Ήρθε η ώρα για το αντιγριπικό εμβόλιο και τα ράφια των φαρμακείων έχουν εφοδιαστεί. Έχουν ήδη παραληφθεί 1,7 εκατ. δόσεις αντιγριπικού εμβολίου, ενώ ο φετινός στόχος είναι τα 4,2 εκατ. εμβόλια.
1. Πότε θα πρέπει να χορηγείται το αντιγριπικό εμβόλιο;
Στη χώρα μας η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης αρχίζει να αυξάνεται κατά τους χειμερινούς μήνες (Ιανουάριο) και κορυφώνεται τον Φεβρουάριο και Μάρτιο. Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης.
Κατά προτίμηση ο εμβολιασμός θα πρέπει να ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες προς της ενάρξεως του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης στην Ελλάδα (δηλαδή στα μέσα-μέχρι τέλος Νοεμβρίου).
Επιπρόσθετα ο εμβολιασμός συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης για άτομα για τα οποία ενδείκνυται ο εμβολιασμός και δεν πρόλαβαν να εμβολιαστούν εγκαίρως.
Δεδομένου ότι βρισκόμαστε σε περίοδο που ο ιός της γρίπης θα κυκλοφορήσει παράλληλα με τον ιό SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο από κορωνοïό-2019 (COVID-19) απαιτείται πλήρης εφαρμογή του αντιγριπικού εμβολιασμού κατά την προσεχή περίοδο με προτεραιότητα τον εμβολιασμό ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου.
Στόχος είναι η μείωση των πιθανοτήτων ταυτόχρονης προσβολής και με τους δύο ιούς, που μπορεί να οδηγήσει σε επιβάρυνση της κατάσταση των ασθενών και του συστήματος υγείας.
2. Ποια είναι η πρόβλεψη για την εξάπλωση της γρίπης φέτος;
Παρότι δεν είναι δυνατό να γίνουν ακριβείς προβλέψεις για το τί θα συμβεί το φθινόπωρο και το χειμώνα, το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων (CDC) θεωρεί ότι θα υπάρχει ταυτόχρονη εξάπλωση του ιού SARS-CoV-2 που προκαλεί την COVID-19 και του ιού της γρίπης.
Ο λόγος είναι ότι η χαλάρωση των μέτρων κοινωνικής απομόνωσης και της συνεχούς υποχρεωτικής χρήσης μάσκας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της δραστηριότητας του ιού της γρίπης στην αμέσως επόμενη περίοδο, την περίοδο δηλαδή που έχει έξαρση η εποχική γρίπη.
Άλλοι ιοί που συχνά προσβάλουν το αναπνευστικό σύστημα, όπως ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) ή άλλοι κορονοϊοί (εκτός του SARS-CoV-2) είχαν χαμηλότερη εξάπλωση την περσινή χρονιά. Εντούτοις, δεδομένα από το Αμερικανικό Εθνικό Σύστημα Επιτήρησης αναπνευστικών ιών και εντεροιών (NREVSS) έδειξαν αύξηση της δραστηριότητας των ιών αυτών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μεγαλύτερης από τη συνηθισμένη.
Είναι γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του 2020, οι ιοί της γρίπης και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός ανιχνεύτηκαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Το 2021 η γρίπη συνέχισε να εμφανίζεται σε χαμηλά επίπεδα αλλά η δραστηριότητα του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού αυξάνεται προοδευτικά από τον Απρίλιο του 2021, σε ορισμένες περιοχές της Αμερικής γεγονός που γεννά ερωτήματα για την πορεία εξάπλωσης της γρίπης τους χειμερινούς μήνες.
Επιπλέον, η μειωμένη εξάπλωση της εποχικής γρίπης κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους μπορεί να επηρεάσει τη βαρύτητα της επερχόμενης έξαρσης της γρίπης δεδομένης της παρατεταμένης απουσίας φυσικής έκθεσης.
Τα χαμηλότερα επίπεδα ανοσίας του πληθυσμού, ειδικά μεταξύ των παιδιών, θα μπορούσαν να προμηνύουν μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και δυνητικά πιο σοβαρή εξάπλωση όταν ξαναρχίσει η μετάδοση του ιού της γρίπης. Για το λόγο αυτό καθώς βρισκόμαστε στο Φθινόπωρο με την επαναλειτουργία των σχολικών μονάδων και των χώρων εργασίας εκτός από τη χρήση των συνιστώμενων προληπτικών μέτρων θα πρέπει να ενθαρρύνεται ο αντιγριπικός εμβολιασμός.
3. Ποια άτομα θα πρέπει να κάνουν το εμβόλιο έναντι της γρίπης;
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών το αντιγριπικό εμβόλιο θα πρέπει να γίνεται σε όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών καθώς και σε παιδιά (από 6 μηνών και άνω) και ενήλικες με χρόνια νοσήματα και παράγοντες κινδύνου όπως:
χρόνια νοσήματα αναπνευστικού (άσθμα, χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια), καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή, ανοσοκαταστολή, μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών, δρεπανοκυτταρική αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη ή άλλα χρόνια μεταβολικά νοσήματα, χρόνια νεφρική νόσο, χρόνιες παθήσεις του ήπατος, νευρολογικά/νευρομυϊκά νοσήματα, σύνδρομο Down.
Εμβολιασμός συστήνεται επίσης σε άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία και παιδιά που λαμβάνουν μακροχρόνια θεραπεία με ασπιρίνη (πχ για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα). Θα πρέπει να εμβολιάζονται όλες οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της κύησης, ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, κατά τη διάρκεια της λοχείας και κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Επιπλέον θα πρέπει να εμβολιάζονται άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με βρέφη (κάτω των 6 μηνών) και με άτομα με υποκείμενο νόσημα, κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, άτομα που διαμένουν σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης, άστεγοι, άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους (κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς.
Τέλος θα πρέπει να εμβολιάζονται οι εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.
4. Χρειάζεται να κάνω αντιγριπικό εμβόλιο εάν φοράω μάσκα και κρατάω τις αποστάσεις;
Η χρήση μάσκας και η διατήρηση αποστάσεων μπορεί να προστατεύσει από την εξάπλωση αναπνευστικών ιών όπως της γρίπης αλλά και του ιού που προκαλεί COVID-19. Εντούτοις, ο καλύτερος τρόπος για να μειωθεί η εξάπλωση της γρίπης και των πιθανών επιπλοκών της παραμένει ο ετήσιος εμβολιασμός.
Κάνοντας το εμβόλιο προστατεύουμε εκτός από τον εαυτό μας και τους συνανθρώπους μας, ιδιαίτερα όσους ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
5. Ποια άλλα μέτρα βοηθούν για τη μείωση της εξάπλωσης της γρίπης;
Σημαντικά μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης της γρίπης είναι η συστηματική εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής (π.χ. συχνό πλύσιμο χεριών), η απομόνωση των πασχόντων και η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά έχουν μερική απόδοση και –παρότι σημαντικά– δεν επαρκούν.
6. Μπορεί να γίνει ταυτόχρονα το εμβόλιο έναντι της γρίπης και έναντι της COVID-19;
Η απάντηση είναι ναι, μπορεί να γίνει ταυτόχρονα, σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων (CDC). Η χορήγηση ωστόσο θα πρέπει να γίνεται σε διαφορετικά σημεία (διαφορετικά άκρα) δεδομένου ότι και τα δύο εμβόλια μπορούν να προκαλέσουν τοπικό ερεθισμό στο σημείο της ένεσης.
Παρότι δεν υπάρχει μεγάλη εμπειρία από τον ταυτόχρονο εμβολιασμό έναντι της COVID-19 και άλλων ιών, η εμπειρία από άλλα εμβόλια που γίνονται ταυτόχρονα έχει δείξει παρόμοια αποτελεσματικότητα και ίδιες ανεπιθύμητες ενέργειες με τη μεμονωμένη χορήγηση.
7.Μπορεί το αντιγριπικό εμβόλιο να αυξήσει την πιθανότητα να νοσήσω από COVID-19;
Η απάντηση είναι όχι. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός αυξάνει την πιθανότητα νόσησης από COVID-19 ή από άλλους κορονοϊούς.
8. Αν νοσήσω από COVID-19, μετά από πόσο καιρό μπορώ να κάνω το αντιγριπικό εμβόλιο;
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός θα πρέπει να γίνει εφόσον έχουν υφεθεί όλα τα συμπτώματα και πάντα σε συνεννόηση με το θεράποντα ιατρό. Για ασθενείς με ήπια συμπτώματα που παραμένουν στο σπίτι, ο εμβολιασμός έναντι της γρίπης θα πρέπει να γίνει εφόσον έχουν παρέλθει τα συμπτώματα και έχει τελειώσει το χρονικό διάστημα της καραντίνας.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019