Mε ταχείς ρυθμούς και αισιοδοξία για τα αποτελέσματα των γεωφυσικών ερευνών που ολοκληρώνονται νωρίτερα από τα ήδη σφικτά αρχικά χρονοδιαγράμματα, προχωράει το πρόγραμμα διερεύνησης δυνητικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σε όλες τις παραχωρήσεις.
Η κλιμακούμενη απειλητική ρητορική της Τουρκίας δεν προβληματίζει την αμερικανική εταιρεία ExxonMobil που έχει αναλάβει ρόλο operator στην κοινοπραξία με την HELLENiQ ENERGY στις δύο παραχωρήσεις δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, όπου η διενέργεια σεισμικών ερευνών αποτελεί και την πρώτη ενάσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων σε θαλάσσιες ζώνες όπου αμφισβητούνται τα κυριαρχικά μας δικαιώματα μέσω του τουρκολιβυκού μνημονίου. Αντιθέτως, υψηλόβαθμα στελέχη της αμερικανικής εταιρείας έχουν μεταφέρει στην ελληνική κυβέρνηση την αποφασιστικότητά τους να ολοκληρώσουν με ταχείες διαδικασίες τις σεισμικές έρευνες και να περάσουν στην επόμενη φάση της απόφασης και υλοποίησης ερευνητικής γεώτρησης τη διετία 2024-2025, έναντι του αρχικού προγραμματισμού που την τοποθετούσε στο διάστημα 2025-2026.
Τα στελέχη της ExxonMobil, διαβεβαίωσαν επίσης την ελληνική κυβέρνηση ότι δεν τους προκαλεί καμία ανησυχία η στάση της Τουρκίας. Οι διαβεβαιώσεις δόθηκαν επί αμερικανικού εδάφους στη συνάντηση που είχαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας και ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) Αριστοφάνης Στεφάτος, στο περιθώριο του συνεδρίου Capital Link στις 9 Δεκεμβρίου στη Ν. Υόρκη με τον αντιπρόεδρο της ExxonMobil, υπεύθυνο για τις περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και των Διεθνών Διακυβερνητικών Σχέσεων, Ρόχντι Γιούνσι. Τα υψηλόβαθμα στελέχη της ExxonMobil έλαβαν, σύμφωνα με πληροφορίες, από τον υπουργό Κώστα Σκρέκα διαβεβαιώσεις για την πλήρη στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης στο ερευνητικό πρόγραμμα της εταιρείας.
Γεώτρηση
Το ειδικό σεισμογραφικό σκάφος «Sanco Swift» της νορβηγικής εταιρείας PGS που ναύλωσε η ExxonMobil, ολοκληρώνει στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου τη συλλογή δισδιάστατων δεδομένων που ξεκίνησε τον Νοέμβριο, στις δύο παραχωρήσεις της Κρήτης που εκτείνονται σε 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η αμερικανική εταιρεία σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΕΠ και στο πλαίσιο επιτάχυνσης του ερευνητικού προγράμματος προχώρησε στην πρόσκτηση διπλάσιων δισδιάστατων δεδομένων από τον αρχικό προγραμματισμό για να έχει στα χέρια της υψηλής αξίας δεδομένα νωρίτερα, χωρίς να χρειαστεί και συλλογή τρισδιάστατων. Από την ανάλυση των στοιχείων που θα ακολουθήσει, θα κριθεί κατά πόσον θα χρειαστούν κάποιες πρόσθετες γραμμές δισδιάστατων δεδομένων ή και τρισδιάστατων όπου η εικόνα δεν είναι αρκετά σαφής σε σχέση με τις γεωλογικές δομές του υπεδάφους. Η διαδικασία της αξιολόγησης θα διαρκέσει ένα εξάμηνο, με την κοινοπραξία των ExxonMobil / HELLENiQ ENERGY να επιδιώκει τη λήψη επενδυτικής απόφασης για ερευνητική γεώτρηση εντός του 2024, προκειμένου να μπει το πρώτο γεωτρύπανο μέσα στο 2025. Αυτό είναι και το πλέον αισιόδοξο σενάριο σε σχέση με τα χρονοδιαγράμματα, σύμφωνα με την ΕΔΕΥΠ. Οπως εξηγούν αρμόδια στελέχη στην «Κ», από τη στιγμή που θα ληφθεί η απόφαση για γεώτρηση μεσολαβεί τουλάχιστον ένα έτος για να προχωρήσουν οι διαδικασίες υλοποίησής της, και αυτό γιατί εμπλέκονται πολλοί προμηθευτές στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι οποίοι επιλέγονται μέσω διεθνών διαγωνισμών, όπως για παράδειγμα η εταιρεία που θα αναλάβει να φέρει το γεωτρύπανο, η εταιρεία που θα κάνει συλλογή των δεδομένων κ.ά. «Θα πρέπει να κλειστούν συμβόλαια άνω των 100 εκατ. ευρώ, λεφτά που θα βάλουν οι επενδυτές που διαθέτουν την αυξημένη εμπειρία που απαιτούν αυτές οι διαδικασίες», τονίζουν.
Των διαγωνιστικών αυτών διαδικασιών θα πρέπει να έχει προηγηθεί μια πολύ μελετημένη επιλογή και ιεράρχηση των στόχων για τις ερευνητικές γεωτρήσεις, καθώς και η σύνταξη και υποβολή μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ερευνητική γεώτρηση.
Το ραντεβού στο Κάιρο
Εχοντας διασφαλίσει τη συμμετοχή της μεγαλύτερης πολυεθνικής διεθνώς, της αμερικανικής ExxonMobil, και μαζί τη στήριξη του αμερικανικού παράγοντα για την πλέον δύσκολη από γεωπολιτικής άποψης περιοχή της Κρήτης, το επόμενο στοίχημα για την Ελλάδα είναι η προσέλκυση και νέων μεγάλων πολυεθνικών. Σταθμό σε αυτή την προσπάθεια θα αποτελέσει το ετήσιο πετρελαϊκό συνέδριο που θα διεξαχθεί τον Φεβρουάριο στην Αίγυπτο. Εκεί θα βρίσκονται όλες οι μεγάλες πετρελαϊκές που δραστηριοποιούνται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και η διοίκηση της ΕΔΕΥΕΠ προετοιμάζεται για μία νέα, πιο ελπιδοφόρα προσέγγισή τους, αφού πλέον έχουν γίνει σημαντικά βήματα στη χώρα. «Οι επενδύσεις και τα βήματα που έγιναν μέχρι τώρα αποτελούν παρακαταθήκη για την επόμενη φάση. Θα έχουμε να παρουσιάσουμε στις πετρελαϊκές που είναι στην Ανατολική Μεσόγειο περισσότερα στοιχεία, να τις ακούσουμε και να προσαρμόσουμε ανάλογα τις ενέργειές μας», τονίζει στην «Κ» ο επικεφαλής της ΕΔΕΥΕΠ Αριστοφάνης Στεφάτος.
Ο ίδιος δηλώνει ικανοποιημένος από την πρόοδο των εργασιών, η οποία όπως σημειώνει, «αντικατοπτρίζει την ξεκάθαρη κυβερνητική στήριξη σε αυτά τα έργα εθνικής σημασίας, την προφανή βούληση των μισθωτών να επιταχύνουν τις επενδύσεις τους, αλλά και τη σκληρή δουλειά της ΕΔΕΥΕΠ προς αυτήν την κατεύθυνση τα τελευταία έτη. Ευελπιστούμε ότι μετά την ολοκλήρωση των σεισμογραφικών ερευνών, την επεξεργασία και την ερμηνεία των σχετικών δεδομένων, θα προχωρήσουμε σύντομα στο στάδιο των ερευνητικών γεωτρήσεων, ώστε να αποκτήσουμε μια σαφή εικόνα για τα δυνητικά κοιτάσματα φυσικού αερίου της πατρίδας μας».
Γεωτρήσεις στην Αλβανία, νέα σχέδια για Ιταλία, Λιβύη
Οι πρόσφατες ανακαλύψεις δύο νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κύπρου («Κρόνος 1» και «Zeus 1»), αλλά και οι σημαντικές εξελίξεις στα βόρεια και στα νότια σύνορα της χώρας, δημιουργούν υψηλές προσδοκίες και για τα ελληνικά κοιτάσματα και παράλληλα επιβεβαιώνουν το ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο μιας ευρύτερης περιοχής με μεγάλο ενδιαφέρον αναφορικά με τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Οι νέες ανακαλύψεις στην Κύπρο είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές και για τα αποτελέσματα των ελληνικών ερευνών στην Κρήτη, αφού οι γεωλογικές λεκάνες των δύο περιοχών θεωρούνται παρόμοιες και μάλιστα προσομοιάζουν με αυτές του μεγάλου κοιτάσματος «Zohr» της Αιγύπτου.
Εξίσου σημαντικές όμως για την Ελλάδα είναι και οι πρόσφατες εξελίξεις τόσο στα βόρεια όσο και στα νότια σύνορά μας. Στα βόρεια, στην Αλβανία, τον Ιούλιο του 2022 ο ενεργειακός κολοσσός Shell ανακοίνωσε ότι προετοιμάζεται για δραστηριότητες γεώτρησης στην παραχώρηση «Shpirag 5», δεσμευόμενη να επενδύσει περισσότερα από 40 εκατομμύρια ευρώ, μετά τα επιτυχή αποτελέσματα της εξερευνητικής γεώτρησης στο «Shpirag 4». Στην περιοχή έχει ανακαλυφθεί ελαφρύ πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε αναλογίες 1 προς 4. Λίγο νωρίτερα, τον Μάιο του 2022, ανακοινώθηκε ότι οι αρχές της χώρας παρέλαβαν πρόταση για την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου «Delvina», που βρίσκεται μόλις μερικά χιλιόμετρα από τα ελληνικά σύνορα.
Στην Ιταλία, τον Φεβρουάριο του 2022 ψηφίσθηκε από την ιταλική Βουλή το νέο σχέδιο ενεργειακής μετάβασης, το οποίο επιτρέπει την επανέναρξη της έρευνας και παραγωγής σε ενεργές μισθώσεις, ενώ επίσης επιτρέπει την κατάθεση νέων και την επανεξέταση εκκρεμουσών αιτήσεων αδειοδότησης για φυσικό αέριο. Η νέα ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να διπλασιάσει την εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου στα 6 bcm/έτος σε μια προσπάθεια να μειώσει την εξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου.
Αντιστοίχως, στα νότια σύνορά μας, στις 31 Οκτωβρίου 2022 η κρατική εταιρεία πετρελαίων της Λιβύης ανακοίνωσε τη συμφωνία με Eni και BP για την επένδυση 8 δισ. δολαρίων για την ανάπτυξη και παραγωγή κοιτασμάτων αερίου αλλά και την εξερεύνηση στόχων αντίστοιχων με αυτών του κοιτάσματος «Zohr» της Αιγύπτου στο Λιβυκό Πέλαγος.
Καθημερινή