο του πολέμου! Ο Βύρων Σαχαρίδης.
Ένας ατρόμητος μαχητής των αιθέρων, ένα πολεμικό… πολυεργαλειο, που έδρασε στην κατεχόμενη Ελλάδα, την Μέση Ανατολή, την βόρειο Αφρική, την Μεσόγειο, την Ιταλία και την Γιουγκοσλαβία, δραπέτευσε τρεις φορές κάτω από μυθιστορηματικές συνθήκες και στο τέλος της ένδοξης διαδρομής του… τον αποστράτευσε η χούντα των συνταγματαρχών!
ΔΕΥΤΕΡΟΕΤΗΣ ΙΚΑΡΟΣ ΣΤΟ ΤΑΤΟΙ
Ο πατέρας του ήταν εργολάβος δημοσίων έργων στην Τσαρική Ρωσία.
Η οικογένειά του επέστρεψε στην Ελλάδα με το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης το 1917.
Ο Βύρων Σαχαρίδης γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου του 1920 στην Αθήνα και ήταν το τέταρτο παιδί της οικογένειας. Σπούδασε στο Λεόντειο Λύκειο και από μικρός ονειρευόταν να πετάξει.
Έτσι και έκανε.
Εισήχθη στη Σχολή Ικάρων το 1939 και η ιστορία του ξεκινάει από την 28η Οκτωβρίου 1940 όπου η σχολή του στο Τατόι δέχτηκε τα πρώτα ιταλικά πυρά….
Στην Σχολή Αεροπορίας, το πρωινό εκείνο της 28ης Οκτωβρίου, ακούσαμε τις σειρήνες να ηχούν δαιμονισμένα: «συναγερμός».
Αμέσως όλη η Σχολή Ικάρων με τους αξιωματικούς επιτηρητές τρέξαμε στα καταφύγια και τα ορύγματα που βρίσκονταν λίγο έξω από το αεροδρόμιο.
Στον ουρανό, διακρίναμε σε μεγάλο ύψος, σχηματισμούς αεροπλάνων με κατεύθυνση από τον Πειραιά προς το Τατόι.
Η αντιαεροπορική άμυνα, προφανώς από σύγχυση και έλλειψη ορθών πληροφοριών, εξέλαβε τα αεροπλάνα αυτά ως αγγλικά και δεν αντέδρασε.
Η πρώτη αντίδραση της αντιαεροπορικής μας άμυνας, εκδηλώθηκε μόλις άρχισαν να πέφτουν οι πρώτες βόμβες, με προφανή στόχο το αεροδρόμιο του Τατοϊου.
Αργότερα μάθαμε πως τα αεροσκάφη αυτά ήταν τα τρικινητήρια βομβαρδιστικά της Ιταλικής Αεροπορίας «Savoia Marchetti»….». ειχε πει παλιότερα στον ιστορικό Νίκο Γιαννόπουλο.
Ο τότε δευτεροετής Ίκαρος της 9ης εκπαιδευτικής σειράς μεταφέρθηκε στο Άργος για τη συνέχεια της εκπαίδευσης. Αμέσως μετά έφτασε στη Κρήτη.
Βρέθηκε στο νησί την περίοδο της «Μάχης της Κρήτης».
Ο ίδιος όπως και η σειρά του είχαν εντολή να μην λάβουν μέρος στη μάχη.
Ωστόσο, παράκουσε την εντολή και όπως αποδείχτηκε πήρε την σωστή απόφαση την κατάλληλη στιγμή…
Ο ίδιος με έναν ακόμη Ίκαρο ήταν υπεύθυνοι για το αεροπολυβόλο της σχολής.
Καθώς έβλεπε να περνούν τα γερμανικά αεροπλάνα πάνω από το στρατόπεδο, σκέφτηκε ότι αργά ή γρήγορα θα ξεκινήσουν οι πρώτοι βομβαρδισμοί.
Έτσι αποφάσισε να αναλάβει δράση.
Με μία και μοναδική ριπή κατάφερε να πετύχει το δεξιό κινητήρα του γερμανικού αεροσκάφους, με αποτέλεσμα να πέσει φλεγόμενο στη θάλασσα….
Η ΣΥΛΛΗΨΗ ΚΑΙ Η ΑΠΟΔΡΑΣΗ
Λίγες μέρες μετά συνελήφθη από τους Γερμανούς κατακτητές ενώ βρισκόταν στο φαράγγι της Ίμβρου.
Η αιχμαλωσία του όμως δεν κράτησε για πολύ καθώς κατάφερε να αποδράσει.
Την επόμενη μέρα έφτασε στη Σούδα περπατώντας και με μοναδικό οδηγό την πολύτιμη πυξίδα του.
Για κακή του τύχη όμως έπεσε σε μπλόκο της Γκεστάπο, όπου συνελήφθη για δεύτερη φορά.
Οι Γερμανοί τον μετέφεραν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αιχμαλώτων, απ’ όπου κατάφερε ξανά να αποδράσει σαν φάντασμα, καθώς είχε εντοπίσει ένα σημείο στην περίφραξη, που το σύρμα ήταν πιο αραιό και είχε μικρό βάθος στο χώμα.
Κρύφτηκε με τη βοήθεια των Κρητικών, οι οποίοι τον φιλοξενούσαν στα σπίτια τους με κίνδυνο της ζωής τους.
Άλλωστε η Γκεστάπο είχε ανακοινώσει την εκτέλεση οποιουδήποτε προστάτευε αιχμαλώτους….
Δραπέτευσε από την Κρήτη χρησιμοποιώντας πλαστή ταυτότητα και επέστρεψε στην κατεχόμενη Αθήνα. Συγκρότησε μία πενταμελή ομάδα, με ναυτικούς και αεροπόρους με στόχο να φτάσουν στη Μέση Ανατολή.
Κινήθηκαν για μέρες στα βουνά στο Μαρμάρι Ευβοίας.
Ύστερα επιβιβάστηκαν σε καΐκι.
Όμως, ο καπετάνιος τους εγκατέλειψε στα Ψαρά και οι κάτοικοι του νησιού τους έκρυψαν στα Αντίψαρα.
Από εκεί τους μετέφερε ένας ντόπιος στις Οινούσσες.
Επόμενος σταθμός Τουρκία.
Σύλληψη για τρίτη φορά.
Στην πενταμελή ομάδα συμμετείχε, ένας ιδιώτης που γνώριζε έναν ανώτατο στρατιωτικό της χώρας.
Πληρώνοντας χιλιάδες λίρες έκαστος, κατάφεραν να περάσουν στη Συρία και να φτάσουν στη Γάζα της Παλαιστίνης, σε μια αεροπορική βάση, όπου εκπαιδεύονταν Έλληνες αεροπόροι. Ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του ως πολεμικός πιλότος και μετέπειτα εντάχθηκε στην 336η Ελληνική Μοίρα Δίωξης Βομβαρδισμού, που δρούσε κάτω από τον επιχειρησιακό έλεγχο της Βρετανικής Αεροπορίας – RAF.
Από τη θέση του πιλότου καταδιωκτικού συνόδευσε συμμαχικές νηοπομπές στη Μεσόγειο και συμμετείχε σε αποστολές στη Βόρειο Αφρική και την Κρήτη.
Η μοίρα του ανέλαβε τον βομβαρδισμό γερμανικών στόχων στη Κρήτη, όπου οι Έλληνες αεροπόροι υπέστησαν πολλές απώλειες μεταξύ αυτών και του διοικητή….
ΚΥΝΗΓΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟ
Ως πιλότος καταδιωκτικού θα συνοδεύσει συμμαχικές νηοπομπές στη Μεσόγειο και θα λάβει μέρος σε αποστολές στη Βόρειο Αφρική, εξορμώντας από πρόχειρα αεροδρόμια στην καυτή Λιβυκή έρημο.
Τον Σεπτέμβριο του 1944 ο Βύρων Παναγιώτης Σαχαρίδης μαζί με την 336 Μ/Δ θα μετακινηθεί στην Ιταλία καθώς τα γερμανικά στρατεύματα συμπτύσσονται στο ευρωπαϊκό έδαφος, και από εκεί εκτέλεσε επιθετικές περιπολίες στα γιουγκοσλαβικά παράλια.
Στις 14 Νοεμβρίου 1944, θα επιστρέψει μαζί με τις άλλες δυο ελληνικές Μοίρες στην ελεύθερη από τους Ναζί Αθήνα.
Έλαβε μέρος στις αεροπορικές επιχειρήσεις κατά των Γερμανών, που παρέμεναν ακόμη στα νησιά Μήλο και Κρήτη.
Μιλώντας για τον σπουδαίο αξιωματικό και ήρωα αεροπόρο πριν από καιρό η εγγονή του Βιολέτα Σαχαριδη, είχε πει συγκινημένη.
«Ο παππούς μου ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα και μπροστά από την εποχή του.
Ήταν ένας δυνατός άνθρωπος με τεράστια δύναμη ψυχής.
Για μένα αλλά και για όλους στην οικογένεια ήταν η έμπνευση, το παράδειγμα μας, ο οδηγός μας. Προσωπικά από καιρό είχα πειστεί πως δεν θα φύγει ποτέ από κοντά μας.
Στην πραγματικότητα θα είναι για πάντα μαζί μας.
Ήταν φοβερά δυνατός άνθρωπος με λαμπρό και σπινθηροβόλο πνεύμα μέχρι την τελευταία στιγμή.
Είχε κοφτερό μυαλό και εξαιρετική μνήμη.
Θυμόταν με κάθε λεπτομέρεια γεγονότα που συνέβησαν πριν από πολλά χρόνια. Είχε βαθιά πίστη στο Θεό και διακρινόταν για την ευγένεια της ψυχής του και την αριστοκρατική του παρουσία».
militaire.gr
Πηγές: Έθνος – Η Μηχανή του Χρόνου