Στις εργασίες του Τακτικού Συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος που διεξάγεται αυτές τις ημέρες στη Θεσσαλονίκη, συμμετέχει και ο Δημοτικός Σύμβουλος Ηρακλείου και Μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΚΕΔΕ κ. Νίκος Γιαλιτάκης.
Στην ομιλία του κατά την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου ανέπτυξε την άμεση ανάγκη για μία Θεσμική Μεταρρύθμιση στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης μέσα από της προώθηση της ουσιαστικής Αποκέντρωσης στο πλαίσιο της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Ένα διαχρονικό ζητούμενο ιδιαίτερα τώρα, σ έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς και με μεγάλες ταχύτητες.
Βασικά σημεία της ομιλίας του, από το βήμα του συνεδρίου ήταν :
Μετά και την δεκαετή δημοσιονομική κρίση για την οποία έβαλαν πλάτη και συνεχίζουν να βάζουν «πλάτη» οι Ο.Τ.Α., προκειμένου να κρατήσουν όρθιες τις τοπικές κοινωνίες, ήρθε η παγκόσμια υγειονομική κρίση η οποία έχει αφήσει το βαρύ στίγμα της και στην πατρίδα μας.
Δυστυχώς όλη αυτή την περίοδο η Τοπική Αυτοδιοίκηση, όχι μόνο δεν έχει καταγράψει θεσμικές κατακτήσεις στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού της πάντα επ’ ωφελεία των πολιτών, αλλά το αντίθετο τα έλεγα. Θεσμικές υποχωρήσεις, οικονομικός στραγγαλισμός και ένα περιβάλλον ακόμα περισσότερο ναρκοθετημένο.
Όλα αυτά τα χρόνια αναλάβαμε ευθύνες και πρωτοβουλίες που δεν μας ανήκαν ως αρμοδιότητες, προκειμένου να ενισχύσουμε τις αντοχές των τοπικών μας κοινωνιών και των συμπολιτών μας και για άλλη μια φορά εκτιμώ ότι μπορέσαμε και τα καταφέραμε. Έχουμε δώσει πια τα διαπιστευτήρια μας, ότι ως εγγύτερος θεσμός στον πολίτη μπορούμε να καταφέρουμε ακόμη περισσότερα και από αυτά για τα οποία είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε.
Αβίαστα λοιπόν συμπεραίνουμε ότι ψηλά στην ατζέντα των διεκδικήσεων μας παραμένει η ανάγκη για μία Θεσμική Μεταρρύθμιση που έχει ανάγκη η Τοπική Αυτοδιοίκηση της χώρας. Μια μεταρρύθμιση που πρέπει να έχει μία και μόνο πολιτο-κεντρική κατεύθυνση. Την Αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και την αποσαφήνιση αυτών μέσα στο πολυεπίπεδο μοντέλο της Δημόσιας Διοίκησης. Δεν νοείται, τόσα χρόνια μετά την κύρωση των νόμων που διέπουν την τοπική αυτοδιοίκηση να υπάρχουν πεδία αρμοδιοτήτων στα οποία εμπλέκονται και περιπλέκονται ΟΤΑ α΄ βαθμού, ΟΤΑ β΄βαθμού, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και Νομικά Πρόσωπα του κεντρικού κράτους, ταυτόχρονα, κάνοντας εν τέλει την ζωή των πολιτών που περιμένουν λύσεις, ακόμη πιο δύσκολη.
Αν δούμε το κράτος όμως, ως μία ολιστική γραφειοκρατική οντότητα θα πρέπει αυτή η μεταρρύθμιση να μην αποτελεί ένα απλό νομοθέτημα το οποίο πολλές φορές είναι μη ρεαλιστικό και μη εφαρμόσιμο, αλλά μία βαθιά τομή που θα διορθώνει όλα εκείνα τα ζητήματα που κρατάνε τους ΟΤΑ πίσω, σ’ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο εθνικό περιβάλλον που ανασυγκροτείται και μετασχηματίζεται ψηφιακά.
Ζητήματα όπως α) το σύστημα διακυβέρνησης, β) η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων (αποκέντρωση, με τον πολίτη και τα προβλήματά του στο επίκεντρο), γ) η καταστατική θέση των αιρετών (άρση των θεσμικών εμποδίων στην άσκηση των καθηκόντων των αιρετών), δ) το προσωπικό των Ο.Τ.Α. (φρένο στην κινητικότητα και άμεσες προσλήψεις επιστημονικού προσωπικού), ε) η οικονομική διαχείριση και ο εσωτερικός έλεγχος (απόδοση παρακρατηθέντων φόρων και ενεργό ρόλο στη νέα προγραμματική περίοδο), στ) η εποπτεία και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί, θα πρέπει ταυτόχρονα να ρυθμιστούν ώστε να γίνει πράξη αυτό που όλοι οραματιζόμαστε.
Ισχυροί Δήμοι με Αναπτυξιακές δυνατότητες και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στον πολίτη που καθημερινά ταλαιπωρείται στο δαιδαλώδες τοπίο της δημόσιας διοίκησης.
Τώρα ίσως είναι η τελευταία μας ευκαιρία. Σ’ έναν Κόσμο που Αλλάζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να βγει Μπροστά