Προβολή: Τρίτη 19 Οκτωβρίου 2021 – ΕΡΤ2 – ώρα: 17:30
Η Ντόρα Μπακοπούλου, η διεθνούς φήμης, Ελληνίδα πιανίστα, από τις σημαντικότερες ερμηνεύτριες της σύγχρονης εποχής, αφιερωμένη ψυχή τε και σώματι στη μούσα της μουσικής, μας συστήνεται στο Μονόγραμμα.
Έχει συνεργαστεί με καλλιτέχνες παγκοσμίου βεληνεκούς όπως ο Γεχούντι Μενουχίν, η Μάρτα Άργκεριχ, ο Μάνος Χατζιδάκις – το μεγαλύτερο μέρος του έργου του είναι ερμηνευμένο από την ίδια – ο Μίκης Θεοδωράκης, (Άξιον Εστί, Canto General), ο Νικήτα Μαγκάλωφ, ο Φρίντριχ Γκούλντα, η Σόνια Θεοδωρίδου, ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος…
Η μουσική ήταν πάντα μέσα της. Σε ηλικία 4 ετών μπορούσε να μεταφέρει στο πιάνο ό,τι άκουγε από το ραδιόφωνο.
Μεγάλωσε στο Ψυχικό στην οδό Μπακοπούλου – δρόμος που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του πατέρα της, ο οποίος ήταν στρατηγός στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αιχμάλωτος των Γερμανών στο Άουσβιτς.
Σε ηλικία 9 ετών, την άκουσε να παίζει πιάνο στη Νέα Υόρκη ο Δημήτρης Μητρόπουλος, ο οποίος την ενθάρρυνε να συνεχίσει!!!
Μπήκε στο Ωδείο Αθηνών, με δασκάλα τη Μαρίκα Παπαϊωάννου, απ’ όπου αποφοίτησε το 1959. Κέρδισε την υποτροφία του ΙΚΥ και έφυγε στο εξωτερικό για σπουδές, στην Αυστρία αρχικά και μετά στην Ελβετία.
Σε ηλικία μόλις 14 ετών έγινε μέλος της μυθικής παρέας της πολιτιστικής Άνοιξης του ΄60 στην οποία μπήκε μέσω του Μάνου Χατζιδάκι που τη λάτρευε. Γνώρισε τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Γκάτσο, το Νάνο Βαλαωρίτη, το Νίκο Κούνδουρο, τον Ιάκωβο Καμπανέλλη, το Νίκο Καρούζο, το Μίνωα Αργυράκη, τον Εμπειρίκο. «Ήμουν πολύ τυχερή και πολύ ευγνώμων, το έσκαγα από το Αρσάκειο για να κάνω παρέα στο “Πικαντίλι” μ’ αυτούς τους ανθρώπους…».
«Με τον Χατζιδάκι συναντηθήκαμε πρώτη φορά όταν ήμουν 13 ετών, στο σπίτι του Φοίβου Ανωγειανάκη. Υπήρξε μεγάλη αγάπη μεταξύ μας, η οποία είχε και συνέχεια για πολλά χρόνια. Αγάπησα πολύ και τον Μίκη Θεοδωράκη. Είμαι φαν του! Έχει γράψει ανυπέρβλητης ομορφιάς τραγούδια. Τον είχε στείλει ο Χατζιδάκις στο σπίτι μου να με γνωρίσει και ήρθε μόνος του».
Η Ντόρα Μπακοπούλου αναφέρεται με πάθος και στο πνευματικό της τέκνο, το Φεστιβάλ Αίγινας.
«Έχουν λάβει μέρος 500 καλλιτέχνες μέχρι τώρα γιατί είναι το 15ο φεστιβάλ φέτος. Υπάρχει μια πολύ μεγάλη αγάπη μεταξύ μας και νομίζω ότι και το νησί έχει αγαπήσει κι έχει δεχτεί αυτό το φεστιβάλ και το στηρίζει».
Παραγωγός Γιώργος Σγουράκης, σκηνοθεσία Κιμ Ντίμον, δημοσιογραφική επιμέλεια Ιωάννα Κολοβού, Αντώνης Εμιρζάς, φωτογραφία Μαίρη Γκόβα, ηχοληψία Λάμπρος Γόβατζης, μοντάζ Θανάσης Παπαθανασίου, διεύθυνση παραγωγής Στέλιος Σγουράκης
Το ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ γιορτάζει φέτος τα 40 χρόνια εκπομπών στη Δημόσια Τηλεόραση.
Μια εκπομπή σταθμός στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου μας, που δεν κουράστηκε στιγμή μετά από τόσα χρόνια, αντίθετα πλούτισε σε εμπειρίες και γνώση.
Ατέλειωτες ώρες δουλειάς, έρευνας, μελέτης και βασάνου πίσω από κάθε πρόσωπο που καταγράφεται και παρουσιάζεται στην οθόνη της ΕΡΤ2. Πρόσωπα που σηματοδότησαν με την παρουσία και το έργο τους την πνευματική, πολιτιστική και καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας.
Πρόσωπα που δημιούργησαν πολιτισμό, που έφεραν εντός τους πολιτισμό και εξύψωσαν με αυτό το «μικρό πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο» όπως είπε ο Γιώργος Σεφέρης «που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου…»
«Εθνικό αρχείο» έχει χαρακτηριστεί από το σύνολο του Τύπου και για πρώτη φορά το 2012 η Ακαδημία Αθηνών αναγνώρισε και βράβευσε οπτικοακουστικό έργο, απονέμοντας στους δημιουργούς παραγωγούς και σκηνοθέτες Γιώργο και Ηρώ Σγουράκη το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου τους και ιδίως για το «Μονόγραμμα» με το σκεπτικό ότι: «…οι βιογραφικές τους εκπομπές αποτελούν πολύτιμη προσωπογραφία Ελλήνων που έδρασαν στο παρελθόν αλλά και στην εποχή μας και δημιούργησαν, όπως χαρακτηρίστηκε, έργο “για τις επόμενες γενεές”».
Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού – σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, όταν ερευνώντας, διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει ουδεμία καταγραφή της Ιστορίας των ανθρώπων του πολιτισμού μας, παρά αποσπασματικές καταγραφές. Επιθυμούσε να καταγράψει με αυτοβιογραφική μορφή τη ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων, έτσι ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.
Άνθρωποι της διανόησης και Τέχνης καταγράφτηκαν και καταγράφονται ανελλιπώς στο Μονόγραμμα. Άνθρωποι που ομνύουν και υπηρετούν τις Εννέα Μούσες, κάτω από τον «νοητό ήλιο της Δικαιοσύνης και τη Μυρσίνη τη Δοξαστική…» για να θυμηθούμε και τον Οδυσσέα Ελύτη ο οποίος έδωσε και το όνομα της εκπομπής στον Γιώργο Σγουράκη. Για να αποδειχτεί ότι ναι, προάγεται ακόμα ο πολιτισμός στην Ελλάδα, η νοητή γραμμή που μας συνδέει με την πολιτιστική μας κληρονομιά ουδέποτε έχει κοπεί.
Σε κάθε εκπομπή ο/η αυτοβιογραφούμενος/η οριοθετεί το πλαίσιο της ταινίας η οποία γίνεται γι’ αυτόν. Στη συνέχεια με τη συνεργασία τους καθορίζεται η δομή και ο χαρακτήρας της όλης παρουσίασης. Μελετούμε αρχικά όλα τα υπάρχοντα βιογραφικά στοιχεία, παρακολουθούμε την εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση του έργου του προσώπου το οποίο καταγράφουμε, ανατρέχουμε στα δημοσιεύματα και στις συνεντεύξεις που το αφορούν και μετά από πολύμηνη πολλές φορές προεργασία ολοκληρώνουμε την τηλεοπτική μας καταγραφή.
Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον τέταρτο ως τον τρίτο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη.
Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, Β, Ω και Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.
Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει τον γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος με την σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.
Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 400 πρόσωπα και θεωρούμε ως πολύ χαρακτηριστικό, στην αντίληψη της δημιουργίας της σειράς, το ευρύ φάσμα ειδικοτήτων των αυτοβιογραφουμένων, που σχεδόν καλύπτουν όλους τους επιστημονικούς, καλλιτεχνικούς και κοινωνικούς χώρους με τις ακόλουθες ειδικότητες: αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, αστροφυσικοί, βαρύτονοι, βιολονίστες, βυζαντινολόγοι, γελοιογράφοι, γεωλόγοι, γλωσσολόγοι, γλύπτες, δημοσιογράφοι, διαστημικοί επιστήμονες, διευθυντές ορχήστρας, δικαστικοί, δικηγόροι, εγκληματολόγοι, εθνομουσικολόγοι, εκδότες, εκφωνητές ραδιοφωνίας, ελληνιστές, ενδυματολόγοι, ερευνητές, ζωγράφοι, ηθοποιοί, θεατρολόγοι, θέατρο σκιών, ιατροί, ιερωμένοι, ιμπρεσάριοι, ιστορικοί, ιστοριοδίφες, καθηγητές πανεπιστημίων, κεραμιστές, κιθαρίστες, κινηματογραφιστές, κοινωνιολόγοι, κριτικοί λογοτεχνίας, κριτικοί τέχνης, λαϊκοί οργανοπαίκτες, λαογράφοι, λογοτέχνες, μαθηματικοί, μεταφραστές, μουσικολόγοι, οικονομολόγοι, παιδαγωγοί, πιανίστες, ποιητές, πολεοδόμοι, πολιτικοί, σεισμολόγοι, σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, σκιτσογράφοι, σπηλαιολόγοι, στιχουργοί, στρατηγοί, συγγραφείς, συλλέκτες, συνθέτες, συνταγματολόγοι, συντηρητές αρχαιοτήτων και εικόνων, τραγουδιστές, χαράκτες, φιλέλληνες, φιλόλογοι, φιλόσοφοι, φυσικοί, φωτογράφοι, χορογράφοι, χρονογράφοι, ψυχίατροι.
Συντελεστές δημιουργίας των εκπομπών είναι:
παραγωγός Γιώργος Σγουράκης, σκηνοθέτες Περικλής Κ. Ασπρούλιας, Χρίστος Ακρίδας, Γιάννης Καραμπίνης, Μπάμπης Πλαϊτάκης, Κιμ Ντίμον, Στέλιος Σγουράκης, δημοσιογραφική επιμέλεια Αντώνης Εμιρζάς, Ιωάννα Κολοβού, σύμβουλος εκπομπής Νέλλη Κατσαμά, φωτογραφία Μαίρη Γκόβα, ηχοληψία Λάμπρος Γόβατζης, Νίκος Παναγοηλιόπουλος, μοντάζ – μίξη ήχου Βαγγέλης Βασιλάκης, Γιάννης Καραμπίνης, Θανάσης Παπαθανασίου, Δημήτρης Μπλέτας, Τζαννέτος Κομηνέας και διεύθυνση παραγωγής Στέλιος Σγουράκης.