Ένα … θαύμα στον Κρουσώνα – Ανοίγουν βιώσιμες επιχειρήσεις εν μέσω πανδημίας!
Οι πρωταγωνιστές που τόλμησαν να κάνουν την κρίση - ευκαιρία μιλούν στη neadrasis
Ο Κρουσώνας για άλλη μια φορά εκπλήσσει και κάνει τη διαφορά. Την ώρα που η πανδημία του κορωνοιού “ισοπέδωνε” τον πλανήτη και άλλαζε για πάντα το κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι στον Κρουσώνα σήκωναν το δικό τους μπαϊράκι!
Της Μαρίας Καλλέργη
Όχι μόνο δεν έκλειναν τις επιχειρήσεις τους όπως συνέβαινε στο Ηράκλειο και αλλού αλλά άνοιγαν καινούριες. Και όχι μια και δυό, αλλά αρκετές, που σήμερα ευρισκόμενοι, αν όλα πάνε καλά, λίγο πριν το τέλος της κρίσης έχουν δημιουργήσει στο χωριό τους μια αγορά που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τη μεγάλη αγορά του Ηρακλείου, σε ποιότητα αλλά και σε τιμές.
Τα νέα καταστήματα, αυτά που δημιουργήθηκαν μέσα στην πανδημία, έκαναν την κρίση ευκαιρία, προστέθηκαν στα ήδη υπάρχοντα, φτιάχνοντας νέες θέσεις εργασίας και στηρίζοντας την τοπική οικονομία φαίνεται να είναι και βιώσιμες.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει πως η οικονομική αποκέντρωση που επιχειρείται στον Κρουσώνα, έχει σημεία αναφοράς ανθρώπους που από διαφορετικές αφετηρίες και επιτυχημένο επαγγελματικό παρελθόν κάνουν νέα ξεκινήματα επιστρέφοντας στον τόπο τους, στηρίζοντας τους ντόπιους παραγωγούς και στηριζόμενοι από αυτούς. Κάπως έτσι ανατρέπονται καταστροφικές προβλέψεις … ειδικών και γίνεται πράξη η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία!
Θα μπορούσε και να χαρακτηριστεί και ως ένα μικρό θαύμα. Αυτό το θαύμα κατέγραψε η neadrasis στον Κρουσώνα, επισκεπτόμενη το χωριό και μιλώντας με τους πρωταγωνιστές του. Ένα ψητοπωλείο, ένα μεζεδοπωλείο, μια μπουτίκ, ένα κουρείο, ένα βιβλιοπωλείο, ένα σούπερ μάρκετ, και ένα κατάστημα με είδη γάμου και βάφτισης και οι ιδιοκτήτες τους δίνουν το ξεχωριστό στίγμα της αλλαγής που συντελέστηκε αυτό το διάστημα.
Η ισχύς εν τη ενώσει
Με πολλά ένσημα στο ενεργητικό του ο καθένας στον τομέα του, φίλοι και συγγενείς, βρέθηκαν όπως και οι επτά στους δέκα Έλληνες όταν ξέσπασε η υγειονομική κρίση. Οι Κώστας Ξυλούρης, Γιάννης Βαμβουκάκης και Φίλιππος Λεμονάκης που για πολλά χόνια ήταν σεφ, ψήστης και κρεοπώλης με ειδικότητα στο αντικριστό έμειναν χωρίς δουλειά.
Φίλοι και συγγενείς μεταξύ τους, το σκέφτηκαν, το συζήτησαν και το αποφάσισαν: Πήραν το κτίριο που για χρόνια στέγαζε την Τράπεζα στο κέντρο του χωριό στην πλατεία της Αγίας Τριάδας, διατήρησαν το όνομα και έστησαν τη δική τους επιχείρηση. Στηρίχθηκαν, όπως οι ίδιοι είπαν, από την πρώτη στιγμή από τους συγχωριανούς τους και σήμερα το προσωπικό που εργάζεται στο κατάστημα ξεπερνά τα δέκα άτομα.
Για το μυστικό που φέρνει πολλές παραγγελίες αλλά και πλέον την πλατεία της εκκλησίας απέναντι από το μαγαζί γεμάτη κάθε βράδυ οι ιδιοκτήτες της Τράπεζας δήλωσαν: “Προσέχουμε πολύ την ποιότητα μας και τις τιμές μας. Τα περισσότερα από όσα προσφέρουμε στο μαγαζί μας αρνιά, τυριά, ρακή, κρασί είναι παραγωγή μας και τα υπόλοιπα από χωριανούς μας παραγωγούς”.
Το κατάστημα κάνει ντελίβερυ και εξυπηρετεί και τα γύρω χωριά.
Άλλαξε τη ζωή της
Με μια προσωπική επιλογή, στον κατάλληλο όπως αποδείχθηκε χρόνο, συνοδεύτηκε η επιχειρηματική προσπάθεια της Όλγας Πιτσικάκη στον Κρουσώνα. Μετά από 23 χρόνια στον ξενοδοχειακό τομέα στη Θεσσαλονίκη, σε θέσεις Διευθυντικές επέστρεψε στις ρίζες της ανοίγοντας το καφενείο μεζεδοπωλείο “Αθιβολή”.
Μετά από 20 χρόνια σε όλα τα πόστα του Μακεδονία Παλάς έφθασε στη θέση της Διευθύντριας επικοινωνίας και μετά δούλεψε αλλά τρια χρόνια στο Νικόπολις, επίσης σε Διευθυντική θέση. Η αλλαγή στη ζωή της μαζί με του συζύγου της Κωνσταντίνου, που επίσης εγκατέλειψε μια θέση Διευθυντή στη Θεσσαλονίκη, τους έφερε στο χωριό και την κόρη τους Μαρία στο Πανεπιστήμιο Ρεθύμνου.
Τώρα ο Κωνσταντίνος εργάζεται στο Ηράκλειο και η Όλγα από νωρίς το πρωί ως πολύ αργά το βράδυ, με μια μεσημεριανή διακοπή, φτιάχνει καφέδες και εξαιρετικά μεζεδάκια που σερβίρει με βιολογική ρακή και κρασί παραγωγής της οικογένειας. Η Όλγα Πιτσικάκη λέει: “ Πάντα σκεφτόμασταν να γυρίσουμε στο χωριό. Άνοιξα το μαγαζί τον Αύγουστο του 2020 και είμαι ευχαριστημένοι. Οι άνθρωποι με στηρίζουν και τους στηρίζω και νομίζω ότι αυτό τελικά αποτελεί τη λύση στην κρίση που σήμερα περνάμε”.
Η Όλγα έχει … ανταγωνιστή δίπλα στο παραδοσιακό καφενείο τον πατέρα της και πελάτες από τον Κρουσώνα, τα γύρω χωριά αλλά και το Ηράκλειο. Αν μάλιστα ανοίξει ο τουρισμός οι επισκέπτες που θα φθάσουν ως την Αθιβολή της Όλγας θα έχουν την ευκαιρία εκτός από το να δοκιμάσουν τα απίστευτα μεζεδάκια και να συννενοηθούν με την ιδιοκτήτρια στα Αγγλικά, στα Γερμανικά και τα Ρώσικα.
Μπουτίκ με ξεχωριστά κομμάτια
Σε ένα ανηφορικό στενό του Κρουσώνα, συναντάς μια ταμπέλα που μοιάζει ξέταιρη στα σπιτάκια με τις αυλές. Είναι η μπουτίκ της Μαριλένας Βασιλάκη Πιτσικάκη, η οποία δεν είναι αυτό που λέμε γέννημα θρέμμα του Κρουσώνα, αλλά είναι Κρουσανιώτισα από το σύζυγο της.
Το κατάστημα της είναι ένα μικρό όνειρο για κάθε γυναίκα που μπορεί να βρει ρούχα, καλλυντικά, τσάντες, προσεγμένα και ξεχωριστά.
Η Μαριλένα είναι ιστορικός τέχνης και ολοκληρώνει το μεταπτυχιακό της στην ψυχολογία. Ζούσε για τέσσερα χρόνια στις Βρυξέλλες με το σύζυγο της Γρηγόρη Πιτσικάκη και εργάστηκε ως σερβιτόρα και στη συνέχεια σε Μουσείο.
Έστησε το μαγαζί της στο χώρο που πριν λειτουργούσε το οργανοποιείο του οικογενειακού μουσείου Μουσικών Οργάνων Θύραθεν. Όπως λέει η Μαριλένα Πιτσικάκη: “Όταν ήμουν μαθήτρια με ρώτησε η δασκάλα μου τι ήθελα να κάνω όταν μεγαλώση και απάντησα ότι θέλω να κάνω τις γυναίκες χαρούμενες. Αυτό κάνω προσφέροντας τους προσεγμένα είδη σε προσιτές τιμές.
Στην αρχή οι γυναίκες ήταν επιφυλακτικές, θεωρούσαν ότι έπρεπε να ψωνίσουν. Εγώ θέλω να φύγουν χαρούμενες και να ψωνίσουν μόνο αν τους αρέσει κάτι. Με στηρίζουν οι γυναίκες του χωριού, νέες και μεγαλύτερες και τις ευχαριστώ γι αυτό”.
Ξύρισμα με φαλτσέτα και ζεστές πετσέτες
Κούρεμα σε ένα χώρο ξεχωριστό και πεντακάθαρο με μια ιδιαίτερη αισθητική προσφέρει στον Κρουσώνα, ο 32χρονος Αλέξανδρος Φασουλάκης. Ο Αλέξανδρος δεν μεγάλωσε στο χωριό, αλλά ζούσε εκεί ο πατέρας του.
Έχει υπηρετήσει στην Προεδρική Φρουρά ως Εύζωνας και είναι επαγγελματίας κουρέας. Όπως λέει ο ίδιος: “Δούλευα στην Αθήνα και συζητώντας με τον πατέρα μου αποφάσισα να ανοίξω το κουρείο στο χωριό. Άνοιξα τον προηγούμενο Αύγουστο, οι άνθρωποι με στηρίζουν πλέον και οι μεγαλύτεροι”.
Το ξεχωριστό στο κουρείο του Αλέξανδρου είναι το ξύρισμα με φαλτσέτα και η περιποίηση με ζεστές πετσέτες, κάτι που απολαμβάνουν οι Κρουσανιώτες αλλά και οι πελάτες του από το γύρω χωριά.
Από εκπαιδευτική οικογένεια Κρουσανιωτών κατάγεται ο Μαθηματικός Αντώνης Τσικνάκης που άνοιξε το βιβλιοπωλείο του λίγες μέρες πριν το πρώτο lockdown.
To κατάστημα του βρίσκεται στην πλατεία της Αγίας Τριάδας και ο ίδιος λέει: “Ανοίξαμε και σε πέντε μέρες έπρεπε να κλείσουμε. Η αλήθεια όμως είναι πως όσο είμαστε ανοιχτά οι άνθρωποι από το χωριό μας αλλά και από τα γύρω χωριά μας προτιμούν για τις αγορές τους. Άλλωστε αυτό γίνεται στον τόπο μας: στηρίζουμε ο ένας τον άλλον και πλέον έχουμε δημιουργήσει μια αγορά που παρέχει τα πάντα στον καταναλωτή και δεν χρειάζεται να πάει κανείς στο Ηράκλειο να ψωνίσει”.
Μέσα στην κρίση άνοιξε το σούπερ μάρκετ της στον Κρουσώνα η Βαγγελιώ Μακατουνάκη, που κατάγεται από το Μυλοπόταμο και είναι νύφη Κρουσανιώτισσα.
Ήταν λίγο πριν τελειώσει το 2020 και όπως λέει: “Ανοίξαμε αυτό το μαγαζί, όπως και τα άλλα δύο που έχουμε στο χωριό, γιατί και εγώ και ο σύζυγος μου είμαστε άνθρωποι αισιόδοξοι. Πιστεύουμε στους ανθρώπους και αποδεικνύεται από το αποτέλεσμα ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι που μας στηρίζουν. Είναι καλό χωριό ο Κρουσώνας, ο ένας νοιάζεται για τον άλλον και τον στηρίζει επαγγελματικά”.
Το δικό της μαγαζί με είδη δώρων, βάφτισης και γάμου άνοιξε παραμονές Χριστουγέννων του 2019 η Ρίτα Λουμπάκη που μας είπε: “Δουλέψαμε καλά στην αρχή αλλά μετά ήρθε η καραντίνα. Γενικά όμως ο κόσμος μας προτιμά ως κατάστημα του Κρουσώνα. Πέρισυ το Καλοκαίρι δουλέψαμε αλλά η αλήθεια είναι ότι ματαιώθηκαν πολλοί γάμοι και βαφτίσεις. Περιμένουμε το φετινό Καλοκαίρι αλλά είμασε αισιόδοξοι και ξέρουμε ότι στο χωριό μας στηριζόμαστε μεταξύ μας”.
*Η Κεντρική Φωτογραφία ανήκει στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Μαλεβιζίου
Υστερόγραφο: Ξεναγός σε αυτό το ιδιαίτερο οδοιπορικό στον Κρουσώνα ήταν η Κρουσανιώτισα πρόεδρος του Αναπτυξιακού Συλλόγου Γυναικών Επιχειρηματιών Κρήτης την οποία και ευχαριστώ προσωπικά