Σταύρος Εμμ. Φωτάκης
Αϊγιαννιώτικες Αναδρομές ΙΙ
Φωτογραφικό υλικό
[Ρέθεμνος 2021, σχ. 4ο (24Χ17), σσ. 232]
ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
www.ret-anadromes.blogspot.com
Ο κ. Σταύρος Εμμ. Φωτάκης γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου, γνωστό παλιότερα ως «Άγιος Ιωάννης Χλιαρός», και δραστηριοποιήθηκε στο Αστυνομικό Σώμα, όπου διετέλεσε Διοικητής σε πολλές ειδικές και επιτελικές υπηρεσίες, με άριστες, πάντοτε, κριτικές από τον Τύπο και την Υπηρεσία του για την εν γένει επαγγελματική του δραστηριότητα. Διψώντας για περαιτέρω μόρφωση, συνέχισε σπουδές στη Νομική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει λάβει πολλές περγαμηνές και διακρίσεις από πολλούς φορείς και την Ακαδημία Αθηνών για την εν γένει προσφορά του στη διατήρηση, κυρίως, της εθνικής μας κληρονομιάς και πολιτιστικής μας ταυτότητας, αλλά και για το αξιόλογο συγγραφικό του έργο. Το 1998 ο κ. Σταύρος Φωτάκης προήχθη στον βαθμό τού Υποστρατήγου και αποστρατεύθηκε ως ευδοκίμως περατώσας την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Έκτοτε, συνεχίζει να δραστηριοποιείται ως μέλος πολιτιστικών Συλλόγων και Σωματείων, ενώ δεν έπαυσε ποτέ να ασχολείται, ως ερευνητής και άριστος ερμηνευτής, και με τα αγαπημένα του ριζίτικα και τις μαντινάδες, συμμετέχοντας σε πολυάριθμες εκδηλώσεις σε μεγάλες αίθουσες συναυλιών της Αθήνας και όχι μόνον, αλλά και με το λοιπό συγγραφικό και ερευνητικό του έργο, καρπός εύγευστος τού οποίου είναι και το παρουσιαζόμενο με το σημείωμά μας αυτό βιβλίο- λεύκωμα για το χωριό του, τον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου, που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα, με τον ρομαντικό και νοσταλγικό τίτλο «Αϊγιαννιώτικες Αναδρομές ΙΙ».
«Αϊγιαννιώτικες Αναδρομές ΙΙ» ο τίτλος του παρουσιαζομένου με το σημείωμά μας αυτό βιβλιολευκώματος, γιατί πριν από πέντε χρόνια (2016) ο εν λόγω συγγραφέας είχε παρουσιάσει και το αντίστοιχο του παρόντος βιβλιολεύκωμά του, με τον τίτλο, απλά, χωρίς αρίθμηση: «Αϊγιαννιώτικες Αναδρομές».
Και με τα δύο του αυτά βιβλία- λευκώματα ο συλλέκτης, ρέκτης της παλιάς, ρετρό, φωτογραφίας, βάλθηκε να σκαλίσει και να επαναφέρει μνήμες μιας περασμένης όμορφης για το χωριό του εποχής, από τα μέσα, περίπου, μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα. Μια μεγάλη, μια ατέλειωτη σειρά προσώπων της ασπρόμαυρης εκείνης ονειρικής εποχής, που ξυπνούν μνήμες ωραίες, φωτεινές, γιατί σφράγισαν τη ζωή και τα όνειρα, τους καημούς και τις αγωνίες των ανθρώπων αυτού του χωριού, άφησε να περάσει μπροστά από τα μάτια τής καρδιάς μας με το βιβλιολεύκωμά του αυτό. Πρόκειται για μια κατάθεση ψυχής, με άφθονες αναμνήσεις του παρελθόντος, γεμάτες από τον ιδρώτα των ανθρώπων της αγροτιάς και του μόχθου της υπαίθρου, που ξετυλίγουν το παραμύθι και γίνονται αφηγητές και αδιάψευστοι μάρτυρες του παρελθόντος τού εν λόγω χωριού, με εικόνες νόστου, όμορφα σύμβολα από την ασπρόμαυρη εκείνη καθημερινότητα των γηγενών Αϊγιαννιωτών.
Ως προς την ιστορία της διπλής αυτής δημιουργικής δραστηριότητας του κ. Φωτάκη, υπενθυμίζουμε ότι η συλλογή αυτή σπάνιων παλαιών φωτογραφιών του χωριού του είναι μια προσπάθεια που την ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια, ήδη από το έτος 2005, ως Πρόεδρος των Αϊγιαννιωτών της Αθήνας, όταν ζήτησε επανειλημμένα από όλους τους συγχωριανούς του, μόνιμους και απόδημους, παλιές φωτογραφίες που τυχόν είχαν στην κατοχή τους. Και το αποτέλεσμα υπήρξε τωόντι εντυπωσιακό! Συγκεντρώθηκαν περί τις 1100 σπάνιες φωτογραφίες, από ογδόντα περίπου άτομα, τα ονόματα των οποίων καταθέτει στο τέλος του βιβλίου του ευχαριστιακά.
Οι φωτογραφίες καταχωρήθηκαν σε δέκα θεματικές ενότητες (παλιότερες, οικογενειακές, εορταστικές, αγροτικές, σχολικές, αθλητικές, από πανηγύρια, γάμους, βαφτίσια, διάφορες). Από τις φωτογραφίες αυτές μια πρώτη επιλογή περί τις τετρακόσιες αποτέλεσαν το περιεχόμενο της πρώτης έκδοσης του βιβλίου «Αϊγιαννιώτικες Αναδρομές». Από τις υπόλοιπες φωτογραφίες άλλες τετρακόσιες αποτελούν το περιεχόμενο της παρούσας έκδοσης: «Αϊγιαννιώτικες Αναδρομές ΙΙ», Ρέθυμνο 2021, που εκδίδεται και αυτό «εξόδοις» του συγχωριανού του κ. Γιώργου Γαζοράκη, επιχειρηματία.
Μέσα από το λεύκωμά του ο συγγραφέας αναφέρεται και καταγράφει τις ασήμαντες λεπτομέρειες της ζωής των παλιών συγχωριανών του. Φωτίζει τα μικρότερα και ασήμαντα, που αφορούν στην καθημερινή τους ζωή, στην ένδυση, στα επαγγέλματα, στις οικογένειες, στις εορτές και στα πανηγύρια, στους γάμους και στα βαφτίσια, στο σχολείο και στην αγροτική ζωή.
Έτσι, ο κ. Φωτάκης ξεθάβει και αφήνει να απελευθερωθούν δεκάδες προαιώνιες μυσταγωγίες από τους χώρους και τα πρόσωπα που σημειώσαμε παραπάνω και αφορούν στις θεματικές ενότητες του βιβλίου. Θυμάται ο συγγραφέας και αγκαλιάζει πρόσωπα αγαπημένα με λεπτομέρειες, εξεικονίζει κάθε γωνιά του όμορφου χωριού του και όλα τα καταγράφει και τα ιστορεί «οξυμώρως» με την «εύγλωττη σιωπή» των εικόνων, το ταξίδι μέσω των οποίων καθίσταται εναργές και δυναμικό και μάλιστα νοσταλγικό μέσα στο χρόνο, σε μια επιστροφή στο σχετικά κοντινό ιστορικό περιβάλλον και παρελθόν.
Και μάς τους γνωρίζει όλους ο αγαπητός μας κ. Φωτάκης και τους θυμάται- μέσα από τις λεπτομερείς λεζάντες που συνοδεύουν την κάθε φωτογραφία- με το μικρό τους όνομα, τις ιδιοτροπίες και τον χαρακτήρα τους, συχνά και με το «παρατσούκλι» τους, έτσι όπως τους γνώρισε στον τόπο, όπου και εκείνος πρωταντίκρισε το φως τής ζωής, πράγμα που μάς κάνει να νιώσουμε μιαν όμορφη τρυφερή νότα αγάπης, μιαν παράξενη αίσθηση μοναδικής γλυκύτητας, οικειότητας, αμεσότητας και ομορφιάς, μιας εποχής που όλους γύρω μας τους ξέραμε σε βάθος και με το μικρό τους όνομα, γιατί αυτό, ακριβώς, σημαίνει το να μπορέσει το περιβάλλον να σου κολλήσει το «παρανόμι». Γνώση βαθιά τού προσώπου που συναναστρεφόμαστε μαζί του …
Ευχαριστούμε για άλλη μια φορά τον εκλεκτό φίλο κ. Σταύρο Φωτάκη και γι’ αυτήν τη νέα, όμορφη κι ευγενική προσφορά του προς τη γενέθλια γη. Και την εργασία του αυτήν το χωριό του, να είναι βέβαιος, θα την επιβραβεύσει με ευγνωμοσύνη.
ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019