Είτε έχετε διαβήτη, προδιαβήτη ή απλά θέλετε να μειώσετε τον κίνδυνο μελλοντικής διάγνωσης, πιθανότατα γνωρίζετε ότι είναι σημαντικό να διατηρείτε υπό έλεγχο τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας.
Το σάκχαρο στο αίμα, που ονομάζεται επίσης γλυκόζη, είναι το σάκχαρο που κυκλοφορεί στην κυκλοφορία του αίματός σας. Αφού τρώμε, το σώμα αφομοιώνει το γεύμα σε σάκχαρα, που ονομάζονται γλυκόζη. Το σάκχαρο θα ταξιδέψει από το στομάχι στο λεπτό έντερο, όπου απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό δίνει σήμα στο πάγκρεας, να απελευθερώσει ινσουλίνη. Η ινσουλίνη βοηθά τη γλυκόζη να μεταφερθεί στους ιστούς για να λειτουργήσει ως πηγή καυσίμου για τα κύτταρα του σώματός σας.
Οποιαδήποτε περίσσεια ζάχαρης που δεν μετακινείται στους ιστούς αποθηκεύεται στο συκώτι και στους μυς ως τριγλυκερίδια, ένα είδος λίπους. Για μερικούς ανθρώπους, ωστόσο, το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη για να μεταφέρει αποτελεσματικά όλη τη γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος σε όλο το σώμα, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Οι πιο συχνές συνέπειες των χρόνιων αυξημένων σακχάρων στο αίμα είναι το μεταβολικό σύνδρομο, ο προδιαβήτης και ο διαβήτης.
Όλες αυτές οι καταστάσεις χαρακτηρίζονται από μια κατάσταση αντίστασης στην ινσουλίνη. Αυτή είναι μια κατάσταση όπου το σώμα σας δεν ανταποκρίνεται όπως θα έπρεπε στην ινσουλίνη, με αποτέλεσμα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα να παραμένουν υψηλά.
Συμπτώματα υψηλού σακχάρου στο αίμα
Ορισμένα συμπτώματα υψηλού σακχάρου στο αίμα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κούραση
- Θολή όραση
- Πονοκέφαλο
- Λιποθυμία
- Αυξημένη όρεξη
Ωστόσο, τα πιο κοινά συμπτώματα του υψηλού σακχάρου στο αίμα ή του αδιάγνωστου διαβήτη είναι:
- Πολυουρία: αυξημένη επιθυμία για ούρηση, συχνά τη νύχτα
- Πολυδιψία: αυξημένη δίψα
- Πολυφαγία: αυξημένη επιθυμία για φαγητό
Επιδράσεις του υψηλού σακχάρου στο αίμα στην υγεία
Επειδή το αίμα κυκλοφορεί σε ολόκληρο το σώμα, τα πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες για σχεδόν κάθε σύστημα οργάνου. Ακολουθούν οκτώ τρόποι με τους οποίους τα χρόνια υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία σας:
Καρδιαγγειακή νόσο
Σκεφτείτε αυτό το σενάριο: Δύο άτομα μπαίνουν στο δωμάτιο έκτακτης ανάγκης παραπονούμενοι για πόνο στο στήθος. Ο ένας έχει υποστεί καρδιακή προσβολή στο παρελθόν. Ο άλλος έχει διαβήτη.
Ποιος είναι πιο πιθανό να υποστεί καρδιακή προσβολή; Αυτός με διαβήτη. Ενώ οι ειδικοί πίστευαν ότι η χοληστερόλη ήταν ο κύριος ένοχος πίσω από την απόφραξη των αρτηριών, η τρέχουσα έρευνα δείχνει ότι τα πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα πιθανότατα να παίζουν μεγαλύτερο ρόλο.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξάνουν την παραγωγή ελεύθερων ριζών – μορίων που προκαλούν πρόωρο κυτταρικό θάνατο – και μειώνουν τη διαθεσιμότητα του μονοξειδίου του αζώτου – μιας ένωσης που απαιτείται για να χαλαρώσουν τα αιμοφόρα αγγεία και να επιτρέψει στο αίμα να ρέει ελεύθερα παρά τη συσσώρευση πλάκας.
Σεξουαλική δυσλειτουργία
Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μειώνουν επίσης την κυκλοφορία του αίματος στα σεξουαλικά όργανα. Σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2017 στο περιοδικό Diabetes Medicine, περίπου το 53% των 90.000 ανδρών με διαβήτη που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη είχαν επίσης στυτική δυσλειτουργία.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι οι άνδρες με διαβήτη έχουν 3,5 φορές περισσότερες πιθανότητες, από τους άνδρες χωρίς τη νόσο, να έχουν δυσκολία να διατηρήσουν μια στύση.
Όσοι έχουν κακώς ελεγχόμενα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι πιο πιθανό να έχουν σεξουαλικές παρενέργειες σε σύγκριση με εκείνους που έχουν υπό έλεγχο το σάκχαρό τους. Αν και έχουν μελετηθεί λιγότερο, οι γυναίκες με χρόνια υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί επίσης να αντιμετωπίσουν σεξουαλικά προβλήματα. Αυτά τα θέματα μπορεί να περιλαμβάνουν κολπική ξηρότητα, χαμηλά επίπεδα σεξουαλικού ενδιαφέροντος και δυσκολία επίτευξης οργασμού.
Γνωστική εξασθένηση
Τα τελευταία χρόνια, έχουμε αρχίσει να αποκαλούμε τη νόσο του Αλτσχάιμερ, τον διαβήτη του εγκεφάλου. Άλλοι την ονόμασαν διαβήτη τύπου 3. Είτε έτσι είτε αλλιώς, η σχέση μεταξύ του υψηλού σακχάρου στο αίμα και της γνωστικής έκπτωσης είναι ισχυρή, ανεξάρτητα από τη διάγνωση του διαβήτη.
Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2018 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Diabetologia, η οποία παρακολούθησε 5.189 άτομα σε διάστημα 10 ετών, έδειξε ότι όσο υψηλότερο ήταν το επίπεδο σακχάρου στο αίμα, τόσο πιο γρήγορος ήταν ο ρυθμός μείωσης της γνωστικής λειτουργίας.
Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμη την πλήρη εξήγηση μεταξύ της σύνδεσης σακχάρου-εγκεφάλου, αλλά η μειωμένη ροή αίματος είναι πιθανό να διαδραματίζει κάποιο ρόλο.
Προβλήματα οστών και αρθρώσεων
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ακούσει για τη διαβητική νευροπάθεια, στην οποία τα χρόνια υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα καταστρέφουν τα νευρικά κύτταρα σε όλο το σώμα, οδηγώντας σε μια αίσθηση καρφίτσας και ακόμη και μούδιασμα στα χέρια, τα πόδια, τα χέρια και τα πόδια.
Αλλά εδώ είναι ένα λιγότερο γνωστό γεγονός: Αυτή η νευρική βλάβη μπορεί επίσης να επιδεινώσει τις αρθρώσεις του σώματος και ονομάζεται αρθροπάθεια Charcot ή διαβητική αρθροπάθεια. Αυτή η πάθηση που μοιάζει με αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσει αστάθεια και παραμορφώσεις στις αρθρώσεις, συνήθως στα πόδια.
Η περίσσεια γλυκόζης μπορεί επίσης να υποβαθμίσει το κολλαγόνο στην άρθρωση, οδηγώντας σε περισσότερο πόνο και δυσκαμψία στις αρθρώσεις.
Νεφρική Νόσος
Τα χρόνια υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να μειώσουν τη λειτουργία των νεφρών και να συμβάλουν στη νεφρική νόσο. Όσο περισσότερο παραμένει ανεξέλεγκτος ο διαβήτης, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος νεφρικής νόσου. Το National Kidney Foundation αναφέρει ότι περίπου το ένα τρίτο των ατόμων με διαβήτη έχουν χρόνια νεφρική νόσο.
Οι νεφροί βοηθούν στην εξισορρόπηση των επιπέδων υγρών και στην απομάκρυνση των αποβλήτων από το σώμα, και ως εκ τούτου είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική υγεία. Εάν έχετε διαβήτη, το National Institute of DDabetes and Digestive and Kidney Diseases συνιστά να ελέγχετε τη νεφρική σας λειτουργία ετησίως.
Προβλήματα όρασης
Τα χρόνια υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να οδηγήσουν σε διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια , η οποία μπορεί να αναπτυχθεί όταν τα αιμοφόρα αγγεία στον αμφιβληστροειδή – τα φωτοευαίσθητα κύτταρα στο πίσω μέρος του ματιού που επιτρέπουν την όραση – υποστούν βλάβη. Αυτά τα κατεστραμμένα αγγεία μερικές φορές διογκώνονται, και εμποδίζουν την κανονική ροή του αίματος. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θολή ή παραμορφωμένη όραση και τύφλωση.
Το γλαύκωμα σχετίζεται επίσης με τον διαβήτη. Αυτή η ασθένεια των ματιών προκαλείται από βλάβη στο οπτικό νεύρο, συνήθως επειδή υπάρχει υπερβολική πίεση στο μάτι. Και μπορεί να οδηγήσει σε αργή απώλεια όρασης με την πάροδο του χρόνου.
Πεπτικά προβλήματα
Πεπτικά προβλήματα όπως η γαστροπάρεση είναι συχνές επιπλοκές των υψηλών σακχάρων στο αίμα και του διαβήτη. Η γαστροπάρεση, που μερικές φορές ονομάζεται επίσης καθυστερημένη γαστρική κένωση, είναι μια κατάσταση κατά την οποία το στομάχι επιβραδύνει ή σταματά την κίνηση της τροφής στο λεπτό έντερο και μπορεί να προκαλέσει ναυτία, φούσκωμα και κράμπες και μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις.
Οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής μπορούν να βοηθήσουν
Επειδή η πλειοψηφία των ατόμων με προδιαβήτη θα αναπτύξει διαβήτη, είναι σημαντικό να εντοπίσουμε απλές στρατηγικές για την αποτελεσματική μείωση του σακχάρου στο αίμα και τον κίνδυνο εμφάνισης αυτών των καταστάσεων. Αν και οι προοπτικές μπορεί να φαίνονται δυσμενείς, ωστόσο εάν το σάκχαρο στο αίμα σας είναι πολύ υψηλό τώρα τελευταία, υπάρχουν κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορείτε να κάνετε και που μπορούν να βοηθήσουν να τα μειώσετε ξανά.
Οι καλύτερες θεραπείες συνεχίζουν να είναι η διατροφή και η άσκηση.
Ασκηθείτε
Η μέτριας έντασης αερόβια άσκηση για 150 λεπτά την εβδομάδα ή 30 λεπτά την ημέρα μπορεί να μειώσει το σάκχαρο στο αίμα κατά 20% έως 22%.
Βελτιώστε τη διατροφή σας
Αυξήστε την κατανάλωση τροφίμων με χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη , όπως ψάρια, φυτικές ίνες, φρούτα, φυλλώδη λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς και φυσικά έλαια. Ο γλυκαιμικός δείκτης είναι ένα μέτρο του πόσο γρήγορα μια μερίδα φαγητού ανεβάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας.
Τα ζαχαρούχα ροφήματα, όπως τα αναψυκτικά έχουν πολύ υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, ενώ τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά με πολλές φυτικές ίνες που επιβραδύνουν την κίνηση της γλυκόζης από το φαγητό στην κυκλοφορία του αίματος είναι πολύ χαμηλότερα στην κλίμακα του γλυκαιμικού δείκτη.
Τέλος είναι σημαντικό να ρωτήσετε τον γιατρό σας. Για πολλούς ανθρώπους, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν είναι αρκετές για να μειώσουν τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και μπορεί να χρειαστείτε φάρμακα που θα σας βοηθήσουν να μειώσετε το σάκχαρό σας. Γι αυτό καλό θα ήταν να μιλήσετε με τον γιατρό σας σχετικά με τις συγκεκριμένες ανάγκες σας και τι θα λειτουργούσε καλύτερα για να διατηρήσετε το σάκχαρο στο αίμα στα βέλτιστα επίπεδα.
ΕΚΛΟΓΕΣ 2019