Ενα σημαντικό κεφάλαιο της νεότερης ελληνικής Ιστορίας ξεδιπλώνεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου «Αννα-Μαρία, η τελευταία βασίλισσα;» από τις εκδόσεις «Φερενίκη».
Η συγγραφέας Αλεξάνδρα Στεφανοπούλου περιγράφει γεγονότα, παραθέτει διαλόγους και καταθέτει ντοκουμέντα από την κρίσιμη περίοδο που η Αννα-Μαρία υπήρξε «η βασίλισσα των τριών ετών και των 86 ημερών».
Στις 245 σελίδες ο αναγνώστης «ταξιδεύει» από τη Δανία όπου γεννήθηκε το «γλυκό κοριτσάκι» -όπως την είχε χαρακτηρίσει ο Κωνσταντίνος την πρώτη φορά που τη συνάντησε- και καταλήγει στο σήμερα όπου η Αννα-Μαρία μπορεί να απολαμβάνει «το Αιγαίο και τον μεσογειακό ήλιο» από το σπίτι τους στο Πόρτο Χέλι.
Σύμφωνα με τη συγγραφέα, για την Αννα-Μαρία «η 21η Απριλίου 1967 είναι η χειρότερη ημέρα της ζωής της. Αλλά είναι και η ημέρα που ανακαλύπτει ίσως τις ψυχικές της δυνάμεις και την αντοχή της στα πλήγματα της μοίρας».
Αποσπάσματα από το βιβλίο «Άννα-Μαρία, η τελευταία βασίλισσα»
› 21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967
Κτυπάει το τηλέφωνο. Στην άλλη άκρη του καλωδίου ο ιδιαίτερος γραμματέας του Κωνσταντίνου, αντισυνταγματάρχης Μιχαήλ Αρναούτης, ζητάει να μιλήσει με τον βασιλέα. Με ταραγμένη φωνή ο Αρναούτης αναφέρει στον Κωνσταντίνο:
–Μεγαλειότατε συμβαίνει κάτι πολύ ανησυχητικό. Το σπίτι μου στο Ψυχικό έχει περικυκλωθεί από στρατιώτες… Το ίδιο και το σπίτι του ναυάρχου Αυγέρη… Ο Κωνσταντίνος αντιλαμβάνεται ότι έχει εκδηλωθεί κάποια ανταρσία στον Στρατό. Προσπαθεί να επικοινωνήσει με αξιωματικούς, που θεωρεί πιστούς στο Στέμμα και να ζητήσει να σταλούν άνδρες στο Τατόι. Επικοινωνεί και με τον πρωθυπουργό Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Δεν προφταίνει όμως να του μιλήσει: Μεγαλειότατε, αυτή ακριβώς τη στιγμή με συλλαμβάνουν, του λέει ο Κανελλόπουλος.
Ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως Γεώργιος Ράλλης προσπαθεί να επικοινωνήσει με το Τατόι αλλά η γραμμή του τηλεφώνου του έχει κοπεί. Τελικά καταφέρνει να επικοινωνήσει με τη Μοτορόλα της Αστυνομίας.
› ΕΠΙ ΧΟΥΝΤΑΣ
Ο Κωνσταντίνος αρχίζει σιγά σιγά να προετοιμάζει το σχέδιό του για την ανατροπή της χούντας. Από τους πολιτικούς δεν περιμένει κάποια βοήθεια. Ο Κ. Καραμανλής έχει εγκατασταθεί από το 1963 στο Παρίσι και δεν έχει καλές σχέσεις με τα Ανάκτορα. Ο Γεώργιος Παπανδρέου τού εισηγείται τι να κάνει… μετά την κατάρρευση της χούντας! Μόνο στήριγμα μπορεί να αναζητηθεί στον Στρατό.
› 13η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1967
Στις 10.25 το πρωί της Τετάρτης 13 Δεκεμβρίου 1967 συγκεντρώνονται στην είσοδο του Ανακτόρου του Τατοΐου ο βασιλεύς Κωνσταντίνος, η βασίλισσα Αννα-Μαρία, η πριγκίπισσα Αλεξία, η βασίλισσα-μητέρα Φρειδερίκη, η πριγκίπισσα Ειρήνη, η νταντά του πρίγκιπα Παύλου Cecilia, ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Κόλλιας, ο οποίος, όπως και ο γυναικολόγος της Αννα-Μαρίας, Β. Κουτήφαρης, έχουν κληθεί τηλεφωνικώς από τον βασιλέα να μεταβούν στο Τατόι χωρίς να γνωρίζουν τους λόγους. Ο καιρός είναι πολύ κακός.
Γύρω στις 11 απογειώνεται πρώτα το Gulfstream P-9 και ακολουθεί το Ντακότα C-47. H Αννα-Μαρία ρίχνει μια τελευταία μάτια στο «σπίτι» τους πριν μπουν στα σύννεφα. Σε όλη αυτή την περιπέτεια η Αννα-Μαρία έχει διατηρήσει την ψυχραιμία της. Δεν έχει ξεκινήσει για να πάει εκδρομή με την τριών χρόνων κόρη της και το έξι μηνών βρέφος της η βασίλισσα. Δεν είναι γνωστό με ποιον τρόπο θα εξελιχθεί αυτή η περιπέτεια. Ωστόσο η Αννα-Μαρία δεν συνηθίζει να βάζει κακό στον νου της. Εχει απόλυτη εμπιστοσύνη στον Κωνσταντίνο που κάθεται δίπλα στον κυβερνήτη. Δεν ζητάει να μάθει ούτε πού θα πάνε.
{…}
Στην Καβάλα βρέχει καταρρακτωδώς. Το σκοτάδι της νύχτας και η δύναμη της καταιγίδας προσθέτουν ένα ακόμη τρομακτικό στοιχείο στη δραματική κατάληξη του εγχειρήματος. Μετά από τρία χρόνια και τρεις μήνες που έζησε στην Ελλάδα σαν ευτυχισμένη βασίλισσα, η Αννα-Μαρία ζει στα ξημερώματα της 14ης Δεκεμβρίου σαν κυνηγημένη φυγάς που αναγκάζεται να εξοριστεί από την πατρίδα της μέσα στη νύχτα και τους κεραυνούς χωρίς να ξέρει πού θα βρει άσυλο…
› ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ
Τρεις τα ξημερώματα της 14ης Δεκεμβρίου τέσσερα αυτοκίνητα εισέρχονται με ανεπτυγμένη ταχύτητα στο αεροδρόμιο της Καβάλας. Κατευθύνονται στον χώρο όπου περιμένουν με τις μηχανές τους ήδη σε κίνηση το Gulfstream P-9 και το Ντακότα C-47. Ο θόρυβος από το απότομο φρενάρισμα πάνω στον βρεγμένο διάδρομο είναι ανατριχιαστικός. Ανοίγουν και οι τέσσερις πόρτες των αυτοκινήτων. Βγαίνουν βιαστικά ο βασιλεύς και η συνοδεία του και άρον άρον αρχίζει η επιβίβαση στα αεροσκάφη. Είναι όλοι βρεγμένοι ως το κόκαλο από την καταρρακτώδη βροχή.
{…}
Για την έγκυο Αννα-Μαρία όμως δεν έχει τέλος το δράμα εκείνης της μοιραίας ημέρας της 13ης Δεκεμβρίου. Οι αντοχές της έχουν εξαντληθεί από την καταιγίδα, από τους κεραυνούς, από τις αναταράξεις, από τον φόβο, από την αγωνία, από την ταπείνωση που νιώθει για την τωρινή ζωή της όταν δεν έχει ούτε δεύτερη αλλαξιά ρούχων όταν ξυπνάει κάθε πρωί στον χώρο ενός σπιτιού που δεν είναι το δικό της σπίτι και όπου ξέρει ότι η εκεί παρουσία της είναι ανεπιθύμητη. Μετά τόσες ταλαιπωρίες η βασίλισσα δέχεται και το τελευταίο πλήγμα της μοίρας: Αποβάλλει.
› Η ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις δεν υπάρχει πλέον περιθώριο για ονειροπολήσεις. Αρα δεν υπάρχει και λόγος για να παραμένουν στην Ιταλία. Ο Κωνσταντίνος επιλέγει να μεταφερθούν στο Λονδίνο, όπου έχει στενούς συγγενικούς δεσμούς με τον σύζυγο της βασίλισσας Ελισάβετ αλλά και με την ίδια τη βασίλισσα, με τους πρίγκιπες, με πολλά άλλα μέλη της βασιλικής δυναστείας της Ελλάδας που ζουν στην Αγγλία καθώς και με τους τιτλούχους της αγγλικής αριστοκρατίας… Συνηθισμένη στις μετακομίσεις η Αννα-Μαρία.
› ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ 1974
Με το δημοψήφισμα ο Κωνσταντίνος δεν χάνει μόνο τον θρόνο του. Τον περιμένει ακόμη μια οδυνηρή έκπληξη. Την επομένη του δημοψηφίσματος ένας απρόσμενος επισκέπτης κτυπάει το κουδούνι του σπιτιού της βασιλικής οικογένειας. Είναι ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής λόρδος Michael Killanin. Χωρίς περιστροφές εξηγεί το αντικείμενο της επίσκεψής του.
Μεγαλειότατε, θέλω να υπογράψετε την παραίτησή σας από τη ΔΟΕ επειδή τώρα πλέον δεν μπορείτε να εκπροσωπείτε την Ελλάδα. Για τον Ολυμπιονίκη Κωνσταντίνο η παράπλευρη αυτή συνέπεια του δημοψηφίσματος είναι ένα πλήγμα που δέχεται κατάκαρδα. Με το δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974 κλείνει ένα οδυνηρό κεφάλαιο της ζωής της Αννας-Μαρίας.
› ΘΛΙΒΕΡΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ – ΥΣΤΑΤΟ ΧΑΙΡΕ ΣΤΗ ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗ
Η νεκρώσιμη ακολουθία ψάλλεται στο παρεκκλήσι του Τατοΐου από τον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ. Μετά τον ενταφιασμό δίπλα στον τάφο του βασιλέως Παύλου, οι ξένοι επίσημοι αναχωρούν εφόσον δεν έχουν άδεια να παραμείνουν για περισσότερες ώρες στην Ελλάδα. Πριν φύγουν ο Κωνσταντίνος και η Αννα-Μαρία θέλουν να ρίξουν μια σύντομη ματιά στο «σπίτι» τους και να το δείξουν στα παιδιά. Δεν έχει μπει ακόμη κανείς ξένος στο «σπίτι» επειδή δεν έχει λήξει η διένεξη με το κράτος αναφορικά με τη βασιλική περιουσία και ο βασιλεύς Κωνσταντίνος εξακολουθεί να είναι ο ιδιοκτήτης και να έχει τα κλειδιά του Ανακτόρου του Τατοΐου. Σφίγγεται η καρδιά του βασιλέως και της βασίλισσας όταν από δωμάτιο σε δωμάτιο βρίσκουν τα πράγματα όπως τα είχαν αφήσει. Τα κρεβάτια, τα ρούχα, το καροτσάκι του μωρού, τα παιχνίδια της Αλεξίας είναι ακριβώς όπως εκείνη την ημέρα της 13ης Δεκεμβρίου 1967. Σαν να τους περίμεναν. Μόνο το πέρασμα του χρόνου έχει προσθέσει τη δική του πατίνα της σκόνης και της υγρασίας.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019