Τί σημαίνει η ανακύκλωση πλαστικών καπακιών

Οι περισσότεροι από εμάς έχουν ακούσει ή συμμετέχουν ενεργά στη συλλογή πλαστικών καπακιών, με σκοπό την αγορά και παράδοση αναπηρικών αμαξιδίων από τους συλλόγους που συλλέγουν τα καπάκια στα άτομα που τα έχουν απόλυτη ανάγκη. Πολλοί επίσης έχουν αναρωτηθεί, αν όντως αυτή η τόσο απλή  καθημερινή κίνηση, μπορεί να αποφέρει κάτι τόσο σπουδαίο ή είναι απλά ένας μύθος ή ένας τρόπος ώστε κάποιοι να τσεπώνουν χρήματα από την κοινωνική ευαισθησία κάποιων συνανθρώπων μας. Όλες αυτές τις απορίες θα μας τις λύσει η κυρία   , πρόεδρος του οργανισμού Αγάπη για Ζωή, με την οποίο επικοινώνησε το blog  dedications1.blogspot.com

και δέχτηκε με χαρά να παραχωρήσει την παρακάτω συνέντευξη.

Ο συγκεκριμένος σύλλογος έχει αρκετά χρόνια δράσης και η αγορά ενός τετραδίου του συλλόγου από εθελοντές που μας προσέγγισαν σε ανύποπτο χρόνο, έγινε η αφορμή για την πρώτη εμπειρία συλλογής καπακιών και έφτασε μέχρι την παρακάτω συνέντευξη!

Ήταν 23 Οκτωβρίου του 1998, ώρα 13:30 στη Λ. Αλεξάνδρας όταν ένας οδηγός τετραξονικού φορτηγού αποφάσισε, χωρίς να ελέγξει, ν’ αλλάξει λωρίδα. Το αποτέλεσμα ήταν οι ρόδες να χτυπήσουν θανάσιμα την 25χρονη Μαίρη Βάγγαλη, η οποία οδηγούσε μηχανή. Η αδερφή της, Βιβή Βάγγαλη το 2005 δημιούργησε τον Πανελλήνιο Σύλλογο Πρόληψης Τροχαίων Ατυχημάτων και Στήριξης ΑΜΕΑ, Αγάπη για Ζωή. Η δράση του, μετά από πλείστες δυσκολίες, γραφειοκρατικές, οικονομικές κ.ά. ξεκίνησε το 2011. Η οικονομική βιωσιμότητα του φορέα λύθηκε εν μέρη μέσα από το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας και της ΕΚΕ (εταιρική κοινωνική ευθύνη). Το όραμα της ομάδας είναι η μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων. Προσδοκά μια κοινωνία με μηδενικά τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα. Κατόπιν συστηματικής μελέτης, καταγραφής προβλημάτων, ανάλυσης ποιοτικών και ποσοτικών προβλημάτων σχετιζόμενων με τη γνωσιακή κατάσταση γύρω από την πρόληψη ενός τροχαίου ατυχήματος, δημιουργήθηκαν δράσεις με πολλαπλές συνιστώσες.

Η ιδέα ξεκίνησε όταν στη γειτονιά μου, στο Περιστέρι, σε μικρό χρονικό διάστημα είχαμε πολλά τροχαία ατυχήματα. Έτσι σκέφτηκα ότι κάτι πρέπει να γίνει για όσες οικογένειες είτε χάνουν μέλος τους σε τροχαίο, είτε μέλος τους καθηλώνεται σε αναπηρικό καροτσάκι και χρειάζεται στήριξη και συμπαράσταση. Συμπτωματικά διάβασα ένα άρθρο για την ανταποδοτικότητα της ανακύκλωσης και έτσι ξεκίνησε αυτή η τεράστια δράση. Το πλαστικό είναι χημικό υλικό και το υλικό από το οποίο αποτελούνται τα καπάκια είναι το πλέον ενδεδειγμένο για τη μετατροπή τους σε πλαστικά τελάρα λαϊκής. Δεκάδες χιλιάδες εταιρείες κάνουν ανακύκλωση και συνεργαζόμαστε. Η λίστα είναι μεγάλη και πανελλαδική.

3. Πείτε μας τι πετυχαίνουμε μαζεύοντας πλαστικά καπάκια. 

Το όφελος είναι  πολλαπλό. Καταρχάς η ανακύκλωση είναι πλέον μέρος της ζωής μας. Βοηθάμε τον πλανήτη να μην καταστραφεί. Δεύτερον, τα παιδιά συμμετέχουν στη δράση και εκτός από την «πράσινη» διαδικασία, μαθαίνουν και την ανταποδοτικότητα. Μέχρι στιγμής έχουν δοθεί 161 αναπηρικά αμαξίδια. Χρειαζόμαστε 2 τόνους καπάκια για να αγοράσουμε 1 αναπηρικό απλό αμαξίδιο. Σκεφτείτε πόσο πλαστικό ανακυκλώνουμε και πόσοι άνθρωποι αποκτούν καλύτερη ποιότητα ζωής. Η πραγματοποίηση της ανακύκλωσης πλαστικών πωμάτων δίνει:
1) τη δυνατότητα γνωριμίας με την πραγματική έννοια της ανακύκλωσης,
2) τη δυνατότητα να αγοραστεί «ο τρόπος» μετακίνησης των ατόμων με αναπηρία,
3) να εργαστούν σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα πολλοί και διαφορετικοί επαγγελματίες,
4) ταυτόχρονα να εκπαιδευτούν ανήλικοι και ενήλικοι επάνω στον ΚΟΚ,
5) όλοι μαζί να συμβάλλουν στη μείωση των τροχαίων, αφού θα έχουν κατακτήσει τις ορθές οδηγικές αξίες,
6) να μειωθούν τα περιβαλλοντικά κόστη,
7) να μειωθούν τα κόστη στη υγεία είτε από τα τροχαία είτε από τη ρύπανση.

Τα καπάκια τα συγκεντρώνουμε στο γραφείο μας. Μας τα φέρνουν οι εταιρείες, οι ιδιώτες, τα σχολεία. Με τη σειρά της έρχεται η ανακύκλωση, τα φορτώνει και τα πάει στο εργοστάσιο. Εκεί  τα καπάκια κονιορτοποιούνται, επεξεργάζονται και τα μετατρέπουν σε πλαστικά τελάρα λαϊκής, όπως προείπαμε. Εμείς έχουμε λίστες αναμονής αναπηρικών αμαξιδίων. Όταν συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσό του κάθε αμαξιδίου, αγοράζεται και δωρίζεται στον ενδιαφερόμενο. Αναλυτικότερα η διαδικασία είναι η εξής:

Η συλλογή και ανακύκλωση των πλαστικών πωμάτων είναι μια διαδικασία η οποία πραγματοποιείται σε πανελλαδικό επίπεδο. Τα καπάκια συγκεντρώνονται, τοποθετούνται ως επί το πλείστον σε σακούλες και εν συνεχεία καταλήγουν στο γραφείο μας ή σε μεγάλα σημεία συγκέντρωσης. Στην περίπτωση που η συλλογή γίνεται εκτός Αττικής τότε στέλνονται με μεταφορικές εταιρείες στην Αθήνα. Από εκεί καταλήγουν στο εργοστάσιο της ανακύκλωσης όπου το υλικό μετατρέπεται κατά βάση σε πλαστικά τελάρα λαϊκής. Η διαδικασία αυτή μπορεί να εξασφαλίσει την αγορά απλού τύπου αναπηρικών αμαξιδίων (νοσοκομειακά) τα οποία με τη σειρά τους δίνονται δωρεάν σε άτομα με κινητικά προβλήματα, τα οποία μπορεί να έχουν οποιαδήποτε αφετηρία (τραυματισμός από τροχαίο, εγκεφαλικές βλάβες, προβλήματα εκ γενετής κ.ά.). Στην περίπτωση που χρειαστεί ένας ειδικός μηχανισμός, ή ένα ειδικού τύπου αμαξίδιο και το κόστος είναι μερικές χιλιάδες ευρώ τότε οι αγορές πραγματοποιούνται είτε μέσω δωρεών από εταιρείες, ιδρύματα ή ιδιώτες ή ακόμη και από μεγάλα φιλανθρωπικά events.

5. Με ποια κριτήρια και με τι σειρά προτεραιότητας παραδίδετε τα αμαξίδια;

Πάντα προηγούνται τα παιδιά. Μετά οι ενήλικες και τέλος τα δημόσια νοσοκομεία και οι κοινωνικοί φορείς.

Η διαδικασία, από τη στιγμή που οι μεταφορικές εταιρείες τα μεταφέρουν δωρεάν, είναι επωφελής για το κοινωνικό σύνολο. Εάν αυτό σταματήσει δεν ξέρουμε αν θα είναι δυνατή η συνέχιση του έργου μας. Προς τιμήν των μεταφορικών εταιρειών, στα χρόνια της βαθιάς ύφεσης εξυπηρέτησαν και μετέφεραν εκατομμύρια πλαστικά καπάκια. Το τελευταίο εξάμηνο που οι άνθρωποι στις μεταφορικές δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν, ήδη έχει παρατηρηθεί πρόβλημα, το οποίο πρέπει να λυθεί άμεσα, με κάποιο τρόπο. Επίσης θα ήταν αδύνατη η μεταφορά τους, όπως και των αμαξιδίων εάν δεν υπήρχε η στήριξη των ακτοπλοϊκών εταιρειών. Η δράση αυτή είναι κυριολεκτικά, δράση κοινή. Δράση με πολλούς ανθρώπους από διαφορετικά πόστα και θέσεις. Είναι μια αλυσίδα που αν ένας κρίκος σπάσει θα δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα.

Όπως προανέφερα, ο αριθμός που έχουν δοθεί είναι 161. Το τρέχον έτος θα παραδοθούν 10 απλά και 4 ειδικού τύπου. Τα ποσά αυτών των αμαξιδίων αγγίζουν το ιλιγγιώδες ποσό των 32.000€. Καταλαβαίνετε ότι αυτά τα ποσά είναι υπέρογκα και θα πρέπει να αναζητηθούν πόροι, ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε.

Ο οργανισμός δεν χρηματοδοτείται. Όλα τα έσοδα προκύπτουν από τις δράσεις μας. Τα καπάκια, τα bazaar, τα events μας και την στήριξη του κόσμου. Δεν έχουμε λάβει ποτέ κρατική ή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Είμαστε μια μικρή ομάδα 10 ατόμων, όπου είμαστε εθελοντές. Δεν βιοποριζόμαστε από αυτό. Σχετικά με τις άλλες δράσεις μας, η βασικότερη και σημαντικότερη όλων είναι τα σεμινάρια πρόληψης τροχαίων ατυχημάτων σε σχολεία και εταιρείες. Για να μπορέσει όμως, ο κόσμος μας να γίνει καλύτερος θα πρέπει να εργαστούμε στον ευρύτερο κύκλο της μάθησης και της κατάκτησης της ορθής οδηγικής παιδείας, που δημιουργεί την ενσυνείδητη οδήγηση και τήρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Η εκπαίδευση πρέπει να ξεκινάει από τις μικρές ηλικίες, ώστε να δημιουργηθεί μια νέα γενιά ενσυνείδητων οδηγών. Με τον τρόπο αυτό στο μέλλον θα μειωθούν τα τροχαία. Σε ό,τι αφορά τη σεμιναριακή εκπαίδευση των ενηλίκων, στοχεύει στην καλυτέρευση της οδήγησης σε χρόνο ενεστώτα. Τα σεμινάρια απευθύνονται σε διαφορετικά target groups και η διάρκεια εκπαιδεύσεων είναι από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Ιούνιο. Σκοπός του Αγάπη για Ζωή είναι η μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων. Για να επιτευχθεί ο σκοπός αυτός είναι αναγκαίο να υλοποιηθεί ο στόχος της καθολικής κυκλοφοριακής αγωγής ανηλίκων και ενηλίκων. Η δράση η οποία εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος είναι η ανακύκλωση των πλαστικών καπακιών. Η ίδια δράση, παράλληλα, αποτελεί το εργαλείο για την αρωγή και τη συμπαράσταση στον άγνωστο συνάνθρωπο με κινητικές δυσκολίες, τις οποίες απέκτησε είτε από τροχαίο είτε από άλλη αιτία. Δημιουργείται τοιουτοτρόπως ένα νέο εκπαιδευτικό αντικείμενο, αυτό της κυκλοφοριακής αγωγής, καθώς επίσης και ένας κοινωνικός ιστός με κοινό παρανομαστή την οικολογική συνείδηση και τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων. Τέλος, ανυψώνεται η αγάπη για τον εθελοντισμό, τις αξίες του και τα απτά αποτελέσματά του.

Φυσικά και υπάρχουν και άλλοι σύλλογοι. Κάποιοι και κάποιες μπορεί να κάνουν έναν φορέα όντως για την ανύψωση αξιών και τη βελτίωση της ποιότητας των συνανθρώπων μας. Για τη μνήμη ενός δικού τους ανθρώπου που έφυγε άδοξα και ξαφνικά. Κάποιοι άλλοι γοητεύονται από το να αποκαλούνται πρόεδροι, να έχουν ζωή με υλικό πλούτο ή και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί ανθρώπινος νους. Αυτοί οι άνθρωποι είναι μικρόψυχοι, δυστυχισμένοι, προβληματικοί και η ίδια η κοινωνία τους αποβάλλει. Ο κάθε ένας κρίνεται από το έργο του. Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες σύλλογοι, φορείς και ΜΚΟ, όπου σε αυτούς θα βρεις και το καλό και το κακό. Είναι αναγκαίο. Χωρίς το ένα δεν υπάρχει το άλλο. Εμείς δεν θα πούμε ποτέ για άλλον σύλλογο. Μας ενδιαφέρει να κάνουμε εμείς τη δουλειά μας σωστά απέναντι στους συνανθρώπους μας, στο κοινωνικό σύνολο και το βράδυ όταν θα κοιτάξουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη να μην έχουμε να του καταλογίσουμε κάτι. Το να πεις ψέματα, να κοροϊδέψεις, να έχεις δεύτερες και τρίτες σκέψεις στο μυαλό σου, αργά ή γρήγορα θα αποκαλυφθεί και θα αποβληθεί, ή κάποιοι απλά θα απομακρυνθούν από το πλάι σου γιατί δεν κάνεις. Έτσι είναι η κοινωνία και η ζωή. Ο ψεύτης και ο κλέφτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται…. το λέει και η παροιμία… Τα φαιδρά πρόσωπα δεν έχουν κύρος και η φωνή τους δεν ακούγεται. Εάν είσαι αξιοπρεπής και τίμιος στη δουλειά σου θα το βρεις μπροστά σου. Θα έχεις συνοδοιπόρους ακόμα και αυτούς που δεν ξέρεις τα πρόσωπά τους.

Το πρόβλημα των τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων είναι πολυδιάστατο. Είναι κοινωνικοπολιτκό, οικονομικό, και ψυχολογικό. Πολυδιάστατο όμως είναι και το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης. Και τα δύο αποτελούν επίπονα προβλήματα σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε ό,τι αφορά το πρώτο πρόβλημα, αξίζει να σημειωθεί πως κάθε χρόνο, σχεδόν 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας τροχαίων ατυχημάτων, και περισσότερα από 50 εκατομμύρια τραυματίζονται. Σε ό,τι αφορά το πρόβλημα της ρύπανσης, τα πρόστιμα για τις παράνομες χωματερές, για την απουσία αποχέτευσης αλλά και για την κακοδιαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων αποτελούσαν καθημερινότητα. Εκτός από τα άμεσα και μετρήσιμα κόστη, υπάρχουν και τα έμμεσα, όπως για παράδειγμα οι δαπάνες υγείας που σχετίζονται με τη μόλυνση. Η συνολική χρηματοδότηση για δαπάνες υγείας στην Ελλάδα ξεπερνά τα 14 δις ευρώ, κατ’ έτος. Η χώρα μας δαπάνησε πάνω από 87 δις ευρώ, σε ό,τι αφορά τα τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα από το 2000 έως το 2017.Με τα δεδομένα αυτά, η ιδέα της σύνδεσης της ανακύκλωσης, της εκπαίδευσης και της αρωγής φέρνει θεαματικά αποτελέσματα στην κοινωνία και στο περιβάλλον. Αφενός δεκάδες χιλιάδες ανήλικοι μαθητές, εκπαιδευτικοί και γονείς συμμετέχουν ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος, αφετέρου προσφέρουν τον τρόπο μετακίνησης των ατόμων με κινητικές δυσκολίες και ενώνονται στην αλυσίδα του εθελοντισμού με τις μεταφορικές και τις ακτοπλοϊκές εταιρείες. Οι μεν πρώτες μεταφέρουν αφιλοκερδώς τα καπάκια από οποιοδήποτε σημείο της χώρας στην ανακύκλωση και οι δε δεύτερες τα αμαξίδια στη νησιωτική Ελλάδα. Οι δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν θεαματικά το εργαλείο της ΕΚΕ. Είτε είναι πολυεθνικές εταιρείες, είτε μεγάλες ελληνικές, ή μικρές και πολύ μικρές εταιρίες, όλες μαζί συγκεντρώνουν κάθε χρόνο τόνους καπακιών. Το ίδιο ισχύει και με τα πλαστικά καπάκια στα νοσοκομεία, τα οποία συγκεντρώνοντας τα καπάκια τους, ανανεώνουν το στόλο των αναπηρικών αμαξιδίων τους ή των φορείων τους. Τα έσοδα της ανακύκλωσης που καταλήγουν στην εκπαίδευση επιβεβαιώνουν την χρηστικότητα της κυκλικής οικονομίας. Τα παιδιά και οι ενήλικες παρακολουθούν δωρεάν σεμινάρια πρόληψης κυκλοφοριακής αγωγής. Ο χρηματοδότης είναι η δράση της ανακύκλωσης. Mέσω όλων αυτών προάγεται ο πολιτισμός, η ποιότητα στην υγεία, η καλυτέρευση στην καθημερινότητα, η μείωση κρατικών δαπανών, η πρόοδος και η εξέλιξη εν γένει του κοινωνικού ιστού.

Η λογική που δομήθηκε το σεμιναριακό πρόγραμμα για τα σχολεία είναι στη βάση του τί ζητάει ένα παιδί και ένας έφηβος να ακούσει. Ο συνδυασμός των animation, με τα  παιχνίδια, τη συζήτηση και τη χρήση ερωτηματολογίων δημιουργεί ένα νέο εκπαιδευτικό εργαλείο, ικανό να κρατήσει την προσοχή των παιδιών αναπόσπαστη.

Το e-learning των ενηλίκων δομήθηκε στη βάση της υπενθύμισης του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, της αυτογνωσίας των λαθών, της επισήμανσης καθημερινών πράξεων που ενδεχομένως μπορεί να οδηγήσουν σε ατύχημα, τη συνειδητοποίηση γιατί αποτελώ κακό πρότυπο παιδικού μιμητισμού. Ένα παράδειγμα: Ένα παιδί παίζει στο μπαλκόνι του σπιτιού του. Το σπίτι βρίσκεται εντός του αστικού ιστού σε μια πολυσύχναστη γειτονιά. Το παιδί καθώς παίζει βλέπει κάτω από το μπαλκόνι του δεκάδες αναβάτες σε μηχανές να περνούν τον δρόμο χωρίς κράνος,. Αυτόματα συμπεραίνει, λοιπόν, πώς δεν είναι και τόσο λάθος να οδηγούμε μηχανή χωρίς κράνος, αφού το κάνουν όλοι! Το ίδιο παιδί, μπαίνει στο αμάξι, χωρίς παιδικό κάθισμα, κάθεται όπου θέλει και ο γονέας του, μιλώντας στο τηλέφωνο, αλλάζει ταχύτητες, κορνάρει σε οτιδήποτε δεν του αρέσει και οδηγεί σαν να μην συμβαίνει κανένα λάθος! Τι θα κάνει το παιδί, βάση μιμητισμού, όταν βγει στην οδηγική κοινωνία;

Η καινοτομία στο πρόγραμμα αυτό στηρίζεται στον τριγωνικό συνδυασμό πολλών και διαφορετικών εκπαιδευτικών εργαλείων, φαινομενικά αταίριαστων μεταξύ τους. Ο συνδυασμός της ανακύκλωσης, της πρόληψης των τροχαίων ατυχημάτων και των παραδόσεων αναπηρικών αμαξιδίων, καθιστά τη δράση μοναδική στο είδος της.

Παρακάτω παρατίθενται τα μετρήσιμα αποτελέσματα από τη δράση του συλλόγου που μας έστειλε η κυρία Βάγγαλη:

Α) Στο σύνολο έχουν συγκεντρωθεί και ανακυκλωθεί περισσότερα από 183.333.150 πλαστικά καπάκια ή διαφορετικά 330 τόνοι πλαστικό. Στη δράση της ανακύκλωσης συμμετέχουν περισσότεροι από 175.000 μαθητές δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων όλων των βαθμίδων. Η συμμετοχή στην ανακύκλωση των ενηλίκων ξεπερνά τα 100.000 άτομα πανελλαδικά. Υπάρχει αγαστή συνεργασία με 19 Δήμους πανελλαδικά και 33 δημόσιους φορείς. Έχουν ενημερωθεί για την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων περισσότερα από 76.220 άτομα.

Β) Παράδοση 161 αμαξιδίων και ειδικών μηχανισμών. Τα 137 είναι απλού τύπου αμαξίδια τα 24 είναι ειδικού τύπου αμαξίδια και ειδικοί μηχανισμοί.

Γ) Έχουν εκπαιδευτεί μέσω των σεμιναριακών προγραμμάτων 22.000 μαθητές, 500 εκπαιδευτικοί και 10.000 γονείς σε 73 σχολεία Έχουν ενημερωθεί σε όλη την επικράτεια για το τριγωνικό πρόγραμμα δεκάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, ιδιωτικοί, και δημόσιοι υπάλληλοι.